Sevinç KÖSE, Asena ALTIN GÜLOVA, Mücella ARI

Örgütsel Adalet Algısı İle Örgütsel Bağlılık Davranışının İlişkisi: Bir Sağlık Kuruluşunda Araştırma

Giriş: Örgütsel adalet algısı ve örgütsel bağlılık düzeyi, sağlık ve örgüt psikolojisi yazınında sıklıkla birbiri ile yakından ilişkili iki değişken olarak tanımlanmaktadır. Bu ilişkili değişkenlerin kapsamını değerlendirmede, sağlık işletmeleri gibi özgün örgütsel yapılarla çalışmak önemli bir rol oynamaktadır. Amaç: Bu çalışma sağlık çalışanlarının örgütsel adalet algısı ile örgütsel bağlılık davranışı ilişkisini ve bunu etkileyen demografik faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır.8 Mart 2010 tarihinde yayınlanan Hemşirelik Yönetmeliği üzerine adalet algısı hiç çalışılmamıştır. Bu yüzden Hemşirelik Yönetmeliği’ne ilişkin adalet algısını ölçmek amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma evrenini İzmir ilinde faaliyet gösteren bir kamu hastanesi çalışanları oluşturmaktadır. Veri toplama yöntemi olarak anket kullanılmıştır. Anket, tüm sağlık çalışanlarına dağıtılmış, toplam 433 sağlık çalışanı anketi cevaplamıştır. Bulgular: Örgütsel bağlılık ile örgütsel adalet algısı arasında pozitif yönde bir ilişki olduğu bulunmuştur. Sonuç: Hemşirelik yönetmeliğini lisans ve lisansüstü eğitim alanlar daha adaletli bulurken, hekim gurubunun hemşire gurubuna göre daha adaletli bulduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Örgütsel Adalet, Örgütsel Bağlılık, Hemşirelik Yönetmeliği

The Relationship Between Organizational Justice Perceptions and Organizational Commitment Behavior a Research at a Health Instituon

Backgroud:Organizational justice perception and organizational commitment level were frequently described as related variables in the literature of health and organizational psychology. In evaluating to these related variables, study with specific organizations such as health care organizations plays an important role. Objectives:Thisstudy is aimed to determine the relationship between organizational justice perception and organizational commitment behavior; also to determine the demographic factors influencing that relationship. Nobody has studied justice perception about Nursing Regulation which was published at 8 th of March 2010. So we also aimed to measure justice perception about Nursing Regulation. Methods:Personnel of a state hospital located in İzmir is forming research space and survey method is used for collecting data. Survey distributed total personel, totally 433 replied it. Results:Positive relatonship is found between organizational justice perception and organizational commitment.Conclusion:Nursing Regulation is perceived more justice,by graduates, under graduates and doctors perceived it more justice than nurses.

Keywords:

Organizational Justice, Organizational Commitment, Regulation of Nursing,

___

Allen, N.J., Meyer,J.P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to th organisation. Journal of Occupational Psychology, 63,1-18.
Akar, C., Yıldırım, Y.T. (2008). Yöneticilerin örgütsel bağlılık, iş tatmini ve rol stres kaynakları arasındaki ilişkiler: Yapısal denklem modeliyle beyaz et sektöründe bir alan uygulaması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,10(2), 97-113.
Arslantaş, C.C., Pekdemir, I. (2007). Dönüşümcü liderlik, örgütsel vatandaşlık davranışı ve örgütsel adalet arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik görgül bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi, İşletme Yönetimi ve Organizasyon Anabilim Dalı, Sosyal Bilimler Dergisi, 1,261-286.
Benkhoff, B. (1997). Disentangling organizational commitment, Personnel Review, Vol. 26, (1/2), 114-131.
Cihangiroğlu, N. (2010). Askeri tabiplerin örgütsel bağlılık düzeyleri üzerine bir araştırma. Gülhane Tıp Dergisi, 52, 82-90.
Colquıtt, J. A. (2001). On the dimensionality of organizational justice: A construct validation of a measure. Journal of Applied Psychology, 86(3), 386-400.
Colquıtt, J. A., Conlon, D.E., Wesson, M.J., Christopher O. L. H. (2001). Justice at the millennium: A Meta-analytic review of 25 years of organizational justice research. Journal of Applied Psyhology, 86(3), 425-445.
Çakar, D.Ç, Yıldız, S.(2009).Örgütsel adaletin iş tatmini üzerindeki etkisi, Algılanan örgütsel destek bir ara değişken midir? Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28), 068-090 ISSN:1304-0278.
Çakır, Ö. (2006). Ücret adaletinin iş davranışları üzerindeki etkileri. Kamu-İş,17-39.
Çakmak, K.Ö. (2005). Performans değerlendirme sistemlerinde örgütsel adalet algısı ve bir örnek olay çalışması. İşletme programı yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, Türkiye.
Çöp, S. (2008). Türkiye ve Polonya’da turizm sektörü çalışanlarının örgütsel adalet ve bağlılıklarına ilişkin bir uygulama. Yayınlanmamış yükseklisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Eğitimi Anabilim Dalı. Ankara, Türkiye.
Demir, C., Şahin,B., Teke,K., Uçar, M., Kurşun, O. (2009). Organizational commitment of military physicians. Mil Med, 174, 929-935.
Dilek, H. (2005). Liderlik tarzlarının ve adalet algısının; örgütsel bağlılık, iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine etkilerine yönelik bir araştırma. Yayınlanmamış doktora Tezi. Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze,Türkiye.
Durna, U., Eren, V. (2005). Üç bağlılık unsuru ekseninde örgütsel bağlılık. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6 (2), 210-219.
Eker, G. (2006). Örgütsel adalet algısı boyutları ve iş doyumu üzerindeki etkileri. Yayınlanmamış yükseklisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilimdalı, İzmir, Türkiye.
Erdemir, R. (2007). Örgüt kültürü tipleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: Elazığ il merkezindeki hastaneler üzerinde bir çalışma.
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 2(2), 63-79.
Erigüç, K.G. (1994). Hastanelerde personelin işle ilgili tutumları, personel devri, Ankara ili örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
Erkanlı, H. (2009). Örgütsel adalet ve kültür ilişkisi: Türkiye’de faaliyet gösteren bazı işletmelerde karşılaştırmalı bir araştırma. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye.
Greenberg, J. (1990).Organizational justice: Yesterday, today, andtomorrow. Journal of Management, 16, 399-432.
Greenberg, J. (1987). A taxonomy of organizational justice theories”, Academy of Management Review, 12(1),14.
İçerli, L. (2009). Örgüt yapısı ve örgütsel adalet arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye.
İnce, M. ve Gül, H. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. İleri Giden Ofset, Ankara.
Karabay, E.Z. (2004). Kamuda ve özel sektörde örgütsel adalet algısı ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı. Ankara, Türkiye.
Mathieu, J. E. ve Zajac, D. M. (1990). A review and meta-analysis of the antecedents, correlates and consequences of organizational commitment. Physcological Bulletin, 108(2), 171-194.
Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resources Management Review, 1, 61-89.
Meyer, J. P, Allen, N. J. ve Smith, C. A. (1993). Commitment to organizations and occupations: Extension and test of a three-component conceptualization. Journal of Applied Psychology, 78(4), 538-551.
Meyer, J. P., Allen, N. J. (2004). TCM Employee commitment survey academic users guide. London, Ontario, Canada: The University of Western Ontario, Department of Psychology.
Özcan, E.B. (2008). Örgütsel bağlılık ve iş değerleri arasındaki ilişki: Adana ilindeki bir inceleme. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana, Türkiye.
Özmen, N. T., Arbak,Y. (2007). Adalete verilen değerin adalet algıları üzerindeki etkisinin sorgulanmasına ilişkin bir araştırma. Ege Akademik Bakış, 7(1), 17-33.
Pierre, İ., Holmes, D. (2010). The relationship between organizational justice and workplace aggression. Journal of Advanced Nursing, 66(5), 1169–1182.
Porter, L. W., Steers, R. M., Mowday, R. T., Boulian, P. V. (1974). Organizational commitment, job satisfaction and turnover among psychiatretechnicians. Journal of Applied Psychology, 59(5), 603¬609.
Steers, R. (1977). Antecedents and outcomes of organizational commitment, Administrative Science Quarterly, 22, 46-56.
Topaloğlu, I.G. (2010). İşgörenlerin adalet ve etik algıları açısından örgütsel etik ve örgütsel bağlılık ilişkisi. Yayınlanmamış yükseklisans tezi. Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
Tutar, H. (2007). Erzurum’ da devlet ve özel hastanelerde çalışan sağlık personelinin işlem adaleti, iş tatmini ve duygusal bağlılık durumlarının incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 12(3), 97-120.
Yazıcıoğlu, İ., Topaloğlu, I.G. (2009). Örgütsel Adalet ve Bağlılık İlişkisi: Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 1(1), 3-16.
Yürür, Ş. (2008). Örgütsel adalet ile iş tatmini ve çalışanların bireysel özellikleri arasındaki ilişkilerine yönelik bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 295-312.
Wasti, S.A. (2000). Örgütsel adalet kavramı ve tercüme bir ölçeğin Türkçe’ de güvenilirlik ve geçerlilik analizi. Yönetim Bilimleri Fakültesi, Sabancı Üniversitesi.
Zellers, K. L.,Tepper, B. J., Duffy, M. K. (2002). Abusive supervision and subordinates’ organizational citizen ship behavior. Journal of Applied Psychology, 87, 1068–1076.
http://www.resmi-gazete.org/2007%20hemsirelik%20hemsirelikyasasi