AKADEMİSYENLERDE ÖRGÜTSEL VE MESLEKİ BAĞLILIĞIN İNCELENMESİNE İLİŞKİN BİR ÖRNEK ARAŞTIRMA

Akademisyenlik, araştırmacılık ve eğitim gibi iki farklı yönü olan, bilgi üretmek ve yaymakla ilgili sorumluluklar içeren ve bu özellikleri gereği “bilgi işçileri” sınıfına dahil olan bir meslektir. Bu çalışma akademisyenlerin mesleğe ve örgüte bağlılıklarını bilgi işçiliği çerçevesinde değerlendirmeyi ve özellikle kısmen bürokratik kısmen profesyonel olan meslekler için geçerli olan “dual bağlılık” biçiminin akademisyenlik için geçerli olup olmadığının sorgulanmasını amaçlamaktadır. Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyelerini temsil edecek biçimde seçilen 280 katılımcı ile yürütülen araştırmanın sonuçları akademisyenler açısından dual bir bağlılığın varlığına işaret etmektedir. Öngörüldüğü şekilde, akademisyenlerin mesleki bağlılıkları, bilgi işçisi olarak taşıdıkları özellikler nedeniyle örgütsel bağlılıklarından daha yüksektir.

AKADEMİSYENLERDE ÖRGÜTSEL VE MESLEKİ BAĞLILIĞIN İNCELENMESİNE İLİŞKİN BİR ÖRNEK ARAŞTIRMA

Akademisyenlik, araştırmacılık ve eğitim gibi iki farklı yönü olan, bilgi üretmek ve yaymakla ilgili sorumluluklar içeren ve bu özellikleri gereği “bilgi işçileri” sınıfına dahil olan bir meslektir. Bu çalışma akademisyenlerin mesleğe ve örgüte bağlılıklarını bilgi işçiliği çerçevesinde değerlendirmeyi ve özellikle kısmen bürokratik kısmen profesyonel olan meslekler için geçerli olan “dual bağlılık” biçiminin akademisyenlik için geçerli olup olmadığının sorgulanmasını amaçlamaktadır. Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyelerini temsil edecek biçimde seçilen 280 katılımcı ile yürütülen araştırmanın sonuçları akademisyenler açısından dual bir bağlılığın varlığına işaret etmektedir. Öngörüldüğü şekilde, akademisyenlerin mesleki bağlılıkları, bilgi işçisi olarak taşıdıkları özellikler nedeniyle örgütsel bağlılıklarından daha yüksektir.

___

  • Allen N.J. ve Meyer J.P. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance, and Normative Commitment to the Organization. Journal of Occupational Psychology, 63, 1-18.
  • Alvesson, M. (2000). Social Identity an The Problem of Loyalty in Knowledge-Intensive Companies. Journal of Management Studies, 37 (8), 1101-1123.
  • Aranya, N. ve Jacobson O. (1975). An Emprical Study of Theories of Organizational and Occupational Commitment. The Journal of Social Psychology, 97, 15-22.
  • Arbak,Y. ve Kesken, J. (2005). Örgütsel Bağlılık, Sağlık Hizmetlerinde Sürekli Gelişim İçin Davranışsal Bir Yaklaşım. Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, 1. Baskı, İzmir.
  • Baysal, A.C. ve Paksoy, M. (1999). Mesleğe ve Örgüte Bağlılığın Çok Yönlü İncelenmesinde Meyer-Allen Modeli. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 28 (1), 7-15.
  • Blau, G. (1985). The Measurement and Prediction of Career Commitment. Journal of Occupational Psychology, 58, 277-288.
  • Blau, G. ve Lunz, M. (1998). Testing the Incremantal Effect of Professional Commitnment on Intent to Leave One’s Profession beyond the Effects of External, Personal, and Work-Related Variables. Journal of Vocational Behavior, 52, 260-269.
  • Blau, G. (1999). Early-Career Job Factors Influencing the Professional Commitment of Medical Tecnologist. Academy of Management Journal, 42(5), 687-695.
  • Blau, G. (2001). On Assesing the Construct Validity of Two Multidimensional Constructs Occupational Commitment and Occupational Entrechment. Human Resource Management Review, 11, 279-298.
  • Carson, K. D. ve Bedian, A.G. (1994). Career Commitment: Construction of a Measure and Examination of Its Psychometric Properties. Journal of Vocational Behavior, 44, 237-262.
  • Colarelli, S.M. ve Bishop, R.C. (1990). Career Commitment: Functions, Corraletes and Management. Group and Organizational Studies, 15, 158-176.
  • Drucker, P.F. (1969). The Age of Discontinuity: Guidlines to Pure Changing Society. London: Heinman.
  • Elliman, A.D. ve Hayman, A.A. (1999). Comment On Kidd’s Characterisation of Knowlege Workers. Cognition, Technology & Work, 1.
  • Goulet L. R. ve Singh P. (2002). Career Commitment: A Reexamination and an Extention. Journal of Vocational Behavior, 61, 73-91. Gunz, H.P. ve Gunz, S.P. (1994). Commitment and Job Satisfaction for Employed Lawyers. Human Relations, 47 (7), 801-828.
  • Professional/Organizational
  • Hackett R.D., Lapierre L.M. ve Hausdorf, P.A. (2001). Understanding the Links between Work Commitment Construct. Journal of Vocational Behavior, 58, 15-23.
  • Hoff, T.J. (2000). Professional Commitment Among US Physician Executives in Managed Care. Social Science & Medicine, 50, 1433- 1444.
  • Irving, P.G., Coleman, D.F. ve Cooper C. L. (1997). Further Assesment of a Three-Compenent Model of Occupational Commitment: Generalizibity and Differences Across Occupations. Journal of Applied Psychology, 82 (3), 444-452.
  • Kanter, R.M. (1993). Men and Women of the Corporation. 2nd Edition. New York: Basic Books.
  • Lason-Daughtery, C. (2000). The Employer-Employee Relationship: A Phenomenogical Study of Retention on The Information Technology Worker. Unpublished Ph. D. Dissertation. The George Washington University.
  • Lee, K., Carswell, J.L. ve Allen, N.J. (2000). A Meta-Analytic Rewiew of Occupatioanl Commitment: Relations With Person- and Work- Related Variables. Journal of Applied Psychology, 85 (5), 799-811.
  • May, T.Y., Korczynski, M. ve Frenkel, S.J. (2002). Organizational and Occupational Commitment: Knowledge Workers In Large Corporations. Journal of Management Studies, 36 (9), 775-801.
  • Mathieu, J.E. ve Zajac, D. (1990). A Review and Meta Analysis of the Antecedents, Corralates and Consequences of Organizational Commitment, Pschological Bulletin, 108, 171-194.
  • Meyer, J.P., Allen, N.J. ve Smith, C.A. (1993). Commitment to Organization and Occupations: Extension and Test of a Three- Component Conceptualization. Journal of Applied Psychology, 78 (4), 538-551.
  • Meyer, J.P. ve Allen, N.J. (1997). Commitment in the Workplace: Theory, Research, And Apllication. Sage Pub-Inc. Thousand Oaks.
  • Meyer, J.P., Stanley, D.J., Herscovitch, L. Ve Topolnytsky, L. (2002). Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization: A Meta Analysis of Antecedants, Correlates and Consequences. Journal of Vocational Behavior, 61, 20-52.
  • Mowday, R.T., Steers, R. ve Porter, L.W. (1979). The Measurement of Organizational Commitment. Journal of Vocational Behavior, 14, 224-247.
  • Özmen, Ö., Özer, P.S. ve Saatçioğlu, Ö. (2003). Fenomenolojik Bir Araştırma: Bilgi İşçisi Olarak Akademisyenler ve Mesleğe Bağlılıkları. 11. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi. 22-24 Mayıs, 877-879.
  • Ritzer, G. ve Trice, H. (1969). An Emprical Study of Howard Becker’s Side-Bet Theory. Social Forces, 47, 475-479.
  • Tampoe, M. (1993). Motivating Knowledge Workers: the Challenge for the 1990s. Long Range Planning, 26(3), 49-55.
  • Wallace, J.E. (1995). Organizational and Professional Commitment in Professional and Nonprofessional Organizations. Administrative Science Quaterly, 40, 228-255.
  • Wasti, A.S. (2000). Meyer ve Allen’in Üç Boyutlu Örgütsel Bağlılık Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Analizi. 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi. Erciyes Üniversitesi, 22-24 Mayıs 2003.
  • Wickramasinghe, N. ve Ginzberg , M.J. (2001). Integrating Knowledge Workers and the Organization: The Role of IT. International Journal of Health Care Quality Assurance. 14 (6), 245-254.
  • Wiener, Y. (1982). Commitment in Organization: A Normative View. Academy of Management Review, 7, 418-428.
  • Zuboff, S. (1988). In the Age of Smart Machine. London: Heinman.