Roma Hukukunda İflas Prosedürünün Doğuşu

Açıklama. İflasın amacını açıklamak, iflas prosedürünün ve hukuki terimlerin gerçek özünü ortaya çıkarmak için bu hukuki kurumun özünü, yaratımının ve gelişiminin sebepleri ile birlikte anlamak önemlidir. Bu makale iflas prosedürü kurumunun tarihsel gelişiminin analizini içermektedir. Bu amaçla, Roma Hukukundaki iflas prosedürü ve modern iflas prosedürü arasındaki benzerliklerin bulunması için tarihsel karşılaştırmalı analiz makalede ele alınmıştır. Ele alınan iflas prosedürünün gelişiminin tarihsel analizi amacıyla eski dönemlere ait hukuk olarak Roma hukuku seçilmiştir. Yazarlara göre, iflas prosedürünün kökenin ve oluşumunun nedenlerinin ortaya konması bakımından Roma Hukuku en iyi örnektir. Bazı Roma Özel Hukuku kurumlarının analizi, yazarların iflas prosedürüne ilişkin ana özelliklerin (prensiplerin) eksiksiz biçimde Roma Hukukunda oluştuğu sonucunu çıkarmalarına olanak sağlar: şahsi sorumluluğun maddi sorumlulukla değişimi; açık artırmanın borçlunun malvarlığını paraya çevirme şekli olarak bulunması; borçlunun malvarlığının tümünden bölünmüş parçaların paraya çevrilmesine geçiş; borçlunun malının açık artırmada yemin altında bencil sebeplerle davranmadan (hakkaniyetle) kimin yöneteceğinin bulunması; 30 günlük süreler konulması, bu sürede borçlunun borcunu karşılaması (iddia konusu uyuşmazlığının çözümü için 30 gün süre verilmesi); başlamış borç temini prosedürüne ilişkin alacaklıların bilgilendirilmesi kurumunun oluşturulması ve bu prosedürlere teşvik edilmesi; borcun mesken eşyalarından karşılanmasının yasaklanması ilkesi, borçlu ile alacaklının anlaşması ilkesinin temellerinin oluşturulması; alacaklının haklarının korunması için yasal çare olarak Actio Pauliana’nın oluşturulması. Belirtilen kurallar zamanla birçok yabancı ülkede iflas halinde hukuki ilişkilere uygulanan hukuki fiillere dönüşmüştür.

___

  • Çeviri