DOĞRUSAL PROGRAMLAMA MODELİ: UN ÜRETİMİNDE MİNİMUM MALİYET MAKSİMUM KALİTE İÇİN BUĞDAY KARIŞIMININ OPTİMİZASYONU

Un üreticileri değişik bölgelerden değişik özelliklere sahip olan buğdayları kullanarak un yaparlar. Farklı bölgelerden gelen buğdayların özellikleri büyüme koşullarına bağlı olarak değişiklik gösterirler. Bu farklılık hem bölgesel, hem de zamana bağlı olarak ortaya çıkarlar. Ancak üreticiler müşteri memnuniyeti açısından sabit/standart kalitede un üretmek içinde farklı özellik ve maliyete sahip bu buğdayları karıştırmak zorundadırlar. Buğday karıştırma un üreticileri için günlük işlem olmasına karşın optimizasyondan uzak daha çok sorumlu kişinin tecrübesine dayanılarak yapılmaktadır. Bir başka ifade ile deneme/yanılma yöntemi ile bu işlemi yürütmektedirler. Buna karşın minimum maliyetli optimum karışımı sağlayacak matematiksel yöntemler mevcut olup bunun en yaygını Doğrusal programlamadır. Bu çalışma kapsamında Samsun ilinde bulunan bir un fabrikası ele alınmış, ve fabrikanın çalışma koşullarına göre buğday karıştırma modeli geliştirilmiştir.

LINEAR PROGRAMING: OPTIMIZATION OF WHEAT BLENDING TO PRODUCE FLOUR FOR COST MINIMIZATION

Flour producer produce flour by mixing different wheat having different quality characteristics grown in different region. The wheat grown under different environmental conditions vary in terms of quality characteristics. This variation occurs on the basis of regional and time period. However, producer must blend the wheat having different  characteristics and cost to produce flour with constant/standard quality in order to satisfy customer. Although blending of wheat is an everyday process for the flour producer  to produce desired quality flour, the blending process is usually far from the optimization.  It depends mainly the experience of  the flour producer. In other Word, the process is carried out by trial and error method. However, the optimization methods providing optimum blending with minimum cost  exist and the most widely used on is linear programming. In this study, the flour mill located in Samsun have been investigated and based on the mill working conditions, a wheat blending model has been developed.

___

  • Bazaraa, M.S., Jarvis, J.J. ve Sherali, H.D., (1990). Linear Programming and Network Flows, John Wiley &Sons, NewYork.
  • Hayta, M. Ve Çakmaklı, Ü., (2001). Optimization of Wheat Blending To Produce Breadmaking Flour, Journal of Food Processing Engineering, (24), 179-192.
  • Hilier, F.S. ve Lieberman, G.J., (1990). Introduction to Operations Research, McGrawHill Publishing.
  • Öztürk, A., (1998). Yöneylem Araştırması, Ekin Kitapevi, Bursa.
  • Sarkar , A.K., (1988). Optimizing wheat mixes for end-use. Assoc. Operative Millers Technical Bull. January,
  • Steffan, P., (2012). An Optimiation Model: Minimizing Flour Millers’Costs of Production by Blending Wheat and Additives, MSc. Thesis, Kansas State University, USA.
  • Taha, H.A., (2000). Yöneylem Araştırması, (Çeviri: Ş.A. Baray ve Ş.Esnaf) Literatur Yayıncılık, İstanbul.
Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1999
  • Yayıncı: Dumlupınar Üniversitesi Rektörlüğü