Funda AKSU, Gülşah ZEYBEK, Emre AKSU, Eyüp ÖZCAN, Necip ÇAPRAZ, Alpay M. ALİBEYOĞLU

Foramen mandibulae’nin lokalizasyonu ve morfometrisi

Foramen mandibulae, ramus mandibulae’nın orta kısmının arka¬sında bulunur, içinden nervus alveolaris inferior ve damarlar geçer. Amaç: Bu çalışmanın amacı, foramen mandibulae’nın morfometrik ölçümlerinin ve lokalizasyonunun belirlenmesidir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma 102 kuru mandibula’da yapıldı (204 taraf). Foramen mandibulae’larda altı ayrı morfometrik ölçüm yapıldı. Foramen mandibulae ile caput mandibulae, ramus mandibulae’nın arka kenarı, ramus mandibulae’nın ön kenarı, corpus mandibulae’nın alt kenarı, incisura mandibulae ve angulus mandibulae arası uzaklıklar ölçüldü. Bulgular: Foramen mandibulae ile caput mandibulae, ramus mandibulae’nın arka kenarı, ramus mandibulae’nın ön kenarı, corpus mandibulae’nın alt kenarı, incisura mandibulae’nın en derin noktası ve angulus mandibulae’nın en çıkıntılı noktası arası ortalama uzaklıklar sırasıyla, sağda 41,73 ± 3,97 mm; 14,32 ± 2,09 mm; 12,86 ± 2,46 mm; 29,51 ± 3,93 mm; 23,65 ± 3,38 mm; 22,80 ± 4,32 mm ve solda 41,36 ± 4,37 mm; 14,59 ± 2,13 mm; 12,77 ± 1,90 mm; 26,39 ± 4,05 mm; 24,18 ± 3,02 mm; 22,18 ± 3,90 mm olarak ölçüldü. Sağ ve sol taraf karşılaştır¬masında foramen mandibulae ile incisura mandibulae’nın en derin noktası ve foramen mandibulae ile angulus mandibulae’nın en çıkıntılı noktası arası uzaklıkların ortalama değerleri anlamlı bir fark gösterdi. Sonuç: Foramen mandibulae’nın lokalizasyonu, mandibular anestezide, ağız içi girişimlerde, dentofasyal deformitelerin restorasyonunda ve maksillofasyal cerrahide önemlidir. Mandibular sinirin hasa¬rından kaçınmak için bu bölge ana¬tomisinin iyi bilinmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, foramen mandibulae’nın morfometrik anato¬misini ve lokalizasyonunu tanımla¬maya çalıştık. Bu bilgilerden diş hekimliğinde, ağız içi, maksillofasyal cerrahide yararlanılabilir.

Anahtar Kelimeler:

Alt çene, Anatomi

Localization and morphometry of mandibular foramen

Mandibular foramen is located just posterior to the middle of the ramus of mandible which transmits the inferior alveolar nerve and vessels. Objective of this study is to determine the localization and morphometric measurements of mandibular foramen. Material and methods: This study was conducted on 102 dry mandibles (204 sides). Six morphometric measurements were taken from mandibular foramen. The dis-prominent point of mandibular angle were measured. Results: The average distances between mandibular foramen and head of mandible, mandibular foramen and posterior margin of ramus of mandible, mandibular foramen and anterior margin of ramus of mandible, mandibular foramen and inferior margin of mandibular body, mandibular foramen and the deepest point of mandibular notch and mandibular foramen and the most prominent point of mandibular angle were 41.73 ± 3.97 mm; 14.32 ± 2.09 mm; 12.86 ± 2.46 mm; 29.51 ± 3.93 mm; 23.65 ± 3.38 mm; 22.80 ± 4.32 mm on the right side and 41.36 ± 4.37 mm; 14.59 ± 2.13 mm; 12.77 ± 1.90 mm; 26.39 ± 4.05 mm; 24.18 ± 3.02 mm; 22.18 ± 3.90 mm on the left side, respectively. The correlation between distance of mandibular foramen - the deepest point of mandibular notch and mandibular foramen- the most prominent point of mandibular angle on the left and right side were showed significant difference. Conclusion: The localization of mandibular foramen is important in mandibular anesthesia, oral procedures, restoration of dentofacial deformities and maxillofacial surgery. It is necessary to know this anatomic area for avoiding to damage mandibular nerve. In this study, we tried to determine the localization and morphometric anatomy of mandibular foramen. These information may be helpful for oral procedures, maxillofacial surgery and dentistry.

Keywords:

Mandible, Anatomy,

PDF

___

1. Moore KL, Dalley AF. Kliniğe Yönelik Anatomi, 4. baskı, Nobel tıp kitapevi, 2007; sayfa 861.
2. Liebgott B. The Anatomical Basis of Dentistry. St. Louis, Mosby, 1986.
3. Oguz O, Bozkir MG. Evaluation of location of mandibular and mental foramina in dry, young, adult human male, dentulous mandibles. West Indian Med J 2002; 51:14-16.
4. Afsar A, Haas DA, Rossouw PE, Wood RE. Radiographic localization of mandibular anesthesia landmarks. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 1998; 86:234-241.
5. Hetson G, Share J, Frommer J, Kronman JH. Statistical evaluation of the position of the mandibular foramen. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1988; 65: 32-34.
6. Catic A, Celebic A, Valentic-Peruzovic M, Catovic A, Jerolimov V, Muretic I. Evaluation of the precision of dimensional measurements of the mandible on pano-ramic radiographs. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 1998; 86: 242-248.
7. Kaffe I, Ardekian L, Gelerenter I, Taicher S. Location of the mandibular foramen in panoramic radiographs. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1994; 78: 662-669.
8. Mwaniki DL, Hassanali J. The position of mandibular and mental foramina in Kenyan African mandibles. East Afr Med J 1992; 69: 210-213.
9. Nicholson ML. A study of the position of the mandibular foramen in the adult human mandible. Anat Rec 1985; 212: 110-112.
10. Martone CH, Ben-Josef AM, Wolf SM, Mintz SM. Dimorphic study of surgical anatomic landmarks of the lateral ramus of the mandible. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1993; 75: 436-438.
11. Büyükertan M. Dental Lokal Anestezilere Anatomik Bir Yaklaşım. Ulaşım: http://www.istanbul.edu.tr/dishekimligi/Edergi/DHD_C39-1_2005/04 M_Buyukertan.pdf
12. Meyer FU. Complications of local dental anesthesia and anatomical causes. Ann Anat 1999;181:105-106.
13. Salbacak A, Ziyla T, Canbilek A, Kalkan Aİ, Büyük-mumcu M. İnsanlarda Nervus Alveolaris inferior ve Foramen Mandibula Üzerinde Çalışma, Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 1992; 8: 333-338.
14. Tuç A. Kuru İnsan Mandibulasında Foramen Mandibula, Foramen Mentale ve Canalis Mandibulanın Özelliklerinin Metrik Olarak İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. 1988, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi AD, İzmir.