Yasemin Deniz KOÇ, Esra YILDIRIM SÖYLEMEZ, Meltem DİL ŞAHİN

PLANLANMIŞ DAVRANIŞ TEORİSİ ÇERÇEVESİNDE AİLE İŞLETMELERİNDE KURUMSALLAŞMA SÜRECİNİN İRDELENMESİ

Bu çalışma planlanmış davranış teorisi çerçevesinde aile işletmelerinin kurumsallaşma sürecinin irdelenmesini ve özellikle kurumsallaşma kararını alırken hangi unsurların bu süreçte baskın olabileceği hususunu teorik açıdan açıklamak amacıyla hazırlanmıştır. Planlanmış davranış teorisine göre bir davranışın ortaya çıkmasında davranışa yönelik tutum, algılanan davranışsal kontrol, öznel değerler ve niyet etkili olmaktadır. Buna göre insanlar davranışlarının sonucu hakkında önceden düşünürler ve seçtikleri bir sonuca ulaşmak için bir karar alarak uygularlar. Davranışlar belirli bir niyet sonucunda oluşur. Ancak niyeti de tutumlar etkilemektedir. Bu açıdan aile işletmelerinin kurumsallaşmaya yönelik tutumları, ailenin kontrol algısı, aile normları veya değerleri ile kurumsallaşmaya ilişkin niyetlerinin kurumsallaşma kararını etkileyebileceği öne sürülmektedir. Dolayısıyla öncelikle planlanmış davranış teorisi açıklanacak olup daha sonra bu teori kapsamında aile işletmelerinin kurumsallaşma süreci irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler:

Aile İşletmelerinde Kurumsallaşma, Planlı Davranış Teorisi

THE EXAMINATION OF INSTITUTIONALISATION PROCESS IN FAMİLY FIRMS WITHIN THE FRAME OF THE THEORY OF PLANNED BEHAVIOR

This study has prepared with the aim of examining the institutionalisation process of family firms within the frame of the theory of planned behavior and especially explaining the elements which descent on institutionalisation decisions on theoratical base. The theory states that attitude toward behavior, perceived behavioral control, subjective norms and behavioral intentions affected the emergence of a behavior. According to this people has thought the results of their behaviors first and then performed the decision for achieving the chosen result. Behaviors originate from a specific intention. However the intentions are affected by attitudes. With this view it is suggested that the attitudes of family firms to institutionalisation, perceived control of family, family norms or values and their intentions towards institutionalisation would affect their decision of institutionalisation. With this reference, first of all the theory of planned behavior is explained and then the institutionalisation process of family firms will be examined through this theory.

Keywords:

Institutionalisation of family firms, the Theory of Planned Behavior,

PDF

___

Ajzen I. (1991) “The Theory of Planned Behavior”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50, 179-211.
Ajzen I., Fishbein M. The Influence of Attitudes on Behavior, 194, http://web.psych.utoronto.ca/psy320/Required%20readings_files/4-1.pdf, 5.10.2016.
Kağıtçıbaşı Ç., Cemalcılar Z. (2016) Dünden Bugüne İnsan ve İnsanlar-Sosyal Psikolojiye Giriş, Evrim Yayınevi, İstanbul, ISBN: 978-975-503-229-0.
Kırım A. (2005). Aile Şirketlerinin Yönetimi, 3. Baskı, İstanbul, Sistem Yayıncılık.
Kocagöz E., Dursun Y. (2010) “Algılanan Davranışsal Kontrol, Ajzen`in Teorisinde Nasıl Konumlanır? Alternatif Model Analizleri", KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12 (19), ISSN: 1309-9132, 139-152.
Kuiken A. (2015) “Theory of Planned Behaviour and The Family Business”, Theoretical Perspectives on Family Businesses Edt. Nordqvist M, Melin L., Waldkirch M., Kumeto G., Cheltenham, Edward Elgar Publishing, 99-118.
Mercan N. (2015) “Ajzen`in Planlanmış Davranış Teorisi Bağlamında Whistleblowing (Bilgi İfşası), Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi (Online), 7(2), ISSN: 1309 -8039, 1-14.
Özer G., Yılmaz F. (2010) “Planlı Davranış Teorisi (PDT) ile Muhasebecilerin Bilgi Teknolojisi Kullanımına Yönelik Bir Uygulama”, MÖDAV, 2010/2, 33-54.
Özkalp E., Kırel Ç. (2013) Örgütsel Davranış, Ekin Yayınevi, Bursa, ISBN: 978-605-5187-95-8.
Sebilcioğlu F., Koçer B. v.d. (2009). ‘Kurumsal yönetim İlkeleri Işığında’ Aile Şirketleri Yönetim Rehberi, İstanbul: Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği Yayınları.
Sönmez Y. (2015). Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma Stratejileri, İstanbul, AZ Kitap.
Sparks P., Shepherd R. (1992) “Self-Identity and the Theory of Planned Behavior: Assessing the Role of Identification with "Green Consumerism"” Social Psychology Quarterly, 55 (4), 388-399.
Tekkaya C., Kılıç D.S., Şahin E. (2011) “Geri Dönüşüm Davranışının Planlanmış Davranış Teorisi ile Açıklanması: Sürdürülebilir Bir Kampüs için Geri Dönüşüm Anketi”, 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications 27-29 April, 2011 Antalya-Turkey, Siyasal Kitabevi, Ankara, Turkey, 2011 ISBN: 978-605-5782-62-7, 639-644.