Türk gemi inşa sanayi işletmelerinde muhasebe bilgi sistemi: Özellikli muhasebe işlemleri

Bu çalışma, Türk gemi inşa sanayi işletmelerinde muhasebe bilgi sistemini, nesnel açıdan muhasebe örgütlemesinin unsurları olan belge, defter ve hesap planı çerçevesinde incelemek ve Türkiye'deki mevcut durum eşliğinde özellik arz eden faaliyetlerin muhasebeleştirilmesini ortaya koymak amacıyla ele alınmıştır. Gemi inşa sanayi, yeni teknolojilerin transferi ve üretimi, istihdam, döviz getirisi ve ayrıca ülke savunma ihtiyaçlarına katkı sağlaması gibi birçok katma değer yaratmaktadır. Dünya deniz ticaretinin vazgeçilmezi gemilerin inşası; çelik, makine üretim, elektrik-elektronik, boya ve lastik-plastik sanayi gibi çok sayıda endüstri kolunu ilgilendirmektedir. Mevcut durumuyla 66'sı faal tersane ve 21'i gemi söküm tesisi olmak üzere toplam 87 işletme ile yürütülen Türkiye'deki gemi inşa işletmeciliğinde mali nitelikli bilgiler kuşkusuz muhasebe bilgi sistemi aracılığıyla üretilmektedir. Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelerin de katkısıyla bilginin güç, bilgilinin güçlü olduğu çağımızda muhasebe bilgi sistemi tarafından üretilen bilginin önemi sürekli artmaktadır. Gemi inşa sanayi işletmeleri için de geçerli olan bu durum kapsamında muhasebe bilgi sistemi tarafından üretilen bilgilerin tam, açık, anlaşılır, zamanlı, doğru, tarafsız ve güvenilir olması son derece önemli hale gelmektedir.

Accounting information system in turkish shipbuilding industry: Special accounting applications

This study is considered in an effort to analyze the accounting information system in Turkish shipbuilding industry enterprises objectively accompanied by the elements of the accounting organization which are the document, the book and the chart of accounts and to demonstrate the accounting activities which are in existence under the present circumstances in Turkey. Shipbuilding industry creates a lot of added value such as the transfer and production of new technologies, employment and foreign exchange return. It contributes to national defense needs as well. The construction of ships, dispensable to the world maritime trade, concerns many industrial fields such as steel, machinery manufacturing, electric-electronics, paint and rubber-plastic industry. The financial information is, by all means, developed through the medium of accounting information system in Turkey's shipbuilding industry which is carried out with 87 business enterprises in the aggregate and the current state of this number consists of 66 active shipyards and 21 ship dismantling institutions. With the assistance of the developments in formation and communication technologies, in our period, information is considered power and wellinformed is considered powerful, and thus, the importance of information produced by the accounting information system has been increasing constantly. Within the context of this situation which also applies to the shipbuilding industry, it is becoming extremely important for the information produced by the accounting information system to be full, clear, understandable, timely, accurate, unbiased and reliable.
Keywords:

-,

___

  • Bakırcı, E. A. ve Özcan, E. 2005. Türkiye’de gemi inşa sanayinin genel yapısı, sorunları ve bu sorunların çözümüne yönelik öneriler. II. Mühendislik Bilimleri Genç Araştırmacılar Kongresi, (17-19 Kasım), İstanbul
  • Benligiray, Y. 2008. Uzmanlık Muhasebesi. Eskişehir: Gazi Kitabevi
  • Daştan, A. 2009. Ekonomik kriz dönemlerinde muhasebe bilgi sisteminin işletmelerdeki rolü ve kriz yönetimine katkısı. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 28: 57-72
  • DDK, 2008. Araştırma ve inceleme raporu: Tersanecilik Sektörü ile İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Tuzla Tersaneler Bölgesinin İncelenmesi ve Değerlendirilmesi, Ankara
  • Doğanay, İ. 2004. Türk ticaret kanunu şehri: İstanbul: Beta Yayınevi. 3
  • Cilt
  • Durmuş, A. H. ve Arat M. E. 2004. İşletmelerde muhasebe örgütlenmesi, İstanbul, Marmara Üniversitesi Nihad Sayar Eğitim Vakfı, Nr: 528/762
  • Erişti, M. ve Deliceoğlu A. 2004. Gemilerin vergi usul kanunu, sermaye piyasası kanunu ve IAS'e göre değerlemesi ve gemilerde enflasyon düzeltmesi, Vergi Dünyası, 275: 65-78, www.hud.org.tr (20.07.2010)
  • Gebiç, H. 2010. Yatırım projesi değerlendirmesi: Tanker gemisi
  • Yayınlanmamış Lisans Bitirme Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi. Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Bölümü. Trabzon
  • GİSBİR, 2008. Türkiye gemi inşa sanayi sektör raporu. İstanbul
  • Günay, D. 2002. Gemi inşa sanayi sektör araştırması, Ankara: Türkiye Kalkınma Bankası AŞ. SA-02-3-7
  • Haftacı, V. 2006. Maliyet muhasebesi. İstanbul: Avcı Ofset.5. Baskı
  • Karacaer, S. ve İbrahimoğlu, N. 2003. İşletme yönetiminde muhasebe bilgi sistemi, iç kontrol, verimlilik ilişkisi ve önemi. Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimle Fakültesi Dergisi, 1: 211-228
  • Odabaşı, Y. 2010. http://www.gidb.itu.edu.tr/staff/odabasi/gmg/week 11.pdf, (06.07.2010)
  • Örten, R. ve diğ. 2008. Türkiye muhasebe – finansal raporlama standartları uygulama ve yorumlar. Ankara: Gazi Kitabevi. Gözden Geçirilmiş 2
  • Baskı
  • Sürmen, Y. 2010. Muhasebe – I. Trabzon: Celepler Matbaacılık
  • Sürmen, Y. ve Daştan, A. 2004. Sürmene – Yeniay ve Çamburnu yöresinde gemi yapım potansiyeli. Trabzon: Karadeniz Genç İşadamları Derneği. Nr: 5
  • TÜRMOB 1993. Muhasebenin temel kavramları ve tekdüzen hesap planı, Ankara: Yayın Nr: 6
  • Resmi Gazete. 2005. TMS-11: İnşaat sözleşmelerine ilişkin Türkiye muhasebe standardı hakkında tebliğ, Ankara: Başbakanlık Basımevi. 25978
  • Resmi Gazete. 1956. Türk Ticaret Kanunu, Ankara: Başbakanlık Basımevi
  • 9353
  • Resmi Gazete. 2011. Türk Ticaret Kanunu, Ankara: Başbakanlık Basımevi
  • 27846
  • Resmi Gazete. 1961. Vergi Usul Kanunu, Ankara: Başbakanlık Basımevi
  • 10703 – 10705
  • Resmi Gazete. 1978. Denizde çatışmayı önleme tüzüğü, Ankara: Başbakanlık Basımevi. 16273
  • Resmi Gazete. 2006. Yatırımlarda devlet yardımları hakkında kararın uygulanmasına ilişkin tebliğ, Ankara: Başbakanlık Basımevi. 2006/3
  • Resmi Gazete. 2007. Yatırımlarda devlet yardımları hakkında kararın uygulanmasına ilişkin 2006/3 sayılı tebliğ’de değişiklik yapılmasına ilişkin tebliğ
  • Ankara: Başbakanlık Basımevi. Tebliğ No: 2007/1
  • http://www.denizcilik.gov.tr (03.05.2010)
  • http://www.gisbir.com.tr ( 20.05.2010)
  • http://www.serki.com/index.php?bolumsec=terimler&id=a90rra (06.09.2010)
  • http://www.tuik.gov.tr (27.06.2010)