Mağrib’in Asker Şairleri Oğuz Ali ve Kul Çulha Üzerine

Bu çalışmada ilk olarak halk şiiri ile ilgili birçok başvuru kaynağında 4 dörtlük biçiminde yer bulan ve farklı okuma biçimlerine sahip olan 16. yy. asker şairlerinden Oğuz Ali’nin Turgut Reis’in ölümü üzerine yazdığı ağıt, Fransa Milli Kütüphanesi (Bibliotheque Nationale De France)’nden temin edilen Sup. Turc. 321 numaralı yazmanın 57a sayfası üzerinden yeniden okunmuş, Şair Oğuz Ali ile şiirin imlası, dili ve içeriğine ilişkin bilgiler verilmiştir. İkinci olarak aynı yüzyılda ve aynı coğrafyada yaşamış bir başka asker şair olan Kul Çulha’nın daha önce yayımlanmamış iki şiiri söz konusu nüshanın 57b sayfası üzerinden okunarak edebiyat dünyasına tanıtılmış, şair ve şiirlerine ilişkin bulgular okuyucuların dikkatine sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Türkçe, Mağrip, halk şiiri, Oğuz Ali, Kul Çulha

About the Soldier Poets of Maghreb Oghuz Ali and Kul Çulha

In this study, firstly the elegy written by Oğuz Ali, one of the 16th century soldier poets, who appeared in 4 quatrains in about folk poetry many source books and had different reading styles, on the death of Turgut Reis, we obtained from the French National Library (Bibliotheque Nationale De France). Turkish the 57a page of the manuscript number 321 was re-read, and informations was given about the poet Oğuz Ali and the spelling, language and content of the poem. Secondly, two previously unpublished poems of Kul Çulha, another soldier poet who lived in the same century and in the same geography, were read on page 57b of the aforementioned copy and introduced to the world of literature, and the findings about the poet and his poems were presented to the attention of the readers.

Keywords:

Turkish language, Maghrib, folk poetry, Oghuz Ali, Kul Çulha.,

PDF

___

Adıgüzel, N. ve Gündoğdu, R. (2014). Ahmed Bâdî Efendi Riyâz-ı Belde-i Edirne 20. Yüzyıla Kadar Osmanlı Edirne’si. Trakya Üniversitesi Yayını, No: 148.
Bilgin, A. A. (2012). Ümmi Sinan. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 42, ss. 310-311). İstanbul: TDVİAM.
Bostan, İ. (2012). Turgut Reis. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 41, ss. 417-418). İstanbul: TDVİAM.
Çelik, A. (2014). Oğuz Ali. Erişim Adresi: https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/oguz-ali
Durbilmez, B. (2017). Ȃşık Edebiyatının Oluşumu ve Gelişiminde Alevi-Bektaşi Zümrelerin Yeri ve Önemi, Alevilik Araştırmaları Dergisi, 13,57-86.
Elçin, Ş. (1988). Akdeniz’de ve Cezayir’de Türk halk şâirleri. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay.
Hammer, J. V. (1992). Büyük Osmanlı Tarihi, (Haz. Mümin Çevik, Erol Kılıç). Üçdal Neşriyat, (C. 1, ss. 117)
Karadavut, Z. (2013). Kul çulha. Erişim Adresi: https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kul-culha
Kocatürk, V. M. (1963). Saz şiiri antolojisi. Ankara: Ayyıldız Matbaası.
Köprülü, F. (1940). Türk saz şairleri. İstanbul: Kanaat Kitabevi.
Nur, R. (1942). Tanrıdağ. 1(4).
Sakaoğlu, Saim (1989). Türk saz şiiri, Türk Dili / Türk Şiiri Özel Sayısı III (Halk Şiiri). 445- 450, Ocak Haziran. 105-250.
Sakaoğlu, S. (1998). Türk saz şiiri. Türk Dünyası El Kitabı içinde (C. 3, ss.369-400). Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü.
Tecer, A. K. (1928). Cezayir Türk halk şâirlerinin şiirleri. Halk Bilgisi Mecmuası, 1, 124-131.