İşıkhan UĞUREL, Şule KESGİN, Özge KARAHAN

Matematik derslerinde yararlanılabilecek alternatif bir öğrenme ve değerlendirme aracı: kavram karikatürü1

Bu çalışmada matematik öğretiminde işlevsel biçimde yararlanılabilecek olan alternatif bir öğrenme-öğretme ve ölçme-değerlendirme aracı niteliğindeki 'kavram karikatürleri' ele alınmaktadır. Çalışmada ilk olarak matematik öğretimine yönelik günümüzde kabul gören anlayıştan ve bu anlayışın öğretim programlarına yansımalarından hareketle kavram karikatürlerine olan gereksinime değinilmektedir. Akabinde kavram karikatürünün kökeni, yapısı, özellikleri ve kullanım alanları tanıtılmaktadır. Sonraki bölümde kavram karikatürlerine yönelik ülkemizde gerçekleştirilen araştırmaları içeren kısa bir derlemeye yer verilmektedir. Daha sonra matematik eğitimi alanında kavram karikatürünün kullanılması yönelik açıklamalar ve yapılan bazı araştırmalara ait bulgular ve sonuçlar sunulmaktadır. Son bölümde ise yazarlarca geliştirilen ve öğretiminin farklı seviyelerinde yararlanılabilecek olan sekiz adet kavram karikatürü örneği tanıtılmakta ve bu tür karikatürlerin kullanımlarına yönelik bazı öneriler sıralanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Kavram Karikatürü, Matematik Eğitimi, Alternatif ÖğrenmeÖğretme ve Değerlendirme Aracı.

An alternatıve learnıng and assessment tool whıch can be utılızed ın mathematıc classes 'concept cartoon'2

In this study, 'concept cartoon', an alternative learning-teaching and assesment tool that is functionally useful in mathematic education, is studied. In the first part of the study, the need of 'concept cartoon' as the result of well accepted concept of mathematics education and its effects on the curriculums is mentioned. Then, the origins, structure, features and usage areas of the 'concept cartoon' are explained. In the next part, some findings and results of the some researches have been done on 'cartoon concept' usage in mathematics education is given. In the last part, eight 'concept cartoon' examples that have been proposed by the authors and which can be used in different levels of the education are proposed and some suggestions on the use of these cartoons are given.

Keywords:

Concept Cartoon, Mathematics Education, Alternative TeachingLearning And Assessment Tool.,

PDF

___

Afamasaga-Fuata’i, K. (2007). “Student Teachers’ Content Knowledge and Understanding of Primary Mathematics”, Proceedings of The 2007 Annual Conference of The Australian Association for Research in Education. Fremantle, http://publications.aare.edu.au/07pap/afa07203.pdf, (12.03.2011)
Afamasaga-Fuata’i K. (2004). Concept Maps & Vee Diagrams as a Tool For Learning New Mathematics Topics. İçinde A. J. Canas, J. D. Novak ve F. M
Gonazales (Editörler), Concept Maps: Theory, Methodology, Technology, Proceedings of The First International Conference on Concept Mapping: 13-20, Navarra, Spain: Direccion de Publicaciones de la Universidad Publica de Navarra
Alkan, H. ve Altun, M. (1998). Matematik öğretimi. Açıköğretim Fakültesi Yayınları. No: 591
Baki, A. (2008). Kuramdan uygulamaya matematik eğitimi. Ankara: Harf Eğitim Yayıncılığı
Balım, A. G., İnel, D. ve Evrekli, E. (2008). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi. İlköğretim Online, (e-journal) 7 (1): 188-202
http://ilkogretim-online.org.tr/ Bingölbali, E. ve Özmantar, M. F. (Editörler) (2009), İlköğretimde karşılaşılan matematiksel zorluklar ve çözüm önerileri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
Bolte, L. A. (1999). Using concept maps and interpretive essays for assessment in mathematics. School Science and Mathematics, 99 (1): 19-30
Borasi, R. and Rose, B. J. (1989). Journal Writing and Mathematics Instruction. Educational Studies in Mathematics, 20 (4): 347-365
Cengizhan, S. (2011). Modüler eğitim tasarımıyla entegre edilmiş kavram karikatürleri hakkında öğretmen adaylarının görüşleri. Eğitim ve Bilim, 36 (160):93-104
Chin, C. and Teou, L. (2009). Using concept cartoons in formative assessment: Scaffolding students’ argumentation. International Journal of Science Education, 31 (10): 1307-1332
Coll, R. K., France, B. and Taylor, I. (2005). The role of models/ and analogies in science education: Implications from research. International Journal of Science Education, 27 (2): 183-198
Dabell, J. (2008). Using concept cartoons. Mathematics Teaching Incorporating Micromath, 2008 (209): 34-37
Durmaz, B. (2007). Yapılandırmacı fen öğretiminde kavram karikatürlerinin öğrencilerin başarısı ve duyuşsal özelliklerine etkisi
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Muğla
Düzgün, B. (2000). Fizik konularının kavratılmasında görsel öğretim materyallerinin önemi. Milli Eğitim Dergisi, 29 (148): http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/148/2.htm, (27.05.2011)
Githua, B. N. and Nyabwa, R. A. (2008). Effects of advance organiser strategy during instruction on secondary school students’ mathematics achievement in Kenya’s Nakuru district. International Journal of Science and Mathematics Education, 6 (3): 439-457
Ives, B. and Hoy, C. (2003). Graphic organisers applied to higher-level secondary mathematics. Learning Disabilities Research& Practice, 18 (1): 36-51
İnel, D., Balım, A. G. ve Evrekli, E. (2009). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımına yönelik öğrenci görüşleri. Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (1): 1-16
Kabapınar, F. (2005). Effectivness of teaching via concept cartoons from the point of view of constructivist approach. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 5 (1): 135-146
Kandil-İngeç, Ş. (2008). Use of Concept Cartoons as an Assessment Tool in Physics Education. US-China Education Review, 5 (11): 47-54
Keogh, B. and Naylor, S. (1999). Concept cartoons, teaching and learning in science: an evaluation. International Journal of Science Education, 21 (4): 431-446
Keogh, B., Naylor, S. ve Dowing, B. (2003). “Children Interactions in The Classroom: Argumentation in Primary Science” 4th European Science Education Research Association Conference, Noordwijkerhout, The Netherlands. (19-23 August 2003)
Keogh, B., Naylor, S. ve Wilson, C. (1998). Concept Cartoons: A new perspektive on physics education. Physics Education, 33 (4): 219-224
Keogh, B., Naylor, S., Boo de M. ve Feasey, R. (1999). “Formative Assessment Using Concept Cartoons: Initial Teacher Training in The UK” 2nd Conference of The European Science Education Research Association Conference, Kiel, Germany (31 August- September 4, 1999)
Kete, R., Avcu, T. ve Aydın, A. (2009). Öğretmen adaylarının çalışma yapraklarında karikatür kullanımına ait tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (2): 531-540
Kılıç, E., Karadeniz, Ş. ve Karataş, S. (2003). İnternet destekli yapıcı öğrenme ortamları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (2): 149-160
Kinchin, I. (2001). Investigating students’ beliefs about their preferred role as learners. Educational Research, 46 (3): 301-312
Long, S. ve Marson, K. (2003). Concept cartoons. Hands on Science, 19 (3): 22-24
MEB, (2005). Ortaöğretim Matematik Dersi (9., 10., 11. ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı. http://ogm.meb.gov.tr/ (27.05.2011) Miller, L.D. (1992). Teacher benefits from using impromtu writing prompts in algebra classes. Journal for Research in Mathematics Education, 23 (4): 329-340
Mwakapenda, W. (2003). “Concept Mapping and Context in Mathematics Education” In A. Rogerson (Ed.), Proceedings of The 6th International Conference of The Mathematics Education into 21th Century Project, 193-198, Brno, Czech Republic (19-25 September 2003)
Örs, F. (2007). Eğitim ve karikatür. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 7 (84): 26-28
Özer, A. (2007). Karikatür ve eğitim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 7 (84): 19-25
Özmantar, M. F., Bingölbali, E. ve Akkoç, H. (Editörler) (2010)
Matematiksel kavram yanılgıları ve çözüm önerileri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Özşahin, U. E. (2009). Karikatürlerle coğrafya öğretimi. Marmara Coğrafya Dergisi,2009 (20): 101-122
Seto, B. ve Meel, D. E. (2006). Writing in mathematics: Making it work
Problems, Recourses and Issues in Mathematics Undergraduate Studies, 16 (3): 204-232
Sexton, M. (2010). “Using concept cartoons to access students beliefs about preferred approaches to mathematics learning and teaching”, L. Sparrow, B
Kissane, & C. Hurst (Editörler), Shaping the Future of Mathematics Education, Proceedings of The 33rd Annual Conference of The Mathematics Education Research Group of Australasia, Fremantle, 515-522, (3-7 July 2010)
Sexton, M., Gervasoni, A. ve Brandenburg, R. (2009). “Using a concept cartoon to gain insight into children’s calculation strategies” Australian Primary Mathematics Classroom 14 (4): 24-28
Stephenson, P. ve Warwick, P. (2002). Using concept cartoons to support progression in students’ understanding of light. Physics Education, 37 (2): 135- 141
Şahin, Ç. ve Çepni, S. (2011). Developing of the concept cartoon, animation and diagnostic branched tree supported conceptual change test: “Gas Pressure”. Eurasian Journal of Physics and Chemistry Education, 3 (Özel Sayı): 25-33
Uğurel, I. ve Moralı, S. (2006). “Karikatürler ve matematik öğretiminde kullanımı”, Milli Eğitim Dergisi, 35 (170): 32-46
Uğurel, I., Tekin Ç., Yavuz, S. ve Keçeli, S. (2009b). Matematiğe yönelik tutumun belirlenmesinde bir alternatif araç: Teşvik edici yazma aktivitesi (TEYA)
Üniversite ve Toplum, Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi, 9 (1):1-19
Uğurel, I., Tekin, Ç. ve Moralı, H.S. (2009a). Matematik eğitimi literatüründen yazma aktiviteleri üzerine genel bir bakış. e- Journal of New World Sciences Academy, 4 (2): 494-507
Uslu, A. (2007). Karikatürün eğitim kaygısı. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 7 (84): 35-37
Uslu, H. (2007). Eğitimde karikatür. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 7 (84): 15-18
Yıldız, İ. (2008). Kavram karikatürlerinin kavram yanılgılarının tespitinde ve giderilmesinde kullanılması: Düzgün dairesel hareket. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
Yurday, H. (2006). Lise matematik öğretmenlerinin yeni öğretim programına yaklaşımları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon