1913

AİZANOİ MEZAR STELLERİNDE KADINA DAİR SEMBOLLER

Aizanoi’da bulunan mezar stelleri içinde yazıtları veya bezemeleri bakımından kadınlara ait olduğu belirlenmiş olan mezar stelleri üzerindeki sembollerin neler olduğu ve bu sembollerin anlamları ile bölge kültüründeki yerinin saptanması bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Steller üzerinde kadına dair genel olarak görülen objeler kalathos, iğ-kirman, tarak, ayna, unguentarium, elma ve dişi aslanlardır. Bunlar kadınların hayattayken yaptıkları işlere ve günlük yaşamlarına ait birçok önemli an ve alışkanlıklara işaret etmektedir. Bunun yanında hayvanlar ve meyveler de mezar stelleri üzerinde kadınlara dair diğer belirleyici unsurları oluşturmaktadır. Aizanitis Bölgesi’ndeki ana tanrıça kültünün kadın mezar stellerine ve mezar sembolizmine olan etkileri ise dini inançların stellere yansımış hali olmalıdır. Bunun yanında bu semboller dönemin moda anlayışı içinde taş ustasının ya da mezar taşını yaptıran kişinin zevkine ve isteklerine göre de şekillenmiştir. Epigrafik verilerle birlikte söz konusu semboller akrabalık ve aile ilişkilerinden yola çıkılarak kadınların dönem içinde toplumdaki görevleri, sosyal hayat içinde bulundukları konumları hakkında fikir sahibi olmamızı sağlamaktadır.

SYMBOLS FOR WOMEN IN AIZANOI GRAVE STELES

The subject of this study is to determine the symbols on the grave steles in Aizanoi, which are determined to belong to women in terms of their inscriptions or decorations, and to determine their place in the regional culture with their meanings. Generally, observed objects on the steles are kalathos, spindle, comb, mirror, unguentarium, apple and lioness. These point too many important matters and habits of women's work and daily life while they are alive. In addition, animals and fruits are other determinants of women on grave steles. The effects of the mother goddess cult in Aizanitis Region on female grave steles and grave symbolism should be reflected in religious beliefs. In addition, these symbols were shaped according to the taste and desires of the stone master or the person who built the tombstone in the fashion sense of the period. These symbols, together with epigraphic data, enable us to have an idea about the roles of women in the society and their position in social life, based on family relationships and family relationships.

PDF

___

Aristophanes, (2000). Lysistrata, (Çev: A. Erhat, S. Eyüboğlu), İstanbul. Beydiz, M. G. (2016). Mitolojiden sanata hayvan imgesi, İstanbul.
Bynum, H., & Bynum, W. (2014). Dünyamızı biçimlendiren olağanüstü bitkiler, (Çev. B. Kovulmaz), İstanbul.
Civelek, A. (2012). Mezar stelleri üzerindeki unguentariumlar üzerine gözlemler, Arkeoloji ve Sanat Dergisi, Sayı: 141, s. 77-90.
Connor, P., & Jackson, H. (2000). A Catalogue of Greek vases in the Collection of the University of Melbourne at the Ian Potter Museum of Art, Melbourne.
Cooper, J. C. (1978). An Illustrated encyclopaedia of traditional symbols, Thames and Hudson, London.
Cormack, S. (2004). The Space of death in Roman Asia minor, Phoibos Verlag, Viyana.
Davidson, G. R. (1952). The Minor objects, Corinth XII, Princeton.
Delemen, İ. & Çokay-Kepçe, S. (2009). Yunan ve Roma Kap formları sözlüğü, İstanbul.
Drew-Bear, T., Demirkök, F., Dönmez, E. Ş. & Türktüzün, M. (2007). Ben Anadolu’da doğdum Tugay anadolu kültür-sanat ve arkeoloji Müzesi, Kütahya.
Erdinç, Z. (2020). Aizanitis Bölgesi mezar taşları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi Arkeoloji Enstitüsü, Arkeoloji ABD., Denizli.
Feugere, M. (2009). Metiers a tisser antiques d’Asie mineure, Bulletin Instrumentum, s. 22-24.
Hersch, K. K. (2010). The Roman Wedding: Ritual and meaning in antiquity, Cambridge University Press.
Herodian, (1969). History of the empire, (Ed. E. H. Warmington), London, LOEB.
Homeros, (2008). Odysseia (Çev: A. Erhat, A. Kadir), İstanbul.
Howard, S. (1966). The lansdowne herakles, The J. Paul Getty Museum.
Korkmaz, H., & Buz, U. (2013). Aizanoi 2012 Kazı Sezonu Kuzey Nekropolis Unguentariumları, Aizanoi I (Ed. E. Özer), Ankara, s. 58-76.
Lehmler, C., & Wörrle , M. (2002). Neue inschriftenfunde aus Aizanoi III: Aizanitica Minora I, Chiron 32, s. 571-646.
Lehmler, C., & Wörrle , M. (2006). Neue inschriftenfunde aus Aizanoi IV: Aizanitica Minora II, Chiron 36, s. 45-111.
Leick, G. (1991). A Dictionary of ancient near eastern mythology, Routledge.
Lochman, T. (2003). Studien zu kaiserzeitlichen Grab- und Votifreliefs aus Phrygien. Basel: Art Print.
MAMA IX, (1988). Levick, B., Mitchell S., Potter J. ve Waelkens M., (Ed.) Kayıt altına alanlar:
Cox C. W. M., Cameron A. ve Cullen J., Monumenta Asiae Minoris Antiqua, IX: Monuments From the Aezanitis, London: Gloucester Printed in Great Britain.
Masseglia, J. (2013). Phrygian in relief: trends in self-representation, Roman Phrygia Culture and
Society, (Ed. P. Thonemann), Cambridge University Press, s. 95-123. Nicholson, F. W. (1891). Greek and Roman barbers, Harvard Studies in Classicall Philology, Vol. 2, s. 41-56.
Pfuhl, E., & Möbius, H. (1977). Die Ostgriechischen Grabreliefs, Textband II, Published by Philip von Zabern, Maiz. Julius Pollux, (1824). Onomasticon, Leipzig: Kuehn.
Redfield, J., (1982). Notes on the Greek Wedding, Arethusa 15, s. 181-201.
Rich, A. (1890). A Dictionary of Roman and Greek antiquities with nearly 2000 engravings on wood form ancient originals ıllustrative of the ındustrial arts and social life of the Greeks and Romans, London.
Roller, L.E. (2013). Ana tanrıçanın izinde, İstanbul.
Sevin, V. (2010). Assur resim sanatı, Ankara.
Smith, W. (1853). Dictionary of Greek and Roman antiquities, London.
Teo. Idyll. (1912). The Greek bucolic poets, (Translated by J M. Edmonds), Loeb Classical Library Volume 28. Cambridge, MA. Harvard Univserity Press.
Trinkl, E. (2014). The Wool Basket: function, depicition and meaning of the kalathos, Greek and Roman textiles and dress: An interdisciplinary anthology, (Ed. M. Harlow, M. L. Nosch), Ancient Textiles Series Vol. 19, Oxford and Philadelphia, s.190-206.
Türkan, A. (2019a). Phrygia Epiktetos Bölgesi’nde ölüm, toplum ve kimlik, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Türkan, A. (2019b). Mezar Yazıtları Doğrultusunda Aizanoi antik kentinde demografik yapı ve toplumsal kimlik, Aizanoi IV, Özel Sayı, Anadolu’da Hellenistik ve Roma Dönemlerinde Ölü Gömme Adetleri Uluslararası Sempozyumu, s. 289-306.
Uhri, A. (2011). Boğaz derdi, arkeolojik, arkeobotanik, tarihsel ve etimolojik veriler ışığında tarım ve beslenmenin kültür tarihi, İstanbul.
Vitruvius, (2015). Mimarlık Üzerine On Kitap (Çev: S. Güven), Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı.
Waelkens, M. (1986). M. Waelkens, Die Kleinasiatischen Türsteine: typologische und Epigraphische Untersuchungen der Kleinasiatischen Grabreliefs mit Scheintür, Mainz am Rhein: Philipp von Zabern.
Yalazı E., & Küçüker, S. D. (2015). Ksenephon’un Oikonomikos adlı eserinde evlilik ve kadına yaklaşım, Archivum Anatolicum, 9/2, s. 57-90.
Yılmaz Kolancı, B. (2018). Laodikeia mimari bloklarındaki bitkisel ve figüratif kabartmalar, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi Arkeoloji Enstitüsü, Denizli