Serkan ERYILMAZ, Mehmet Salih ÖKSÜZ, Feyyaz ZEREN

7030

KOBİ KREDİLERİNİN EKONOMİK BÜYÜME VE İSTİHDAM ÜZERİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Bu çalışmada, Türkiye’de 2007 – 2020 yılları arasında mikro, küçük, orta ve büyük ölçekli işletmelere (KOBİ) bankalar tarafından kullandırılan kredilerin Gayri safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) ile istihdam (IST) üzerinde yarattığı etkilerin ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. KOBİ kredileri ile GSYİH ve istihdam arasındaki kısa ve uzun vadeli ilişkinin incelendiği çalışmada, Maki eşbütünleşme testi (2012) ve ARDL sınır testi (1995) kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki nedenselliğin tespiti için ise, Hacker ve Hatemi-J (2006) tarafından geliştirilen Bootstrap nedensellik testinden faydalanılmıştır. Yapılan analizler neticesinde, mikro ve küçük işletme kredileriyle GSYİH arasında bir eşbütünleşme ilişkisine ulaşılamazken, orta ve büyük ölçekli işletmelere kullandırılan krediler ile GSYİH arasında hem kısa hem de uzun vadede eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Öte yandan küçük işletme kredileri ile istihdam arasında bir eşbütünleşme ilişkisi tespit edilememiş olup, mikro, orta ve büyük ölçekli işletme kredileri ile istihdam arasında eşbütünleşme ilişkisi ortaya çıkarılmıştır. Son olarak nedensellik testleri neticesinde ise, GSYİH’den mikro işletme kredilerine doğru tek yönlü bir nedensellik tespit edilirken, küçük, orta ve büyük ölçekli işletme kredileri ile GSYİH arasında çift yönlü nedensellik tespit edilmiştir. Bununla birlikte KOBİ kredileri ile istihdam arasında herhangi bir nedensellik tespit edilememiştir.
Anahtar Kelimeler:

KOBİ Kredileri, GSYİH, İstihdam, Eşbütünleşme, Nedensellik

THE IMPACT ON ECONOMIC GROWTH AND EMPLOYMENT OF SME CREDITS: THE CASE OF TURKEY

In this paper, it is aimed that the impact of credits provided by banks to micro, small, medium and large-sized enterprises (SMEs) is aimed uncovering on Gross Domestic's Product (GDP) and employment (EMP) between 2007 - 2020 in Turkey. In the manuscript examining the short and long-term relationship between these variables, the Maki cointegration test (2012) and the ARDL boundary test (1995), the Hacker Hatemi-J (2006) bootstrap causality test were used. As a result of the analysis, a cointegration relationship between micro and small enterprise credits and GDP could not be reached, while the relationship between credits extended to medium and large-scale enterprises and GDP was determined in both short and long terms. On the other hand, no cointegration relationship was found between small enterprise credits and employment, and the relationship between micro, medium and large-scale enterprise loans and employment was revealed. Finally, as a result of the causality tests, a unidirectional causality from GDP to micro enterprise credits was determined, while bidirectional causality between small, medium and large- sized enterprise credits and GDP was determined. However, no causality has been identified between SME credits and employment.
Keywords:

SME credits, GDP, Employment, Cointegration, Causality,

PDF

___

  • Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu [BDDK]. (2021). Aylık Bülten, Kobi Kredileri, https://www.bddk.org.tr/bultenaylik adresinden 24 Şubat 2021 tarihinde edinilmiştir.
  • Bektaş, H., & Tuna, K. (2013). Kobi Kredileri ile Sanayi Üretim Endeksi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Proceedings Book (s. 1-85). İstanbul: TÜMSİAD.
  • Carrion-i Silvestre, J. L., Kim, D., & Perron, P. (2009). GLS-Based Unit Root Tests With Multiple Structural Breaks Under Both The Null and The Alternative Hypotheses. Econometric Theory, 1754-1792. doi:10.1017/S0266466609990326
  • Carrion-i Silvestre, J., & Sanso, A. (2006). Testing the Null of Cointegration with Structural Breaks. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 5(68), 623-646. doi:10.1111/j.1468-0084.2006.00180.x
  • Coşkun, Y., & Ümit, A. Ö. (2016). Türkiye’de Hisse Senedi ile Döviz, Mevduat, Altın, Konut Piyasaları Arasındaki Eşbütünleşme İlişkilerinin Analizi. Business and Economics Research Journal, 7(1), 47-69. doi:10.20409/berj.2016116804
  • Demirci, N. S. (2017). Türkiye’de Ölçek Bazında KOBİ Kredileri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi:. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), s. 113-128. doi:10.18037/ausbd.550777
  • Eigbiremolen, G. O., & Igberaese, F. I. (2013). Small and Medium Enterprises Financing and Economic Growth in Nigeria: An Econometric Analysis. Journal of Economics and Sustainable Development, 19(4), 52-58. https://www.iiste.org/Journals/index.php/JEDS/article/view/9779 adresinden alındı
  • Engle, R. F., & Granger, C. J. (1987). Co-integration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing. Econometrica, 55(2), 251-276. doi:10.2307/1913236
  • Eweje, G. (2020). Proactive environmental and social strategies in a small‐ to medium‐sized company: A case study of a Japanese SME. Business Strategy and the Environment, 29(7), 1-12. doi:10.1002/bse.2582
  • Göçer, İ., & Peker, O. (2014). Yabancı Doğrudan Yatırımların Verimlilik Etkisi: Türkiye, Çin ve Hindistan Örnekleminde Karşılaştırmalı Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi. Verimlilik Dergisi(1), 7-40. https://dergipark.org.tr/tr/pub/verimlilik/issue/21768/233961 adresinden alındı
  • Göçer, İ., Mercan, M., & Peker, O. (2013). Kredi Hacmi Artışının Cari Açığa Etkisi: Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi. Ekonometri ve İstatistik(18), 1-17. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuekois/issue/8996/112130 adresinden alındı
  • Gövdeli, T. (2018). Türkiye'de Turizm, İhracat ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Maki Eşbütünleşme ve Bootstrap Nedensellik Analizi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(16), 571-586. doi:10.29029/busbed.433470
  • Gregory, A. W., & Hansen, B. E. (1996). Residual-based tests for cointegration in models with regime shifts. Journal of Econometrics, 1(70), 99-126. doi:10.1016/0304-4076(69)41685-7
  • Gülbahar, A., & Aslan, A. (2019). Bankacılık Kredilerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisinin Dinamik Analizi: Türkiye Ekonomisi Örneği. (s. 82-110). Gaziantep: International Economic Researches and Financial Markets Congress (IEFRM).
  • Hacker, R. S., & Hatemi-J, A. (2006). Tests for Causality between Integrated Variables Using Asymptotic and Bootstrap Distributions: Theory and Application. Applied Economics, 38(13), 1489-1500. doi:10.1080/00036840500405763
  • Hatemi-J, A. (2003). A New Method to Choose Optimal Lag Order in Stable and Unstable VAR Models. Applied Economic Letters(10), 135-137. doi:10.1080/1350485022000041050
  • Hatemi-J, A. (2008). Tests for cointegration with two unknown regime shifts with an application to financial market integration. Empirical Economics(35), 497-505. doi:10.1007/s00181-007-0175-9
  • Hepaktan, C. E. (2016). Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye'de J Eğrisinin Analizi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 75-102. doi:10.18026/cbayarsos.280472
  • Jenkins, H., & Hussain, M. (2014). An Analysis of the Macroeconomic Conditions Required For SME Lending: The Case Of Turkey. Development Discussion Paper, s. 1-29. https://econpapers.repec.org/paper/qeddpaper/261.htm adresinden alındı
  • Karayılmazlar, S., Aşkın, A., & Çabuk, Y. (2007). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Tarihsel Gelişimi ve Tanımlama Kriterleri. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 2(1), 151-164. http://acikerisim.lib.comu.edu.tr:8080/xmlui/handle/COMU/960 adresinden alındı
  • KGF. (2021). 2020 Faaliyet Raporu. Kredi Garanti Fonu. https://www.kgf.com.tr/index.php/tr/bilgi-merkezi/faaliyet-raporlari adresinden alındı
  • Kızılkaya, O. (2018). Türkiye'de Turizm Gelirleri ve Büyüme İlişkisinin Bootstrap Nedensellik Testi ile İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(21), 218-227. https://dergipark.org.tr/en/pub/diclesosbed/issue/61628/920383 adresinden alındı
  • Majid, M. A., Hamdani, Nasir, M., & Faisal. (2018). SME's Credit Demand and Economic Growth in Indonesia. Regional Science Inquiry, 121-133. https://www.researchgate.net/publication/326234823_SMEs%27_Credit_Demand_and_Economic_Growth_in_Indonesia adresinden alındı
  • Maki, D. (2012). Tests for cointegration allowing for an unknown number of breaks. Economic Modelling, 29(5), 2011-2015. doi:10.1016/j.econmod.2012.04.022
  • Özcan, C. C. (2015). Turizm Gelirleri-Ekonomik Büyüme İlişkisinin Simetrik ve Asimetrik Nedensellik Yaklaşımı ile Analizi: Türkiye Örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi(46), 177-199. https://dergipark.org.tr/tr/pub/erciyesiibd/issue/5903/78058 adresinden alındı
  • Pata, U. K., & Ağca, A. (2018). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 115-128. https://dergipark.org.tr/tr/pub/oskauiibfd/issue/42203/405733 adresinden alındı
  • Pesaran, M. H., & Shin, Y. (1995). An Autoregressive Distributed Lag Modeling Approach to Co-integration Analysis. Cambridge Working Papers in Economics, 1-24. doi:10.1017/CCOL521633230.011
  • Resmi Gazete. (2012). 2005/9617 "Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik. 44. Resmi Gazete.
  • Toda, H. Y., & Yamamoto, T. (1995). Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes. Journal of Econometrics(66), 225-250.
  • Tutar, F., & Ünlüleblebici, Y. (2014). Türkiye'de Kobi Kredilerinin Büyümeye Etkisi (2006-2011). Global Journal of Economics and Business Studies, 3(5), 1-14. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumusgjebs/issue/7493/98716 adresinden alındı
  • Türkiye İstatistik Kurumu. (2021, Şubat) Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, İktisadi Faaliyet Kollarına (A10) Göre Zincirlenmiş Hacim Endeksi ve Değişim Oranları, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Ulusal-Hesaplar-113 14 Şubat 2021 tarihinde edinilmiştir.
  • Türkiye İstatistik Kurumu. (2021b, Şubat). Mevsim Etkisinden Arındırılmış İşgücü Göstergeleri (15 + yaş), https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=istihdam issizlik-ve-ucret-108&dil=1 adresinden 14 Şubat 2021 tarihinde edinilmiştir.
  • Ulusoy, R., & Akarsu, R. (2012). Türkiye'de KOBİ'lere Yapılan Destekler ve İstihdam Üzerine Etkileri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(23), s. 105-126. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kosbed/issue/25696/271172 adresinden alındı
  • Uslu, Ç., & Özyüksel, S. (2021). Avrupa Birliği'ndeki Kobilerin İncelenmesi. Working Paper Series, 1(1), 39-47. http://hdl.handle.net/11467/4725 adresinden alındı
  • Yenisu, E. (2019). Türkiye'de İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(3), 1175-1193. doi:10.21547/jss.418935
  • Yetgin, C., & Yıldırım, F. (2020). Kurumsal Kaynak Planlaması Sistemlerinin KOBİ'ler kapsamında Ülke İhracatına Etkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Girişimcilik Dergisi, 4(7), 23. http://hdl.handle.net/11467/4295 adresinden alındı
  • Yıldırım, E., & Kesikoğlu, F. (2012). İthalat-İhracat-Döviz Kuru Bağımlılığı: Bootstrap ile Düzeltilmiş Nedensellik Testi Uygulaması. Ege Akademik Bakış, 12(2), 137-148. doi:10.21121/eab.2012219529
  • Yıldız, B. (2020). Kurumsal Nakit Bulundurma Politikalarına Etki Eden Faktörler: BİST KOBİ Sanayi Endeksi Firmaları Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. İzmir Yönetim Dergisi, 1(1), 29-46. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iyd/issue/58995/755336 adresinden alındı
  • Yüksel, S., & Adalı, Z. (2017). Farklı Kredi Türlerinin Ekonomik Büyümeye Olan Etkisinin Belirlenmesi: Toda Yamamoto Analizi ile Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Politik Ekonomik Kuram Dergisi, 1(1), 1-21. doi:10.30586/pek.319282
  • Zeren, A. Ö., Konuk, F., & Zeren, F. (2015). Ülke Borsaları Arasında Portföy Çeşitlendirmesi: Türkiye ile Beş OECD Ülkesi Arasındaki İlişkinin Analizi. Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 1(2), 22-33. https://jafas.org/2015-vol-1-issue-2/ adresinden alındı
Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1303-0027
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2001
  • Yayıncı: Dokuz Eylül Üniv. İşletme Fak.
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

KOBİ KREDİLERİNİN EKONOMİK BÜYÜME VE İSTİHDAM ÜZERİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Serkan ERYILMAZ, Mehmet Salih ÖKSÜZ, Feyyaz ZEREN

YEŞİL ÖRGÜT İKLİMİ ALGISININ YEŞİL ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ ÜZERİNE ETKİSİ

Özer ÖZALP

İNFLUENCERLARIN TÜKETİCİ SATIN ALMA TUTUM VE DAVRANIŞLARINA ETKİLERİ ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Arzu ŞEKER

İHRACAT İŞLETMELERİNDE YEŞİL TEDARİK UYGULAMALARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Raşit ACAR, Yusuf ŞAHİN, Burak KİLİC

1995- 2020 YILLARI ARASINDA ÇEVRE MUHASEBESİ ALANINDA YAPILAN ÇALIŞMALARIN İÇERİK ANALİZİ

Ali APALI, İsmail BEKCİ, Şule ŞAHİN