ORTADOĞU’NUN JEOPOLİTİK GÜÇ YAPISINDA İRAN: TEMEL ÇIKARLAR ve PERSPEKTİFLER
Ortadoğu'nun çok katlı jeopolitik yapısını ve bölgesel sistemde İran'ın rolünü araştıran makale komplike İran dış politikasını anlamak için analitik bir çerçeve sunuyor. Makale üç ana bölümden oluşmaktadır: birinci bölüm, İran'ın dış politikasının genel hatları ve özelliklerinin incelenmesinin yanı sıra tutarsızlıklarını da ele alıyor; ikinci bölüm, Ortadoğu'da güç yapılanmasını ve devletlerarası ilişkileri, özellikle İran'ın Ortadoğu politikasını inceliyor; ve nihayet son bölümde Arap Baharı sonrasında Ortadoğu'nun siyasi dinamikleri ve bölgesel güç ilişkilerinde İran'ın rolünün perspektifleri öngörülüyor. Bu çalışmada Ortadoğu'da İran’ın temel çıkarları analiz ediliyor ve Tahranın siyasi maksatları aşağıdaki gibi tanımlanıyor: Irak, Suriye ve Mısır'da güçlenmek; bölgede Türkiye’nin, İsrail’in ve Suudi Arabistan’ın etkisini azaltmak; İsrail'e karşı Arap devletlerinin düşmanca konumunu korumak ve İsrail'i bölgesel sistemden izole etmek. Kendisi ABD liderliğinde Batılı ülkeler tarafından izole edilen İran, İsrail’e yönelik izolasyon politikası yürütme çabası içindedir.
Anahtar Kelimeler:
Jeopolitik Güç Yapısı, İran’ın Çıkarları, Çok Dğüzeyli Yapı, İzolasyon Poltikası, Siyasal İslam, Nükleer Politikası
IRAN IN THE GEOPOLITICAL POWER STRUCTURE OF THE MIDDLE EAST: FUNDAMENTAL INTERESTS AND PERSPECTIVES
The article explores the multilevel geopolitical structure of the Middle East and Iran’s role in the regional system. It provides an analytical framework to understand the complex Iranian foreign policy. The article consists of three major sections: the first section deals with the general features and peculiarities of Iran’s foreign policy, as well as with its discrepancies; the second section examines the power structure and interstate relations in the Middle East and specifically investigates Iran’s Middle Eastern policy; and the last section envisions perspectives of Middle East
political dynamicsand Iran's role in the regional power relations after Arab Spring. Iranian fundamental interests in the Middle East are analyzed in the article and three objectives of Tehran are highlighted: to grow strong in Iraq, Syria and Egypt; to reduce Turkish, Israeli and Saudi Arabian influence in the region; maintain Arabic states’ hostile position against Israel and isolate
Israel from regional relationship system. The article argues that Iran, herself isolated by the USA led Western countries tries to undertake isolation policy towards Israel.
Keywords:
Geopolitical Power Structure, Iran’s Interests, Multilevel Structure, Isolation Policy, Political Islam, Nuclear Policy,
___
- ALEXANDER, Zephyr (2014), “Psalm 83: A New Discovery”, Bloomington 2014/P.135.
- EHTESHAMI Anoushiravan & ZWEIRI Mahjoob (2011), Iran's Foreign Policy: from Khatami to Ahmadinejad, Sussex Academic Press.
- KAYHAN Barzegar (2007), Iran's Foreign Policy towards Iraq and Syria/Turkish Policy Quarterly, Volume 6, Issue 2, Summer, 2007.
- KHAIR-Al-Din Haseeb (1998), Arab-Iranian Relations/ Center for Arab Unity.
- KURZMAN, C. (2012), “The Arab Spring: Ideals of the Iranian Green Movement. Methods of the Iranian Revolution”, International Journal of Middle East Studies. Vol. 44.
- МИРСКИЙ, Г.И (2010), Большой Ближний Восток: четыре горячие точки / Мировая политика в условиях кризиса. Под ред. С.В. Кортунова. - М., Аспект Пресс.
- MESBAHI M (2004), “Iran And Central Asia” Central Asian Survey, June, 23 (2), 109-139
- MİSAKYAN S.I. Chinese — Iranian Cooperation / Мировая политика: взглд из будущего. Материалы V конвента Российской ассоциации международных исследований. Том 23
- SHIREEN T. Hunter (2003), Iran's pragmatic regional policy /Journal of International Affairs, Vol. 56, No. 2, Spring.
- SHIREEN T. Hunter (2014), Iran Divided: The Historical Roots of Iranian Debates on Identity, Culture, and Governance in the Twenty-First Century/Rowman & Littlefield Publishers.
- ЯШЛАВСКИЙ, А. (2007), «Хизбалла» и ее роль в геополитических процессах на Ближнем Востоке.//Мировая экономика и международные отношения, № 7.
- Başlangıç: 2019
- Yayıncı: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi