TOPLUMSAL GERÇEKLİKTEN KAÇIŞ: COVID-19 SÜRECİNDE MAGAZİN HABERLERİ VE GÜNDEM

Kitle iletişim araçlarının en önemli özelliklerinden biri de gündem belirlemeye olan katkısıdır. Bu katkıyı sağlarken kullandığı etmen ise haberdir. Haber aynı zamanda farklı kamuoylarının oluşturulmasında etkili olur. Özellikle haberin bilgilendirme boyutu tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 pandemi salgınıyla birlikte daha da artmıştır. Bu dönemde haberler kitleleri bilgilendirici, yönlendirici ve gündem belirleyici önemli bir unsur haline gelmiştir. Diğer taraftan ciddi habercilik anlayışı yerine daha soft olarak adlandırılan ve genellikle ünlülerin yaşamı üzerine odaklanan magazin haberleri, salgın döneminde önemli bir toplumsal gerçeklikten kaçış aracı olarak ön plana çıkmıştır. Bu çalışmada, COVID-19 pandemi salgınında Türkiye’de magazin haberlerinin içerikleri incelenmiştir. Çalışmada, sokağa çıkma yasaklarının başlandığı 11 Nisan tarihinden 30 Nisan'a kadarki süreçte örneklem olarak alınan Posta, Sabah ve Hürriyet gazetelerinin internet siteleri içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Elde edilen veriler, istatistiki analizlerle değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda magazin haberlerinin gerçek ile kurgu arasında sınırları aştığı ve okuyucuyu toplumsal gerçeklikten uzaklaştırıcı haber yaptığı gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Haber, , Magazin, , Gündem, , Gündem Belirleme Kuramı, , COVID-19

ESCAPE FROM SOCIAL REALITY: MAGAZINE NEWS AND AGENDA IN THE COVID-19 PROCESS

One of the most important features of mass media is its contribution to agenda setting. The factor it uses while making this contribution is news. The news also influences the formation of different public opinions. In particular, the informative dimension of the news has increased even more with the COVID-19 pandemic that has affected the whole world. In this period, the news has become an important element that informs, guides and sets the agenda. On the other hand, magazine news that is softer rather than serious reporting, and generally focuses on the lives of celebrities, has come to the fore as an important means of escape from social reality in the pandemic period. In this study, the contents of magazine news in Turkey were examined during Covid-19 pandemic. In the study, the websites of Posta, Sabah and Hurriyet newspapers, sampled during the period from April 11, when the curfews began, to April 30, were analyzed using content analysis. The obtained data were evaluated with statistical analysis. As a result of the evaluation, it was observed that the magazine news crosses the boundaries between reality and fiction and distracts the reader from social reality.

Keywords:

News, Magazine, Agenda, Agenda Setting Theory, COVID-19,

PDF

___

Akdemir, S. (1991). Çevre sorunlarına ilişkin gündem oluşturma süreci ve Türk basını. Kurgu Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli İletişim Dergisi, 9 (9), 149-194.
Algül, A. (2016). Gündem belirleme teorisi bağlamında 7 Haziran 2015 genel seçimleri sonrası koalisyon görüşmelerinin Türk basınında sunumu. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 4 (1), 279- 302.
Ayaz, F. (2019). Online sağlık haberciliğinin magazinsel boyutu. Muğla Sıtkı Kocaman Sosyal Bilimler Dergisi, 44 (1), 37-50.
Bauman, Z. (2005). Bireyselleşmiş toplum. çev. Yavuz Alogan, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Begtimur, M. E. & Mazıcı, N. (2019). Magazin haberlerinin okurlarının kadına bakış açısı üzerindeki etkileri. Intermedia International e-Journal, 6 (11), 100-116.
Bilgin N. (2006). Sosyal bilimlerde içerik analizi teknikler ve örnek çalışmalar, Ankara: Siyasal Kitabevi.
Büyükbaykal, G. & Büyükbaykal, C. I. (2007). Günümüzde türk basınında magazinleşme olgusu. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 29, 51-62.
Çetinkaya, A. (2020). Magazin haberciliğinin yeni platformu: Instagram. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (e-gifder), 8 (1), 104-132.
Dağtaş, E. (2005). Magazin eklerinde tüketim kültürünün izdüşümleri. Selçuk İletişim, 21, 125-168.
Dağtaş, E. (2006). Türkiye’de magazin basını. Ankara: Ütopya Yayınevi.
Dearing, J. W. & Rogers, E. (1996). Agenda-Setting. Sage Publications.
Dubied, A., & Hanitzsch, T. (2014). Studying celebrity news. Journalism: Theory Practice and Criticism, (2), 137-143.
Entman, R. M. (1993). Framing: Toward clarification of a fractured paradigm. Journal Of Communication, 43 (4), 51-58.
Erdoğan, İ. (2020). Magazin programları: ünlüler ne dedi, ne yedi, ne içti ve ne yaptı. Ekonomik, Siyasal ve Kültürel Pazar Çıkarları için Beyin ve Davranış Yönetimi.
Funkhouser, G. R. (1973). The issues of the sixties: An exploratory study in the dynamics of public opinion. Public Opinion Quarterly, 37 (1), 62-75.
Gorin, V., & Dubied, A. (2011). Desirable people: Identifying social values through celebrity news. Media, culture & society, 33(4), 599-618.
Gökçe O. (2006). İçerik analizi kuramsal ve pratik bilgiler, Ankara: Siyasal Kitabevi.
Gurel-Atay, E., vd. (2010). Changes in social values in the united states: 1976–2007:“self-respect” ıs on the upswing as “a sense of belonging” becomes less important. Journal of Advertising Research, 50 (1), 57-67.
Güdekli, A. (2016). Gündem belirleme kuramı bağlamında yazılı basın ile Twitter gündeminin karşılaştırmalı analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 151-163.
Güz, N. (1996). Türk basınında gündem oluşturma (Bir alan araştırması). Yeni Türkiye Dergisi, 2, 982-997.
Güz, N., vd. (2018). Kitle iletişimin sosyolojik fonksiyonu: medyanın gündem kurma etkisi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 46, 1-19.
Hill, D. B. (1985). Viewer characteristics and agenda setting by television news. Public Opinion Quarterly, 49 (3), 340-350.
Hjarvard, S. (2008). The mediatization of society: A theory of the media as agents of social and cultural change. Nordicom Review, 29 (2), 102-131.
Iyengar, S. & Kinder, D. (1987). News That Matters. Chicago: University of Chicago Press.
Iyengar, S. & Simon, A. (1993). News coverage of the Gulf crisis and public opinion: A study of agenda-setting, priming, and framing. Communication Research, 20 (3), 365-383.
Iyengar, S. (1991). Is anyone responsible?: How television frames political issues. University of Chicago Press.
İlhan, E. & Görgülü A. A. (2017). Magazin gazeteciliği ve etik anlayışı. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3 (5), 1507-1521.
Kahle L., R. (1988). Changes in social values in the United States during the past decade. Journal of Advertising Research, 28 (1), 35–41.
Kahle L.,R. & Timmer, S. (1983). A theory and a method for studying values. Ed. Lynn R. Kahle, Social values and social change: Adaptation to life in America içinde. New York: Praeger.
Kensicki, L. J. (2000). Second level agenda setting: A study of integration and progress. Egyptian Journal of Public Opinion Research, 1 (3), 85‐100.
Kuyucu, M. (2015). Türkiye’de değişen magazin basını: Ses Dergisi örneğinde magazin yayıncılığı sorunsalı. Proceedings of INTCESS15-2 nd International Conference on Education and Social Sciences, 448-463.
McCombs, M. E. & Ghanem, S. I. (2008). The convergence of agenda setting and framing." Ed. Stephen D. Reese vd., Framing Public Life içinde. Taylor & Francis e-Library.
McCombs, M. E. & Shaw, D. L. (1972). The agenda-setting function of mass media. Public Opinion Quarterly, 36 (2), 176-187.
McCombs, M. E. & Yüksel, E. (2001). The economic privatization issue in turkey a four-part investigation of agenda-setting theory. Uluslararası İletişim Sempozyumu, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, 148- 161.
McCombs, M. E. vd. (1997). Candidate images in Spanish elections: Second- level agenda-setting effects. Journalism and Mass Communication Quarterly, 74 (4), 703-717. McLeod, J. M. vd. (1974). Another look at the agenda-setting function of the press. Communication Research, 1 (2), 131-166.
McQuail, D. & Windahl, S. (2010). İletişim modelleri –kitle iletişim modelleri- çev. Konca Yumlu, Ankara: İmge Kitabevi.
Oskay, Ü. (2000). Kitle haberleşmesi teorilerine giriş, İstanbul: Der Yayınları.
Palmgreen, P. & Clarke, P. (1977). Agenda-setting with local and national issues. Communication Research, 4 (4), 435-452.
Pan, Z. & Kosicki G. M. (2008). Framing as a strategic action in public deliberation. Eds. Stephen D. Reese vd., Framing Public Life içinde. Taylor & Francis e-Library.
Price, V. & Tewksbury, D. (1997). News values and public opinion: A theoretical account of media priming and framing.” Eds. G. A. Barnett & F. J. Boster, Progress in The Communication Sciences içinde. New York: Ablex.
Severin, J. W. & Tankard, W. J. (1994). İletişim kuramları: kökenleri, yöntemleri ve kitle iletişim araçlarında kullanımları, çev. Ali Atıf Bir ve Serdar Sever, Eskişehir: Kibele Sanat Merkezi.
Tankard, J. W. (2008). The empirical approach to the study of media framing. Ed. Stephen D. Reese vd. Framing Public Life içinde. Taylor and Francis e-Library.
Terkan, B. (2005). Gündem belirleme: medya ve siyasal gündem üzerine bir çalışma, Konya: Tablet Kitabevi.
Turner, G. (2014). Is celebrity news, news?. Journalism, 15 (2), 144-152.
Van den Bulck, H., vd. (2017). Celebrity news as hybrid journalism: An assessment of celebrity coverage in Flemish newspapers and magazines. Journalism, 18 (1), 44-63.
Weaver, D. H. (2007). Thoughts on agenda setting, framing, and priming. Journal Of Communication, 57 (1), 142-147.
Weaver, D. H. vd. (1975). Watergate and the media: A case study of agenda- setting. American Politics Quarterly, 3 (4), 458-472.
Yegen, C. (2014). Medyanın kamuoyu oluşturma ve gündem belirleme rolü üzerine: Sarai Sierra haberleriyle oluşturulan yapay gündem. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (12), 21-46.
Yıldırım A. & Şimşek H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım B. (2015). İçerik çözümlemesi yönteminin tarihsel gelişimi uygulama alanları ve aşamaları, (iç) İletişim Araştırmalarında Yöntemler Uygulama ve Örnekler, Ed. Besim Yıldırım, Konya Literatürk Academia, s. 105-153.