İŞGÖRENLER TARAFINDAN ALGILANAN AÇIK LİDERLİĞİN YENİLİKÇİ İŞ DAVRANIŞINA ETKİSİNDE YÖNETİCİ DESTEK ALGISININ ARACILIK ROLÜ

Bu araştırmanın amacı işgörenler tarafından algılanan açık liderliğin yenilikçi iş davranışı üzerindeki etkisinde yönetici destek algısının aracılık rolünü araştırmaktır. Amaca yönelik olarak, ilgili literatür kapsamlı olarak incelenmiş ve araştırma model ve hipotezlerini destekleyecek kuramsal çerçeve oluşturulmuştur. Oluşturulan araştırma hipotezlerini test etmek için gerekli olan veri Bitlis ili kamu ve özel sektör çalışanlarından sağlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda Algılanan Açık Liderliğin alt boyutlarından olan Merakı Destekleme ve Hesap verebilirlik ve Sosyal Ağların Etkin Kullanımı boyutlarının Yenilikçi İş Davranışı üzerinde anlamlı ve pozitif yönde etkileri tespit edilmiştir. Buna karşın Açık Liderlik alt boyutlarından biri olan Gücün Kabulü ve Sürekli Paylaşımın Yenilikçi İş Davranışı üzerinde anlamlı etkisi izlenmemiştir. Yönetici Destek Algısı’nın aracı değişken olarak analizlere eklenmesi sonucunda ise Sosyal Ağların Etkin Kullanımı boyutunun Yenilikçi İş Davranışı üzerindeki etkisi ortadan kalmış ve Yönetici Destek Algısı üzerinden Yenilikçi İş Davranışı’nı dolaylı olarak etkilediği bir diğer ifadeyle tam aracı rolünde olduğu bulgulanmıştır. Yine analiz sonuçlarında Merakı destekleme ve Hesap Verebilirlik boyutu ile Yenilikçi İş Davranışı ilişkisi üzerinde Yönetici Destek Algısının kısmı aracılık yaptığı bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Açık Liderlik, Yönetici Desteği Algısı, Yenilikçi İş Davranışı

THE INTERMEDIATE ROLE OF EXECUTIVE SUPPORT ON THE EFFECT OF OPEN LEADERSHIP PERCEIVED BY EMPLOYEES ON INNOVATIVE BUSINESS BEHAVIOR

The purpose of this research is to investigate the mediating role of Manager Support in the effect of open leadership perceived by employees on innovative behavior of employees. For this purpose, the relevant literature has been extensively examined and a theoretical framework has been created to support the research models and hypotheses. The data required to test the research hypotheses were obtained from the public and private sector employees in the province of Bitlis. As a result of the analyzes, the dimensions of Supporting Curiosity and Accountability and Effective Use of Social Networks, which are sub-dimensions of Perceived Open Leadership, were found to have significant and positive effects on Innovative Behavior. On the other hand, no effect of Acceptance of Power and Continuous Sharing, which is one of the Open Leadership sub-dimensions, on innovative behavior was observed. As a result of adding Perception of Manager Support as a mediator variable to the analysis, the effect of Effective Use of Social Networks on Innovative Behavior disappeared and it was observed that it indirectly affected innovative behavior through the perception of manager support. Again, in the results of the analysis, it was found that the Perception of Manager Support partially mediated the relationship between Supporting Curiosity and Accountability and Innovative Business Behavior.

Keywords:

Open Leadership, Perception of Managerial Support, Innovative Business Behavior,

PDF

___

Aaker, D.A., Kumar,V. & Day, G.S. (2007). Marketing Research, 9. Edition, John Wiley & Sons, Danvers.
Abstein, A. & Spieth, P. (2014). Exploring HRM meta‐features that foster employees' innovative work behaviour in times of increasing work–life conflict. Creativity and innovation management, 23 (2), 211-225.
Abukhait, R., Bani-Melhem, S. & Mohd Shamsudin, F. (2020). Do employee resilience, focus on opportunity, and work-related curiosity predict innovative work behaviour? The mediating role of career adaptability. In Managing Knowledge, Absorptive Capacity and Innovation (pp. 31-60).
Akkoç, İ., Turunç, Ö. & Çalışkan, A., (2011). Gelişim kültürü ve lider desteğinin yenilikçi davranış ve iş performansına etkisi: İş-aile çatışmasının aracılık rolü. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 13 (4), 83-114.
Amabile, T. M. & Pratt, M. G. (2016). The Dynamic Componential Model of Creativity and İnnovation in Organizations: Making Progress, Making Meaning. Research in Organizational Behavior, 36, 157-183.
Anderson, N., De Dreu, C. K. & Nijstad, B. A. (2004). The Routinization of İnnovation Research: A Constructively Critical Review of The State‐of‐The‐Science. Journal of Organizational Behavior, 25 (2), 147-173.
Babin, BJ & Boles, JS. (1996). Algılanan iş arkadaşı katılımı ve süpervizör desteğinin hizmet sağlayıcı rol stresi, performans ve iş tatmini üzerindeki etkileri. Perakende Dergisi, 72 (1), 57-75.
Bagozzi, R. P. & Yi, Y. (1988). On the evaluation of structural equation models. Journal of The Academy of Marketing Science. 16 (1), 74-94.
Basim, H. N., Korkmazyürek, H. & Tokat, A. O. (2008). Çalışanların öz yeterlilik algılamasının yenilikçilik ve risk alma üzerine etkisi: Kamu sektöründe bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (19), 121-130.
Blau, K. A. (1964): Exchange and Power in Social Life." Schlüsselwerke der Netzwerkforschung, (2019), 51-54.
Bysted, R. (2013). Innovative employee behaviour: The moderating effects of mental ınvolvement and job satisfaction on contextual variables”. European Journal of Innovation Management, 16 (3), 268-284.
Contreras, F., Espinosal, J., Dornberger, U. & Acosta, Y. (2017), Leadership and Employees’ Innovative Work Behavior: Test of a Mediation and Moderation Model, Asian Social Science, 13 (9), 9-25.
Çalışkan, A. (2011). Gelişimin öncülüğünde gelişmenin ve iş performansına katkıda bulunmak: İş-aile çatışmasının amacılık rolü. İSGUC Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13 (4), 83-114.
Çavuş, M. F. & Akgemci, T. (2008). İşletmelerde personel güçlendirmenin örgütsel yaratıcılık ve yenilikçiliğe etkisi: İmalat sanayiinde bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20), 229-244.
Çimen, İ. & Yücel, C. (2017). Yenilikçi davranış ölçeği (YDÖ): Türk kültürüne uyarlama çalışması. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 6 (3), 365-381.
De Jong, J. & Den Hartog, D. (2007) How leaders influence employees' innovative behaviour. European Journal of Innovation Management, 10 (1), 41-64.
De Jong, J. & Den Hartog, D. (2010). Measuring İnnovative Work Behaviour. Creativity and Innovation Management, 19 (1), 23-36.
De Moraes, G. H. S. M., Spers, E. E., Mendes, L. & da Silva, H. M. R. (2021). Corporate entrepreneurship at the university: the influence of managerial support, autonomy and reward on the innovative behavior of university professors. Journal of Entrepreneurship in Emerging Economies.
Demirel, Y. & Seçkin, Ö. G. Z. (2008). Bilgi ve bilgi paylaşımının yenilikçilik üzerine etkileri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (1), 189-202.
Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchinson, S., & Sowa, D. (1986).Perceived Organizational Support. Journal of Applied Psychology, 71, 500-507.
Erdem, A. T. (2021). Güçlendirici liderliğin yenilikçi iş davranışına etkisinde bilgi paylaşımının aracılık rolü: Bilişim sektöründe bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30 (1), 119-131.
Fornell, C. & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18 (1), 39-50.
Fındıklı, M. A. (2014). Algılanan Lider Desteği Ve Algılanan Örgütsel Destek İle İşten Ayrılma Niyeti İlişkisinde Örgütsel Özdeşlemenin Aracılık Rolü: İstanbul’da Kamu Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 25 (77), 136-157.
Giray, M. D. & Sahin, D. N. (2012). Algılanan örgütsel, yönetici ve çalışma arkadaşları desteği ölçekleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Yazilari, 15 (30), 1.
Gouldner, A. W. (1960). The Norm Of Reciprocity: A Preliminary Statement. American Sociological Review, 161-178.
Gürler, M. (2020). Okul yöneticilerinin açık liderlik davranışlarının örgütsel muhalefete etkisi. (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Hair, J., J. F., Hult, G. T. M., Ringle, C. & Sarstedt, M. (2017). A primer on partial least squares structural equation modeling (pls-sem). Sage Publications.
Haşıloğlu, S. B., Baran, T. & Aydın, O. (2015). Pazarlama araştırmalarındaki potansiyel problemlere yönelik bir araştırma: Kolayda örnekleme ve sıklık ifadeli ölçek maddeleri. Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, (1), 19-28.
Henseler, J., Ringle, C. M. & Sarstedt, M. (2015). A New Criterion For Assessing Discriminant Validity in Variance-Based Structural Equation Modeling. Journal of The Academy of Marketing Science, 43, 115-135.
Hughes, D. J., Lee, A., Tian, A. W., Newman, A. & Legood, A. (2018). Leadership, Creativity, And İnnovation: A Critical Review And Practical Recommendations. The Leadership Quarterly, 29 (5), 549-569.
Jung, D. I., Chow, C. & Wu, A. (2003). The role of transformational leadership in enhancing organizational innovation: Hypotheses and some preliminary findings. The leadership quarterly, 14 (4-5), 525-544.
Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Kanbur, E. & Şen, S. (2020). Algılanan aşırı nitelikliliğin yenilikçi davranış üzerine etkisi: Algılanan lider desteğinin aracılık rolü. Third Sector Social Economic Review, 55 (2), 1060-1077.
Karabay, M., Akpınar, Ö. & Görmüş, İ. (2020). Sigorta şirketlerinde çalışanların proaktif kişilik özelliklerinin yenilikçi davranışa etkisinin araştırılması. Journal Of Research İn Economics, 4 (1), 64-77.
Karcıoğlu, F. & Kurt, E. (2009). Örgütsel iletişimin etkinliği açısından kurumsal bloglar ve birkaç kurumsal blogun incelenmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23 (3), 1-17.
LaMastro, V. (1999). Commitment and perceived organizational support. In National Forum of applied educational research journal, Vol. 12, No. 3, 1-13.
Li, C. (2010). Open leadership: How social technology can transform the way you lead. John Wiley & Sons.
Li, X. & Zheng, Y. (2014). The Influential Factors of Employees’ Innovative Behavior and The Management Advices, Journal of Service Science and Management, 7 (6), 446.
Lipych, L., Volynets, I., Khilukha, O., Matviichuk, I. & Semchuk, Z. (2018). Model of management of the employees’ innovative behavior at the industrial enterprises. Problems and perspectives in management, (16, Iss. 3), 197-206.
Lukes, M. & Stephan, U. (2017). Measuring employee innovation: A review of existing scales and the development of the innovative behavior and innovation support inventories across cultures. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 23 (1), 136-158.
Madjar, N. (2005). The Contributions of Different Groups of Individuals to Employees’ Creativity, Advances in Developing Human Resources, 7(2), 182-206.
Mete, G. (2007). Örgütsel öğrenme ve yenilikçi iş davranışı (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Mohammed, D. T. & Mohammed, N. J. (2021). The relationship between Ambidextrous Leadership Behaviors and strategic supremacy Research analysis in the Ministry of Construction, Housing, Municipalities and Public Works. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 12 (12), 4743-4752.
Mussel, P. (2013), “Introducing the construct curiosity for predicting job performance”, Journal of Organizational Behavior, Vol. 34 No. 4, 453-472.
Neves, P. & Eisenberger, R. (2014). Perceived organizational support and risk taking. Journal of managerial psychology.
Norollahee, S., Nazarzadeh Zare, M. & Mousavi, M. (2022). The role of psychological empowerment in the relationship between ambidextrous leadership, teachers' job satisfaction, and stress in virtual education. Technology of Education Journal (TEJ), 16 (3), 511-524.
Özdevecioğlu, M. (2013). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (2), 113-130.
Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B. & Bommer, W. H. (1996). Transformational leader behaviors and substitutes for leadership as determinants of employee satisfaction, commitment, trust, and organizational citizenship behaviors. Journal of management, 22 (2), 259-298.
Polat M. & Arabaci İ. B., (2015) A brief history of leadership and open leadership. Route Educational and Social Science Journal, 2 (1), 207-232
Polat, M. (2015). Yöneticilerin açık liderlik özellikleri ve sosyal ağları benimseme durumlarının örgütsel belirsizlik üzerindeki etkileri: Fırat Üniversitesi örneği. (Yayımlanmış Doktora Tezi). Elazığ: Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Polat, M. & Arabacı, İ. B. (2016). Açık liderlik ölçeğinin geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24 (1), 79-96.
Radaelli, G., Lettieri, E., Mura, M. & Spiller, N. (2014). Knowledge Sharing and Innovative Work Behaviour in Healthcare: A Micro‐Level Investigation of Direct and Indirect Effects, Creativity and Innovation Management, 23 (4), 400-414.
Ruhnke, M. & Mulder, RH (2016). Ambidextrous Leadership and Innovative Work Behaviour, Working Paper, 1-15
Sezgin, O. B., Uçar, Z. & Duygulu, E. (2015). Güven, yenilikçi iş davranışı ilişkisinde bilgi paylaşmanın aracılık rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 16 (2), 1-20.
Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8 (2), 23-74.
Solmaz, B., Tekin, G., Herzem, Z. & Demir, M. (2013). İnternet ve sosyal medya kullanımı üzerine bir uygulama. Selçuk İletişim, 7 (4), 23-32.
Songur, A. & İnce, N. (2020). Liderlik türlerinin çalışan motivasyonu ve performansına etkisi: Bir uygulama. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Özel Sayı, 906-925.
Sönmez Çakir, F. & Adıgüzel, Z. (2019). Evaluation of open leadership and innovation orientation on employees and culture of the organization. Verslas: Teorija ir praktika/Business: Theory and Practice, 20, 432-445.
Sönmez, B. & Yıldırım, A. (2014). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin yenilikçi davranışları ve yenilikçi davranışlarını etkileyen faktörlere ilişkin görüşlerinin belirlenmesi: Niteliksel bir çalışma. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1 (2), 49-59.
Şeker, T. N. (2021). Sağlık kurumlarında liderlik kavramının çalışan motivasyonu üzerindeki etkileri: Bir tıp merkezi ile bir zincir hastanede uygulanan bir alan araştırması (Master's thesis, İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
Taze, Y. & Çavuşoğlu, S. B. (2020, March). Spor Kulübü Yöneticilerinin Açık Liderlik Özelliklerinin Belirlenmesi. In The 4th Physical Education, Sport, Recreation & Dance Congress 10th-11th of Sept 2021 Istanbul Rumeli University, Turkey.
Tokgöz, N. (2011). Örgütsel sinisizm, örgütsel destek ve örgütsel adalet ilişkisi: Elektrik dağıtım işletmesi çalışanları örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6 (2), 363-387.
Tsai, K. H. & Zheng, L. L. (2021). Bridging employee curiosity and service creativity: a new lens. Journal of Service Theory and Practice.
Turunç, Ö. & Çelik, M. (2010). Çalışanların algıladıkları örgütsel destek ve iş stresinin örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 17 (2), 183-206.
Tüysüz, H. (2019). Eğitim yöneticilerinin örgütsel destek algısı, örgütsel hafıza ve yenilikçi iş davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Yönetimi Ve Denetimi Bilim Dalı Ortak Doktora Programı.
Uçar, Z. (2019). Yönetsel sessizleştirme, hiyerarşik bilgi paylaşımı ve yenilikçi davranış arasındaki ilişkiler üzerine görgül bir uygulama. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 179-196.
Uslu, T., Bülbül, I. A. & Çubuk, D. (2015). An investigation of the effects of open leadership to organizational innovativeness and corporate entrepreneurship. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 195, 1166-1175.
Vardarlıer, P. & Zafer, C. (2020). Social media and crisis management: The case study of Cambridge Analytica. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (Özel Sayı), 31-44.
Williams, F. & Foti, R. J. (2011). Formally Developing Creative Leadership as A Driver of Organizational innovation. Advances in Developing Human Resources, 13 (3), 279-296.
Wynen, J., Boon, J., Kleizen, B. & Verhoest, K. (2020). How multiple organizational changes shape managerial support for innovative work behavior: Evidence from the Australian Public Service. Review of Public Personnel Administration, 40 (3), 491-515.
Yahyagil, M. Y. (2001). Örgütsel yaratıcılık ve yenilikçilik. IÜ İsletme Iktisadi Enstitüsü, Yönetim Dergisi, 12 (38), 7-16.
Yalçınsoy, A. & Işık, M. (2018). Toksik liderlik ile örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti ilişkisine yönelik bir araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17 (3), 1016-1025.