XVI. YÜZYILDA SELENDİ KAZASI’NDA KONAR GÖÇER VE PİYADEGÂN CEMAATLERİN İSTATİSTİKLERİ (1530-1584)

Selendi, 1530-1584 tarihleri arasında idari taksimatta İçil Sancağı’na tabi kaza statüsündedir. Kaza halkı, yerleşik köylü ile üretim biçimine bağlı olarak belirli coğrafyalar arasında göçerlik eden konar göçer cemaatlerden oluşmaktadır. Bu cemaatler Oğuzhanlı, İkizce, Piyadegân-ı Veli Mukaddem, Piyadegân-ı Veled-i Bahşiş, Piyadegân-ı Hacı Mehmed, Saçıkara, Ucarı, Bey, Beriyye, Ketakara, Hacı Habibli, Burhanlar, Veled-i Köpek, İncüğez, Dayıcık (Taycık), Çakmak ve Canavarcık olup adı geçen gruplar yalnızca tahrir kayıtlarından araştırmaya konu olan döneme ait olanlardır. Çalışmaya esas teşkil eden cemaatlerin nüfusu sadece nefer sayıları esas alınarak hesaplanmış olup ilgili kesimlerin gerçek sayılarının bulunmasına yönelik bir hesaplamaya gidilmemiştir. Tahrirlerin gerçekleştiği yıllar arasındaki nefer sayısındaki değişim, cemaatlerin nüfus açısından birbirleriyle mukayese edilmesi, her cemaatin kendisine mahsus rakamsal verileri, istatistiksel olarak değerlendirmeye tabi tutulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Selendi, Cemaat, Oğuzhanlı, İkizce, Yörük

STATISTICS OF NOMADS AND PIYADEGAN COMMUNIONS IN SELENDI DISTRICT IN THE 16TH CENTURY (1530-1584)

Selendi was in the status of a district subject to İçil Sanjak in administrative division between 1530 and 1584. The people of district are composed of settled peasants and nomadic communions that migrate between certain geographies depending on the mode of production. These communions are Oğuzhanlı, İkizce, Piyadegân-ı Veli Mukaddem, Piyadegân-ı Veled-i Bahşiş, Piyadegân-ı Hacı Mehmed, Saçıkara, Ucarı, Bey, Beriyye, Ketakara, Hacı Habibli, Burhanlar, Veled-i Köpek, İncügüz, Dayıcık (Taycık), Cakmak and Canavarcık only those belonging to the period that is the subject of the research from the tahrir registers. The population of the aforementioned communions has been calculated only on the basis of the number of soldiers and is not intended to find the actual numbers of the relevant sections. The change in the number of soldiers between the years when the censuses took place, the comparison of the communities with each other in terms of population, the numerical data of each community were statistically evaluated.

Keywords:

Selendi, Communion, Oguzhanlı, Ikizce, Nomad,

PDF

___

BOA (Başbakanlık Osmanlı Arşivi), TD (Tahrir Defteri). 387.
BOA, TD. 272.
TKGM (Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü). KKA (Kuyud-ı Kadime Arşivi). Td. (Tahrir Defteri), 128.
Çelik, Ş. (1994). Osmanlı taşra teşkilatında İçel Sancağı: 1800-1584. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Demir, A. (2000). 16. yüzyılda İçel ve çevresinde Bozdoğan cemaati. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Emecen, M. F. (1989). XVI. asırda Manisa Kazası. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Gündüz, T. (2002). Konar göçer. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi içinde (C. 26, ss. 161-163). Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Gündüz, T. (2003). Osmanlı ekonomisi içinde konar-göçerler. S.Yalçın (Yay. Haz.), 60. ilim ve fikir yılında Prof. Dr. Kazım Yaşar Kopraman’a armağan kitabı içinde (ss.358-366). Ankara: Berikan Yayınevi.
Halaçoğlu, Y. (2009). Anadolu’da aşiretler, cemaatler, oymaklar (1453-1650) I, Ankara: TTK Basımevi.
Orhonlu, C. (1987). Osmanlı İmparatorluğunda aşiretlerin iskanı. İstanbul: Eren Yayıncılık.
Tabakoğlu, A. (2007). Resim. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi içinde (C. 34, ss. 582-584). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Sümer, F. (1999). Oğuzlar (Türkmenler), tarihleri- boy teşkilatı – destanları. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.
Sümer, F. (2013). Yörükler. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi içinde (C. 43, ss. 570-573). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Türkay, C. (2001). Başbakanlık arşivi belgelerine göre Osmanlı İmparatorluğunda oymak, aşiret ve cemaatler. İstanbul: İşaret Yayınları.
Uzunçarşılı, İ. H. (1988). Osmanlı Devleti teşkilatından Kapıkulu ocakları I. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Yıldız, A. (2009). Dünden bugüne Gazipaşa tarihi (Selene-Sallune-Selinus-Selinti-Gazipaşa). Antalya: Maraton Ofset.