CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE TARIM ALET VE MAKİNELERİ TEKNOLOJİLERİ, DEMİR ÇELİK ÜRETİM TEKNOLOJİLERİ VE DEMİR YOLU TEKNOLOJİLERİNE KISA BİR BAKIŞ

Bu çalışmada, seçilmiş üç iktisadi sektörün teknolojileri üzerinden Cumhuriyet Dönemi Teknoloji Tarihimize yönelik yapılan inceleme sonuçlarına ilişkin bilgilere yer verilmektedir. Çalışmada, bir taraftan Cumhuriyet Dönemi Teknoloji Tarihi literatürümüze katkı sağlanırken diğer yandan tarihi veriler ışığında bilim ve teknoloji politikalarının oluşturulmasına yardımcı olacak bilgilere ulaşılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, Cumhuriyet’in kuruluş yıllarında en fazla öneme sahip olduğu düşünülen sektörlerden, “tarım alet ve makineleri”, “demir çelik üretimi” ve “demir yolu” teknoloji tarihleri incelenmiştir

In this study, over selected economical sector technologies; some information is given relevant to examined results towards History of Technology of Republican Period. Furthermore, it only is not aimed to contribute to the Historical Literature of Republican Period, it is also aimed to obtain the knowledge that helps to make politics of science and technology in light of historical data. In this line; history of three major sectors; “agricultural equipments and machineries”, “iron-steel production” and “railway technologies” are examined which are considered to have more importance in the period of the Republic

___

Ali Rıza. (1306-1308). Fenni Makine. Mektebi Funun Harbiye-i Şahane Matbaası. İstanbul.

Atilla. A. Nedim. (2002). İzmir Demir yolları. İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayını. İzmir.

Aysu. Abdullah. (2001). Türkiye’de Tarım Politikaları. Özgün Yayınları. İstanbul.

Baskıcı. Murat. (2003). “Osmanlı Tarımında Makineleşme: 1870-1914”. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi. Cilt 58. Sayı 1. s. 29-53. Ankara.

Bozkaya. Esat Ahmet. (1939). Yurdumuzun Fındık Bölgelerine Mahsus Bir Fındık Harman Makinesi Tipi. Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü Basımevi. Ankara.

Çelebi. Işın. (1979). Türkiye’de Demir Çelik Sanayi’nin Yapısı ve Sorunları. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Yayın No: 1672-İPD 405. Ankara.

Çiftçi. Cemalettin Yaşar. (2008). Kuruluşunun 75. Yılında Yüksek Ziraat Enstitüsü (1933-1943). Ankara üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 1496. Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 820. Ankara Üniversitesi Basımevi. Ankara.

Çuhadar. Nurettin. (1948). Metallografi . İstanbul Teknik Üniversitesi Kütüphanesi. Sayı: 157. Üçler Basımevi. İstanbul.

Demirtaş. Hamit. (1969). Türkiye de Traktör İmalatı. Ankara. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Ankara Üniversitesi Basımevi.

Demirtaş. Hamit. (1943). Tınaz Makinası. Türk Yüksek Ziraat Mühendisleri Birliği Yayını. Ankara.

Gök. İlhami. (1937). Demir yolları. T.C. Tarım ve Kültür Bakanlıkları Köy Eğitmenleri Yetiştirme Kursları Neşriyatı Sayı: 15. Devlet Basımevi. İstanbul.

İhsanoğlu. Ekmeleddin. (1984). Açıklamalı Türk Kimya Bibliyoğrafyası (Basmalar/1830-1928) ve Modern Kimya Biliminin Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşuna kadar Olan Durumu ve Gelişmesi. İstanbul.

İlgürel. Mücteba. (1989). Zeytinburnu’nda Bir Demir Fabrikası. Tarih Boyunca İstanbul Semineri. 29 Mayıs-1 Haziran 1988. Bildirilerden Ayrı Basım. Edebiyat Fakültesi Basımevi. İstanbul.

İnan. Afet. (1972). Devletçilik İlkesi ve Türkiye Cumhuriyetinin Birinci Sanayi Planı 1933. Raporlar Kısım I. Türk Tarih Kurumu Basımevi. Ankara.

Kadayıfçılar. Süleyman. (1968). Türkiye Ziraatının Mekanizasyon Durumu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 363. Konferanslar: 3. Ankara Üniversitesi Basımevi. Ankara.

Kiper. Mahmut. (2006). “Cumhuriyetin İlk Yıllarında Sanayi Politikaları ve Sümerbank”. Mühendislik Mimarlık Öyküleri-2. Türkiye Mühendis Mimar Odaları Birliği Yayınları. Ankara.

Kiper. Mahmut. (2012). “Cumhuriyet Demir yolu’nun Kuvvet Üssü Eskişehir Cer Ateyesi”. Mühendislik Mimarlık Öyküleri-V. TMMOB Yayını. Ankara.

Ömer Lütfi . (1936). Lokomotif. Ülkü Basımevi. İstanbul.

Polouze & Fremy. (1300). Muhtasar Kimya. Mütercimi: Mühendishane-i Berri Hümayun Fizik ve Kimya Muallimi Binbaşı İhsan Bey. Tophane-i Amire Matbaası. İstanbul.

Quataert. Donald. (1980). Agriculture in Anatolia 1800-1914. International Conference On The Economic History of The Middle East 1800-1914 A Comparative Approach. University of Haifa Institute of Middle Eastern Studies. Haifa.

Sakaoğlu. Necdet. (2003). Osmanlı’dan Günümüze Eğitim Tarihi. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Birinci Baskı. İstanbul.

Semiz. Yaşar. KUŞ. Recai. (2004). “Osmanlıda Mesleki Teknik Eğitim İstanbul Sanayi Mektebi (1869-1930)”. Türkiyat Araştırma Dergisi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırma Enstitüsü Yayını. Sayı 15. s.275-295.

Şahoğlu. Fikret. (1342). Fenni ve Ameli Şimendifercilik. Kitabhane-i Sudi. İstanbul.

Tekeli. İlhan. (2010). Sanayi Toplumu İçin Sanayi Yazıları. Tarih Vakfı Yurt Yayınları. Birinci Basım. İstanbul.

Terem. Haldun. (1942). Metallurgi. Kader Basımevi. İstanbul.

Özdemir. Metin. (2004). Türk Traktör Tarihi. Ankara. Türk Traktör ve Ziraat Makineleri A.Ş. Yayını.

Öztoprak. İzzet. (2006). Atatürk Orman Çiftliği’nin Tarihi. Atatürk Araştırma Merkezi. Ankara.

Unat. Yavuz (2004). “Cumhuriyet Dönemi Türk Teknoloji ve Mekanik Tarihi Çalışmaları (1923-2004)” Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. Cilt 2. Sayı 4. Bilim ve Sanat Vakfı. İstanbul. s. 233–263.

Yayman. Hüseyin. (2008). Türkiye’nin İdari Reform Tarihi. Turhan Kitabevi. Ankara.

Yıldırım. Nesrin. (2006). Atatürk’ün İktisadi Egemenlik İlkesinin Kalkınma Politikaları. Platin Yayınları. Birinci Baskı. Ankara.

Cumhuriyet Gazetesi. 09 Ağustos 1929.

Çiftçi Gazetesi. 2 Mart 1953.

Makine Kimya Endüstrisi Dergisi 23. Sayı Yıl 2. Makine Kimya Endüstrisi Yayınları. Ankara. Mayıs 1985. s 28.

Servet-i Fünun. Numara 248. 30 Teşrinisani 1311.

Selahattin Şanbaşoğlu’nun Anıları DVD’si. Millî Kütüphane Katolog Numarası: FL CD 2010 DK 177.

Yeni Sabah Gazetesi. 5 Mayıs 1949.

Ziraat ve Ticaret Nezareti Halkalı Ziraat Mektebi Alisi Mecmuası. Matbaa-ı Ahmet İhsan ve Şurekası. İstanbul. Temmuz 1333. Numara 2. s. 90.

——————(1939). Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları Hakkında. H.A. Brassert and Co. Ltd. İle Yapılan Mukavele ve Anlaşmalar. Titaş Basımevi. Ankara.

——————(1938). Türk Ziraat Tarihine Bir Bakış. Birinci Köy ve Ziraat Kalkınma Kongresi Yayını. Ankara.

——————-(1973). Cumhuriyetimizin 50. Kurumumuzun 30. Kuruluş Yılı. TZDK Yayını.