JEO POLİTİKA VE JEO STRATEJİ AÇISINDAN KÜRT SORUNU, RKK VE TÜRKİYE (2)

Kamu harcamalarında etkinlik sağlanabilmesi, özellikle kamu yatırımlarının ekonomik kalkınmada kendisinden beklenen fonksiyonları yerine getirebilmesi yatırımlardan sağlanacak yüksek verimliliğe bağlıdır. Bir kamu yatırımının yapılmasıyla ne ölçüde bir fayda sağlandığını her zaman hesaplamak mümkün değildir. Kamu faaliyetlerinin çoğunda (milli savunma, adalet, emniyet, eğitim) sağlanan faydanın ölçülmesi çok zordur. Bu nedenle maliyet-fayda analizi tekniği her türlü kamu yatırımlarına uygulanamaz. Bu analiz tekniği maliyet ve faydanın para birimi cinsinden hesaplanabildiği durumlar için geçerlidir. Kamu yatırımlarının parasal değerlerinin ve faydalarının ölçülebildiği durumlarda etkinliğinin ve veriminin bilimsel kriterlerle ölçülmesinde zorunluluk vardır. Tüm yatırımlar içerisinde kamu yatırımlarının büyük bir yer tuttuğu açıktır. Devlet bir taraftan kamu için faydalı alanlara yatırım yapmak isterken, diğer taraftan yatırımın yükünü ve getirisini (maliyeti-faydası) paranın şimdiki değerine göre hesaplayıp karar vermek zorundadır. Kamu yatırımlarında maliyet fiyatı ile toplam getiri piyasa fiyatına göre pek değerlendirilememektedir. Bu durumda devlet yatırımlarının piyasa fiyatı dışında değerlendirilmesi, nasıl olacaktır? Bu çalışmamızda konuyu kamu ekonomisi açısından ve yatırımların hangi kriterlerle ölçülüp değerlendirileceği noktasından hareketle incelemeye çalıştık. Araştırmada kamu yatırımlarının özelliklerini, fayda ve maliyetlerin kapsamını, fayda ve maliyetlerin hangi kriterlerle değerlendirileceğini, en iyi kriterin hangisi olduğunu, belirsizliğin gölge fiyatı ile nasıl ortadan kaldırılacağını ve bazı kamu projelerinin değerlendirme tekniklerini incelemeye çalışacağız
Anahtar Kelimeler:

-

JEO POLİTİKA VE JEO STRATEJİ AÇISINDAN KÜRT SORUNU, RKK VE TÜRKİYE (2)

Efficiency in public expenditures, especially public investments’ fulfilling of their expected functions, is related to high efficiency in investments. It isn’t always possible to estimate to benefits of a public investment. In most of the public activities (national defense, justice, security and education) measuring the benefit is very diffucult. Thus, cost-benefit analysis technique cannot be applied to every public investment. This technique is only available in situations where cost and benefit can be estimated in terms of currency. It is obligatory to measure the efficiency of public investments with scientific criteria whose monetary values and benefits are measurable. It is clear that public investments have an important place among all investments. While the state wants to do investments in areas useful for public, it has to estimate and decide the investment’s cost
Keywords:

-,

___

  • ADLER, Hans H, Ulaştırma Projelerinin Ekonomik Değerlendirilmesi. El Kitabı Örnek Etüdleri, (Çev: Cahit YALGIN), Karayolları Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara, 1975 AKALIN, Güneri., Kamu Ekonomisi, Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını, Ankara, 1981.
  • ALPASLAN Faruk, "Fayda Maliyet Analizlerinin Teorik Yapısı", Atatürk Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme Dergisi, Cilt:2, Sayı:4, Ekim 1977
  • ALPASLAN Faruk “Fayda Maliyet Analizi - Uygulama (B)", Atatürk Üniversitesi İşletme Dergisi, c: III, S:1-2. Şubat 1978.
  • Analyse du Cout et du Rendement des Sociaux, Congres de Rennes, Rapport de l'O.N.U, Paris, 1965
  • AYSAN Mustafa, Maliyetler ve İşletme Kararları, İstanbul Üniversitesi İşleme Fakültesi Yayını İstanbul 1974
  • BENGÜL Nejat, İktisadi Refah Teorisinin Başlıca Meseleleri, Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını, Ankara, 1963. Ankara
  • BİERMAN Harold, - SCHİMİTH
  • Analizi ve Finansmanı" (Çev. T. Var), Ankara, 1970. Seymour., "Yatırım Projelerinin
  • BULUTOĞLU Kenan, Kamu Ekonomisine Giriş, Temat Yayınları, 2. Baskı İstanbul, 1971 JESSUA Claude, Couts Sociaux et Couts Prives, Presses Universitaires de France, Paris, 1968
  • DİCLE Atilla, Kamu Yönetiminde Planlama-Programlama-Bütçeleme Sistemi, Balkan Basım ve Cilt Evi, Ankara 1973
  • DUNAND Philippe-Xavier GREFFE, Problemes Budgetaires Comtemporains, Presses Universitaire de France, Paris, 1970
  • DUPUİT J. "Bayındırlık İşlerinde Faydanın Ölçülmesi", (Çev: N.Somel)., İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Enstitüsü Tercümeleri, İstanbul, 1969.
  • Favrod, Charles-Henri, L'Economie, Ancyc1opedie du Monde Actuel, Le Livre de Poche, Paris. 1976
  • GÖNENLİ Atilla, İşletmelerde Finansal Yönetim, Sermet Matbaası İstanbul 1976
  • GÖRGÜN Sevim, "Maliye Teorisinde Son Gelişmeler", Refii Şükrü Suvla'ya Armağan, İstanbul Üniv. İktisat Fak.Yayın., İstanbul, 1971
  • GÖRGÜN Sevim, Maliye Politikası, İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi Yayını, İstanbul, 1973.
  • GÖNENLİ Atilla, İşletmelerde Yatırım Kararları, İstanbul Üniversitesi İktisat Fak. Yayını, İstanbul 1968
  • KAPP K.William. , Les Couts Sociaux dans L'Economie de Mardtie, (Traduit de l'anglais par Blanche BRONSTEIN-WINAVER) Flammarion, Paris,1976.
  • ÖNERTÜRK Pınar., "Fayda Maliyet Analizi Üzerine Bir Araştırma", Maliye Dergisi, Sayı: 46 (Temmuz-Ağustos 1980) Maliye Bak. MTK Yayını, Ankara, 1980
  • PEARCE D.W., Maliyet-Fayda Analizi, Akbank Yayınları, İstanbul, 1980
  • SAATÇI Mustafa, Fayda Maliyet Analizinin Eğitim Yatırımlarına Uygulanması, (Basılmamış Doçentlik Tezi), Erzurum, 1981.
  • STİGLİTZ Joseph E. Kamu Kesimi Ekonomisi, Marmara Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1994.
  • ŞENATALAR Burhan, "Faaliyet-Maliyet Analizinin Kapsamı, Fayda ve Maliyet Kavramları", İstanbul İktisat Fakültesi Maliye Enstitüsü Konferansı, İstanbul, 1974' den ayrı basım, 1975.
  • ŞENATALAR Burhan "Fayda-Maliyet Analizlerinde Proje Seçiminde Kullanılacak Kriterler", Prof. Dr. Haydar Furgaç’a Armağandan ayrı basım, İstanbul 1974 YAŞA Memduh, Kamu Maliyesine Giriş, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayını İstanbul 1973.
  • ULUATAM Özhan, Kamu Maliyesi, Ankara 1968