Fen ve teknoloji dersine yönelik tutum ölçeği geliştirme: ilköğretim 4 ve 5. Sınıf örneği

Bu makale de, ilköğretim 4. ve 5.sınıf öğrencilerinin Fen ve Teknoloji dersine yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla bir ölçme aracı geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla literatür taramasından sonra, 20 maddeden oluşan 5li likert tipi bir ölçek oluşturulmuş ve uzmanların değerlendirilmesine sunulmuştur. Daha sonra ölçeğin güncellenmesi için 60 kişilik ilköğretim öğrencisine pilot uygulama yapılmıştır. Pilot uygulamanın sonuçları ve uzmanların önerisi ile ölçek üzerinde değişiklikler yapılmıştır. Değiştirilen ölçek Kütahya merkez Atatürk İlköğretim Okulunda okuyan I. kademe öğrencileri arasında tesadüfî örnekleme yöntemiyle seçilen 144 öğrenciye uygulanmıştır. Uygulama sonunda ölçek 12 maddeye indirilmiştir. Ölçeğin yapı geçerliliğini belirlemek amacıyla faktör analizi yapılmıştır. Faktör analizi sonucunda, ölçeğin Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) değerinin 0.81, Barlett testi anlamlılık değerinin ise 0.00 olduğu görülmüştür. Ölçeğin toplam varyansın % 60ını açıklayan üç faktöre sahip olduğu bulunmuştur. Ölçeğin güvenirlik katsayı (Cronbach alpha) değeri α=0.83 olarak elde edilmiştir. Bu değerler, ölçeğin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu göstermektedir.

The development of attitudes toward science and technology lesson scale: The case of 4th and 5th grade primary school students

In this paper, it has been aimed to be develop a scale to measure 4th and 5th. grade students attitudes toward science and technology. For this purpose, after reviewing the literature, the scale consisting of 20 Likert-type items was created and presented to the experts to get their opinions. Then the scale was administered to 60 primary school students as a pilot implementation to revise the scale. With the results of the pilot implementation and expert opinions, changes have been made on the scale. Revised scale was administered to randomly selected 144 primary education 4th and 5th grade students in central Kutahya. The scale was then set down to 12 items at the end of the implementation. Factor analysis was conducted to determine the construct validity of the scale. Kaiser-Meyer- Olkin(KMO) value that was referred to for structural validity was found to be 0.81 and Barlett s test significance value was established to be 0.00. It was found to have three factors explaining 60 % of the total variance of the scale. The internal consistency coefficient (Cronbach s alpha) value estimated for the reliability analysis of the scale was observed to be α=0.83. These values show that the scale is a valid and reliable scale.

___

  • AKGÜN, Ş. (2000). Öğretmen ve Adaylarına Fen Bilgisi Öğretimi. 6. Baskı Giresun.
  • ALTINOK, H. (2005). Cinsiyet ve Başarı Durumlarına Göre İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumları. Eurasian Journal of Educational Research, 17, 81-91.
  • ALTINOK, H. VE AÇIKGÖZ, K. (2006). İşbirlikçi ve bireysel kavram haritalamanın Fen Bilgisi dersine yönelik tutum üzerindeki etkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 21-29.
  • BALIM A.G., SUCUOĞLU, H. VE AYDIN, G. (2009). Fen ve Teknolojiye Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (1), 25. Sayı 33.
  • BIKMAZ, H. F. (2001). İlköğretim 4 ve 5. sınıf örgencilerinin Fen Bilgisi dersindeki başarılarını etkileyen faktörler. Yayınlanmamış doktora tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • BİNDAK, R. (2005). Tutum ölçeklerine madde seçmede kullanılan tekniklerin karşılaştırılması, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (10), 17-26.
  • BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2008). Veri Analizi El Kitabı, İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları Ve Yorum, 9. Baskı, Pegem-AKADEMİ, 31-37; 167-182.
  • ÇOBAN, A. (2003). Fen Bilgisi Dersinin _İlköğretim Programları ve Liselere Giriş Sınavı Açısından Değerlendirilmesi, Eğitim Araştırmaları Dergisi, Sayı, 10, 60–65.
  • DEMİREL, Ö. (1993). Eğitim Terimleri Sözlüğü. Usem Yayınları-10, Ankara.
  • DIECK, A. P. (1997). Dieck, A. P., “An effect of a newsletter on children’s interest in an attitude toward science”. Unpublished master’s thesis, Arizona State University.
  • EKİCİ, G. (2002). Biyoloji öğretmenlerinin laboratuar dersine yönelik tutum ölçeği (BÖLDYTÖ), Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 62-66.
  • GEORGE, R. (2006). A Cross-domain analysis of change in students’ attitudes toward science and attitudes about the utility of science, International Journal of Science Education, Vol. 28, No. 6, 571–589.
  • GÜRDAL, A. (1997). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin fene karşı tutumları ve fen öğretiminde entegrasyonun önemi, M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9, 237-253.
  • HARLEN, W. (1990). Primary Science; Taking The Plunge, Heinemann Books, London.
  • HURD, P. D. (1975). Science, Technology and Society: New Goals for interdiciplinary Science Teaching, The Science Teacher, 27-30.
  • JEWETT, T. O. (1996). "And They Is Us": Gender Issues in the Instruction of Science. ERIC. ED402202.
  • KAN, A. VE AKBAS, A. (2005). Lise öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1 (2), 227-237.
  • KARASAR, N. (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler ve Teknikler. Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd. Şti.
  • KOCABAS, A. (1997). Temel eğitim II. kademe öğrencileri için müziğe ilişkin tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 141-145.
  • MARTINEZ, A. (2002). Student achievement in science: A longitudinal look at individual and school differences. İnernetten20 Haziran 2012’de http://wwwlib.umi.com/dissertations/ fullcit/3055869 adresinden alınmıştır.
  • MATTERN, N. AND SCHAU, C. (2001). Gender difference in attitude-achievement relationships over time among white middle school students, Journal of Research in Science Teaching, 39, 324-340.
  • NUHOĞLU, H. (2008). İlköğretim Fen ve Teknoloji dersine yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi, İlköğretim Online, 7(3), 627-638.
  • ÖZÇELİK, D. A. (1998). Ölçme ve Değerlendirme. ÖSYM Yayınları, Ankara.
  • ÖZYÜREK, A., ERYILMAZ, A. (2001). Öğrencilerin fizik derslerine yönelik tutumlarını etkileyen Etmenler, Eğitim ve Bilim, 26 (120).
  • PARKER, V. AND GERBER, B. L. (2000). Effects of a science intervention program o middle grade student achievement and attitudes, School Science and Mathematics, 100, 236-42.
  • SARITAŞ, E VE SÜRAL, S. (2008). Fen ve teknoloji öğretim, dersine yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1/2, 201-213.
  • SEZGİN S. G., ÇALIŞKAN, S. VE EROL, M. (2002). Fizik eğitiminde projeye dayalı laboratuar çalışmalarına yönelik öğrenci tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 59-63.
  • SHRIGLEY, R. L., KOBALLA, T.R. JR AND SIMPSON, R. D. (1988). "Defining attitude for science educators", Journal of Research in Science Teaching. 25, 8: 659-678.
  • SIMPSON, R.D., KOBALLA, T.R.JR., OLIVER, J.S,, AND F.E. CRAWLEY. (1994). "Research on the affective dimension of science learning". D. White (Ed). Handbook of Research on Science Teaching and Learning. New York: MacMillan Publishing Company; 211-235.
  • ŞİMŞEK, N. (2002). Kimya eğitimine yönelik bir tutum ölçeği hazırlanması ve buna yönelik çeşitli değerlendirmelerin yapılması, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • TASKIN, Ö. VE KORAY, Ö. (2006). Fen ve Teknoloji Öğretimi. İstanbul: Lisans Yayıncılık.
  • TAVŞANCIL, E. (2006).Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • TEMİZYÜREK, K. (2003). Fen Öğretimi ve Uygulamaları. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • TURGUT, F. VE BAYKUL, Y. (1992). Ölçekleme teknikleri. Ankara: ÖSYM Yayınları.
  • ÜLGEN, G. (1996). Eğitim Psikolojisi. Lazer Ofset, Ankara.