Aslı KILAVUZ, Ferit ÇELİK, Nalan Gülşen ÜNAL, Ali ŞENKAYA, Seymur ASLANOV, Sumru SAVAŞ, Fatih TEKİN, Ahmet Ömer ÖZÜTEMİZ

Geriatrik popülasyonda karaciğer sirozlu olguların retrospektif, tek merkezli değerlendirilmesi

GİRİŞ ve AMAÇ: Birçok ülkenin yaşlı popülasyonunda karaciğer sirozu hakkında yeterli epidemiyolojik veri olmadığı için gastroenteroloji kliniğimizde yatan karaciğer sirozu tanılı geriatrik olguların retrospektif olarak değerlendirilmesi amaçlandı. YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışmaya Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji kliniğinde yatmış 65 yaş ve üzeri karaciğer sirozu tanılı 99 hasta dahil edildi. Hasta dosyalarından sosyodemografik, klinik ve laboratuvar verileri kaydedilmiştir. BULGULAR: Çalışmaya dahil edilen 99 yaşlı hastanın yaş ortalaması 71.7 ± 5,2 yıl, % 59’u erkek idi. Hepatoselüler karsinom ile etiyoloji, asit varlığı, Model of End-Stage Liver Disease skoru ve Child-Turcotte-Pugh skoru arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır (sırasıyla, p = 0,003, p = 0,009, p = 0,033, p = 0,003). Özofagus varisi varlığı ile Child-Turcotte-Pugh sınıfı ve skoru, total bilirubin, Model of End-Stage Liver Disease skoru ve asit varlığı arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır (sırasıyla, p <0.0001, p = 0,001, p = 0,011, p = 0,004, p = 0,004). TARTIŞMA ve SONUÇ: Gastroenteroloji kliniğimizde yatan yaşlılarda karaciğer sirozunun ana etiyolojisi Hepatit C virüsü olup sirotik popülasyonun neredeyse üçte birini oluşturmaktadır. Hastaneye yatış nedenleri arasında ilk sırada hepatoselüler karsinom yer almaktadır. Karaciğer sirozu tanısıyla hastaneye yatırılan yaşlılar siroz komplikasyonları açısından dikkatle değerlendirilmeli, Child-Turcotte-Pugh ve Model of End-Stage Liver Disease skorlaması yapılarak, özellikle karaciğer nakli açısından uygunlukları da göz önünde bulundurularak takip ve tedavi edilmelidir.

Anahtar Kelimeler:

karaciğer sirozu, yaşlı, hepatosellüler karsinom

Retrospective, single-center evaluation of liver cirrhosis cases in a geriatric population

INTRODUCTION: Since there is insufficient epidemiological data on liver cirrhosis, especially in the elderly population of many countries, we aimed to evaluate geriatric cases with liver cirrhosis hospitalized at our gastroenterology clinic, retrospectively. METHODS: The study included 99 patients aged 65 years and over who were hospitalized with liver cirrhosis in Ege University Faculty of Medicine, department of gastroenterology. The socio-demographic, clinical and laboratory data were recorded from the patient files. RESULTS: In total, 99 elderly patients (mean age 71.7 ± 5.2 years; 59% male) were included. Hepatocellular carcinoma was statistically significantly correlated with etiology, presence of ascites, the Model of End-Stage Liver Disease score and the Child-Turcotte-Pugh score (p = 0.003, p = 0.009, p = 0.033, p = 0.003, respectively). The presence of esophageal varices was statistically significantly correlated with class and scores of the Child-Turcotte-Pugh, total bilirubin, Model of End-Stage Liver Disease score and the presence of ascites (p < 0.0001, p = 0.001, p = 0.011, p = 0.004, p = 0.004, respectively). DISCUSSION AND CONCLUSION: The main etiology of liver cirrhosis was Hepatitis C virus, which accounted for almost one-third of the cirrhotic elderly inpatients at the gastroenterology department. Hepatocellular carsinoma was the leading cause of hospitalization. Elderly patients with liver cirrhosis should be carefully evaluated for cirrhosis complications. The Child-Turcotte-Pugh classification and Model of End-Stage Liver Disease scoring should be undertaken, and the suitability for liver transplantation should be considered in the follow-up and treatment of this patients.

Keywords:

liver cirrhosis, elderly, hepatocellular carcinoma,

PDF

___

Mokdad AA, Lopez AD, Shahraz S, Lozano R, Mokdad AH, Stanaway J, et al. Liver cirrhosis mortality in 187 countries between 1980 and 2010: a systematic analysis. BMC Medicine. 2014;12:145.
Dong MH, Saab S. Complications of cirrhosis. Dis Mon. 2008; 54: 445-56.
Ökten A. Türkiyede kronik hepatit, siroz, hepatosellüler karsinoma etiyolojisi. Güncel Gastroenteroloji. 2003;7:187-91.
D’Amico G, Morabito A, Pagliaro L, Marubini E. Survival and prognostic indicators in compansated and decompansated cirrhosis. Dig Dis Sci. 1986;31 468-75.
Berzigotti A, Seijo S, Reverter E, Bosch J. Assessing portal hypertension in liver diseases. Exp Rev Gastroenterol Hepatol. 2013;7(2):141-55. doi: 10.1586/egh.12.83
Anderson RN, Smith BL. Deaths: leading causes for 2001. Natl Vital Stat Rep. 2003;52(9):1-85.
Gines P, Quintero E, Arroyo V, Terés J, Bruguera M, Rimola A, et al. Compensated cirrhosis: natural history and prognostic factors. Hepatology. 1987;7:122-8.
Moore KP, Wong F, Gines P, Bernardi M, Ochs A, Salerno F, et al. The management of ascites in cirrhosis: report on consensus conference of the International Ascites Club. Hepatology. 2003;38:258-66. doi: 10.1053/jhep.2003.50315
Ghassemi S, Garcia-Tsao G. Prevention and treatment of infections in patients with cirrhosis. Best Pract Res Clin Gastroenterol. 2007;21:77-95.
Albers I, Hartmann H, Bircher J, Creutzfeldt W. Superiority of the Child-Pugh classification to quantitative liver function tests for assessing prognosis of liver cirrhosis. Scand J Gastroenterol. 1989;24:269-76.
Wiesner R, Edwards E, Freeman R, Harper A, Kim R, Kamath P, et al. Model for end stage liver disease (MELD) and allocation of donor livers. Gastroenterology. 2003;124(1):91-6.
Kant J, Kratzsch J, Maier M, Liebert UG, Berg T, Wiegand J. HBsAg and anti-HCV screening in elderly hospitalized patients of a German tertiary referral centre. Zeitschrift für Gastroenterologie. 2016;54(3):231-7.
Pugh RNH, Muray-Lyon IM, Dawson JL, Pietroni MC, Williams R. Transection of the esophagus in the bleeding esophageal varices. Br J Surg. 1973;60:648-52.
Arroyo V, Gines P, Gerbes A, Dudley FJ, Gentilini P, Laffi G, et al. Definition and diagnostic criteria of refractory ascites and hepatorenal syndrome in cirrhosis. Hepatology. 1996;23:164-76.
Ferenci P, Lockwood A, Mullen K, Tarter R, Weissenborn K, Blei AT. Hepatic encephalopathy-definition, nomenclature, diagnosis, and quantification: Final report of the working party at the 11th World Congresses of Gastroenterology, Vienna, 1998. Hepatology. 2002;35:716-21.
T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü, Başkent Üniversitesi. Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyet-Etkililik Projesi, Hastalık Yükü Final Raporu. 2004 Aralık;151-62.
Simpson KJ, Lukacs NW, Colletti L, Strieterb RM, Kunkel SL. Cytokines and the liver. J Hepatol. 1997;27(6):1120-32.
Chang PE, Wong GW, Li JW, Lui HF, Chow WC, Tan CK. Epidemiology and Clinical Evolution of Liver Cirrhosis in Singapore. Ann Acad Med, Singapore. 2015;44(6):218-25.
Fung KT, Fung J, Lai CL, Yuen MF. Etiologies of chronic liver diseases in Hong Kong. Eur J Gastroenterol Hepatol. 2007;19:659-64.
Chen CJ, Yang HI, Su J, Jen CL, You SL, Lu SN, et al. Risk of hepatocellular carcinoma across a biological gradient of serum hepatitis B virus DNA level. JAMA. 2006;295:65-73.
Qua CS, Goh KL. Liver cirrhosis in Malaysia: peculiar epidemiology in a multiracial Asian country. J Gastroenterol Hepatol. 2011;26:1333-7.
Yang HI, Lu SN, Liaw YF, You SL, Sun CA, Wang LY, et al. Hepatitis B e antigen and the risk of hepato-cellular carcinoma. N Engl J Med. 2002;347(3):168-74.
Shahed FHM, Mamun-Al-Mahtab, Rahman S. The Evaluation of Serum Ascites Albumin Gradient and Portal Hypertensive changes in Cirrhotic Patients with Ascites. Euroasian J Hepato-gastroenterol. 2016;6(1):8-9.