Cumhuriyetin Kuruluşundan Günümüze Kütahya’da Şehircilik Anlayışı

Çok uzun tarihsel bir mirasa sahip Kütahya, var olduğu günden bugüne tarihin her dönemine şahitlik etmekle birlikte bu süreç içerisinde varlığını sürdürdüğü her medeniyetten de izler taşır durumdadır. Kütahya medrese, cami, kervansaray, külliye ve kilise gibi yapılarla güçlü tarihi dokuya sahip bir şehirdir. Bu tarihi dokusunun yanında şehirde Cumhuriyet’in kurulmasından sonra modern şehircilik anlamında da önemli gelişmeler yaşanmıştır. Çalışma ile Cumhuriyet’in ilanından sonra gerek ulusal politikalar gerekse yerel gelişmeler neticesinde Kütahya’da şehircilik adına yaşanan gelişmeleri ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda yerel kütüphaneler ve resmi kurumların arşivleri incelenmiş, şehir için hazırlanmış eserler taranmış, bu konuda eser üretenlerle görüşmeler gerçekleştirilmiş ve neticede şehrin tarihi dokusu ile Cumhuriyet sonrası yaşanan gelişmelerin şehircilik anlayışına etkileri birlikte değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kütahya’da şehircilik, planlı dönemde şehircilik, Kütahya imar planı

Urban Approach in Kütahya from the Foundation of the Republic to the Present

Kütahya, which has a rich historical heritage, witnessed many different periods of history since its existence. Therefore, Kütahya bears traces of many different civilizations that it has hosted throughout history. Kütahya has a strong historical texture with its madrasah, mosque, caravanserai, complex and church. In addition to this historical texture, there have been important developments in terms of modern urbanism in Kütahya after the establishment of the Republic of Turkey. With this study, it is aimed to reveal the urbanization that have been implemented in Kütahya since the proclamation of the Republic, both in terms of local developments and national policies. For this purpose, the archives of local libraries and official institutions were examined, the works prepared for the city were scanned, interviews were held with the people who produced works on this subject, and as a result, the historical texture of the city and the effects of the post-Republican developments on Kütahya's understanding of urbanism were evaluated together.

Keywords:

Urbanism in Kütahya, urbanism in the planned period, Kütahya zoning plan,

PDF

___

21. yy Başlarında Kütahya, Ak Ajans Basım Yayın, Kütahya 2001.
Akçura, T., Çapar, M. (1973). İmar planlarında tarihi kent dokusu ve tarihi eserlerle ilgili tutumların incelenmesi. Mimarlık, 8, (Ağustos), 8-10.
Bozkurt, Y. (2011) Türkiye’de Nüfus Hareketliliği ve Kütahya Örneği, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, (Ağustos), 291-300.
Bozkurt, Y., Taşkın, E. (2015). Şehir kimliğinin kavramsal ve teorik çerçevesi. Kütahya “Şehir Kimliği” Çalıştayı Sonuç Raporu içinde (ss.7-44), Ankara.
Çetin, S., (2012). A review of the modernizing impacts of station approachhes in the early Republican period. AIZ ITU Journal of the Faculty od Architecture, 9(2), 89-106.
Gedik, E. (2015). Arşiv belgelerine göre Kütahya Redif Taburu ve Redif Kışlası, [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
Kalyon, M. M. (2017). Kütahya’da son Osmanlılar, Ankara.
KALYON, M. M. (2010). Kütahya’da su medeniyeti. Kütahya.
Karaağaoğlu, A. D. (2014). Yaşadığım Kütahya, Kütahya.
Kütahya Belediyesi, (2020). Hükümet Konağı, http://www.kutahya.bel.tr/tarihiyerler.asp? islem=goster&id=15, (10.05.2020).
Kütahya Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü Arşivi, Kütahya’nın Çevre Düzeni, Nazım İmar ve Uygulama Planları, Kütahya 2020.
Kütahya’da büyük yangın. (15 Ağustos 1928). Kütahya Mecmuası, s. 65, s. 15-16.
Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası, (2020), Kütahya ve İlçeleri Organize Sanayi Müdürlükleri, https://www.kutso.org.tr/wp-content/uploads/2017/09/184.-SAYI-K%C3%9CTAHYA VE%C4%B0L%C3%87ELER%C4%B0-ORGAN%C4%B0ZESANAY%C4%B0B% C3%96LGELER%C4%B0_.pdf, (13.05.2020).
Kütahya Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Arşivi Kütahya İmar Planları, Kütahya 1960, 1966, 1982, 1985.
Kütahya Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, (21 Kasım 2014), “1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı”, https://kutahya.csb.gov.tr/1-100.000-olcekli-cevre-duzeni-plani-haber-15756, (21.04.2022).
Mustafa Hakkı Yeşil, Kütahya Kurma Planı Şeması, Kütahya Mustafa Hakkı Yeşil Kütüphanesi, 1935, Tasnif No: TBT-232, HA: 32.
Mustafa Hakkı Yeşil, Kütahya Şehri Planı, Kütahya Mustafa Hakkı Yeşil Kütüphanesi, 1930, Tasnif No: TBT-232, Albüm: 19.
Özbudak, Ö., Önal, F. (2018). Modernleşme ve cumhuriyet’in kamusal mekân dönüşümü sürecinde Kütahya Cumhuriyet Meydanı’nın incelenmesi. SETSCI Conference Indexing System, 3, (Winter), 1001-1009.
Özkan, M. S., Temizer, A. (2009). İkinci dünya savaşı yıllarında Türkiye’de Karaborsacılık. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9), 319-325.
Sarıkoyuncu, A. (2010). Kütahya sosyo-ekonomik hayatından 50 yıl (1945-1995) Zeki Özker’in anıları. Kütahya.
Soydan, H. (2019). Kütahya’da ziraat yurdu, Türk Tarım Orman Dergisi, (Eylül-Ekim), 106-107.
Tekeli, İ. (2009). Modernizm, modernite ve Türkiye’nin kent planlama tarihi. İstanbul.
Tuna, N., Günay, B. Topaktaş, L., Ülkenli, Z. K. (1996). Türkiye’de toplu konut uygulamalarının kentsel gelişmeye etkileri. Ankara.
Yıldız, H. D. (1981-1982) , Kütahya’nın tarihçesi, Atatürk’ün Doğumunun 100. Yılına Armağan içinde (ss. 35-51). İstanbul.