BİR DÜŞÜNCE VE SİYASET ADAMI OLARAK KENNETH DAVİD KAUNDA: DEVRİM, HÜMANİZM VE AFRİKA

Bu makalenin amacı Zambiya’nın kurucu lideri olan Dr. Kenneth David Kaunda’nın hayatını, kişiliğini, siyasi mücadelesini ve düşünce dünyasını ortaya koymaktır. Zambiya’nın bağımsızlık mücadelesinde önemli bir aktör olan Kenneth Kaunda aynı zamanda özgün bir düşün adamıdır. Yaklaşık 96 yıllık hayatı boyunca eğitimci kişiliği ve entelektüel saygınlığıyla sadece Afrika halklarını değil, aynı zamanda dünyanın bütün geri kalmış toplumlarına özgün fikirler vermiştir. Yaşayan bir halk kahramanı olarak Kaunda’nın emperyalizm ve Batı sömürgeciliğine karşı siyasi ve fikirsel duruşu, hali hazırda geri kalmış toplumlara örnek olabilecek bir niteliktedir. Ülkemizde fazla tanınmamakla birlikte uluslararası akademi ve siyasi dünyasında fazlasıyla tanınan Kaunda’nın düşünceleri kısaca “Zambiya Hümanizmi” olarak başlıklandırılabilir. İlk bakışta bu kavram yerel ve Zambiya’ya özgü değer ve düşünceleri taşır gibi görünse de esasen Afrika’da ulus devlet düşüncesinin, bağımsızlık mücadelesinin ve özgün bir siyaset anlayışının felsefik ve akademik temellerini yansıtmaktadır. Afrika’ya özgü geri kalmışlığın derin izlerini taşıyan Kaunda’nın bu felsefesi, Zambiya yerelinde çözüm önerileri sunarken; ardından Afrika ve dünya ölçeğinde geri kalmışlığın giderilmesinin temel ilkelerini ortaya koyan özgün referanslardan birisidir.

___

  • Anthony, Kanu Ikechukwu, (2014), Kenneth Kaunda and the Quest for an African Humanist, Philosophy, International Journal of Scientific Research, Volume. 3, Issue.8, (365- 380)
  • Bach, Stanley (1994), Paliamentary Reform in Zambia: Constitutional Design and Institutional Capacity, Germany: s.36, http://stanistan.org/docs/1/24.pdf (11.12.2016)
  • Bowman, Andrew (2011), Mass Production or Production by the Masses? Tractors, Cooperatives, and the Polıtics of Rural Development ın Post-independence Zambia, The Journal of African History , 2011, Vol. 52, No. 2 (2011), pp. 201-221
  • Bute, Evangeline ve Harmer, H. J. P. (2016), The Black Handbook: The People, History and Politics of Africa and the African Diaspora, Bloomsbury Publishing, USA
  • Ibhawoh Bonny and Dibua J. I. (2003), Deconstructing Ujamaa: The Legacy of Julius Nyerere in the Quest for Social and Economic Development in Africa, African Association of Political Science, Vol. 8 No. 1, (58-83)
  • Hungwe, Kedmon, (1994), Educational Policy in African Colonial Contexts: The Case Of Insructional Media in Southern Rhodesia (1930-1980), African Study Monographs, 15( I): I - 36. June
  • Kandeke, Timothy K. (1977), Fundamentals of Zambian Humanism, Neczam, Lusaka
  • Kaplan, Irving (1974), Area Handbook for Zambia, Government Printing Office, Washington
  • Kasuka Bridgatte (2012), Porminent African Leaders Since Independence, New Africa Press, South Africa,
  • Kaunda, David Kenneth , (1962), Zambia Shall Be Free, Published by Heinemann Educational Books Ltd, London, Printed in Great Britain by The Windmill Press Ltd, Kingswood
  • Kaunda, David Kenneth (1965), Chifuburally Speech, Ndola Jaunary 17, 1965 https://catalog.loc.gov/vwebv/search?searchArg=Northern%20news%20(Ndola,%20Zambia)&searchCode=TALL&searchType=1&recCount=25 (E.T.04.02.2015)
  • Kaunda, Kenneth David (1966), A humanist in Africa: Letters to Colin Morris from Kenneth Kaunda, Longmans London
  • Kaunda, David Kenneth (1974), Our New Goal: One Party Participatory Democracy Kenneth Kaunda, President of Zambia and of the United National Independence Party (UNIP) (http://exploringafrica.matrix.msu.edu/president-kaunda-statement/ (E.T.20.05.2016)
  • Michler, Ian (2007), Victoria Falls & Surrounds: The Insider's Guide, Struik Publishers, Cape Town
  • M’membe, Fred (2020), UNIP and Dr Kenneth Kaunda have been linked linked to socialism and its failures. Was Zambia under UNIP a Socialist State? (https://socialistpartyzambia.com/2020/12/07/unip-and-dr-kenneth-kaunda-have-beenlinked-to-socialism-and-its-failures-was-zambia-under-unip-a-socialist-state/), (E.T. 05.05.2020)
  • Muwina, Muwina, Derreck (2018), Kenneth Kaunda’s Philosophy Of Christian Humanism In Africa From The Perspective Of Christian Ethics, Ph.Doctorate Thesis in School of Theology, Boston University, USA
  • Mwanakatwe, John M. (1994), End of Kaunda Era, Multimedia, Zambia
  • Mwangala, Raymond Mwangala (2009), “Found A Modern Nation-State On Christian Values? : A Thelogical Assessment Of Zambian Humanism”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, University of KwaZulu-Natal, Pietermartizburg.
  • Shaw, Timothy M. (1978), The Foreign Policy of Zambia: An Events Analysis of a New State, Comparative Political Studies, Vol.11, No. 2, July 1978, Sage Publications: (181-209)
  • Simusamba, David Given (2004), Police and Public Order with Particular Reference to Zambia, The University of Zambia Press, Lusaka
  • Tordoff, William, (1974), Politics in Zambia, University of California Press, USA
  • Simutanyi, Neo (2013), Zambia: Democracy and Political Participation, The Open Society Initiative for Southern Africa, Johannesburg
  • The Coruier, (1990), Country Reports: Zambia http://www.nzdl.org/cgi-bin/library.cgi?e=d-00000-00---off-0hdl--00-0----0-10-0---0--- 0direct-10---4-------0-1l--11-en-50---20-about---00-0-1-00-0-0-11-1-0utfZz-8- 00&cl=CL3.11&d=HASHb52df2bcd52db18fbb1fbd.3.2.1>=1 (E.T.01.02.2015)
  • Thornton Alec, Nel Etienne & Hampwaye Godfrey (2010), Cultivating Kaunda’s Plan For Selfsufficiency: Is Urban Agriculture Finally Beginning To Receive Support In Zambia?, Development Southern Africa Vol. 27, No. 4, October, (613-625)
  • https://www.bbc.com/news/world-africa-16039411
  • https://www.nytimes.com/1991/11/02/world/zambian-voters-defeat-kaunda-sole-leader-sinceindependence.html, (E.T. 20.08.2016)