Klinik Hemşirelerinin Sağlıklı Çalışma Ortamı Standartlarına Göre Çalışma Ortamlarını Değerlendirmeleri

Giriş: Kaliteli sağlık bakımı ve olumlu hasta sonuçlarının büyük oranda iyi bir hemşirelik bakımının sonucu olması hemşirelerin çalışma ortamlarının iyileştirilmesinin önemini göstermektedir. Amaç: Türkiye’de hemşireler için geliştirilmiş sağlıklı çalışma ortamı standartlarının kamu hastanelerinde uygulanma durumunu ve bu standartların hemşireler için önemlilik ve öncelik düzeyini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırmanın örneklemini İzmir ilinde Sağlık Bakanlığı’na bağlı üç eğitim araştırma hastanesinin cerrahi, dahili ve yoğun bakım birimlerinde doğrudan hasta bakımı sunan 550 klinik hemşire oluşturmaktadır. Örnekleme araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden ve kurumda en az bir yıl çalışmış olan 309 hemşire alınmıştır. Veri toplama aracı olarak Bireysel ve Çalışma Özellikleri Formu ve araştırmacılar tarafından sağlıklı çalışma ortamı standartları dikkate alınarak hazırlanan üç form kullanılmıştır. Veriler SPSS 22.0 istatistik programı kullanılarak tanımlayıcı istatistikler, non-parametrik tek yönlü varyans analizi ve Bonferroni Düzeltmeli Mann-Whitney U testi ile değerlendirilmiştir. Araştırmanın yürütüldüğü hastanelerin yönetimlerinden yazılı izin ve üniversitenin etik kurulundan onay alınmıştır. Bulgular: Standartların tümünün uygulanma durumu 2.07 (0.49), Etkili Yönetim ve Liderlik” ana standardı 1.76 (0.60) ile en düşük, “Ekip İş Birliği, İletişim, Takdir ve Tanınma” ana standardı ise 2.27 (0.63) ile en yüksek ortalamaya sahiptir. Hemşirelerin %80.3’ü “Hemşire İş Yükü” ana standardını en önemli, %70.3’ü de en öncelikli olarak bildirmişlerdir. “Uygun Fiziki Koşullar ve Yeterli Araç-Gereç” ana standardının yoğun bakım birimlerinde daha düşük düzeyde uygulandığı ifade edilmiştir. Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları, klinik hemşirelerinin çalıştıkları kurumlarda sağlıklı çalışma ortamı standartlarının düşük-orta düzeyde uygulandığını düşündüklerini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

hemşireler, sağlıklı çalışma ortamı, standartlar

Evaluation of Working Environment by Clinical Nurses According to Healthy Working Environment Standards

Background: The fact that quality health care and positive patient outcomes depend largely on good nursing care reveals the importance of improving the working environment of nurses. Objective: This study was conducted to investigate the extent to which the healthy working environment standards developed for nurses in Turkey were implemented in healthcare institutions and the perception of nurses concerning the importance and priority of main standards in creating a healthy working environment. Methods: The sample of the study consisted of 550 clinical nurses providing direct patient care in the surgical, internal medicine and intensive care units of three education research hospitals affiliated with the Ministry of Health in Izmir. A total of 309 nurses, who accepted to participate in the study and had worked in their current institution for at least one year, were included in the sample. The Individual and Work Characteristics Form and three forms prepared by the researchers taking into account the healthy work environment standards were used as data collection tools. Data were evaluated by descriptive statistics, non-parametric one-way analysis of variance, and the Mann-Whitney U test with the Bonferroni correction using SPSS v. 22.0. Written permission was obtained from the hospitals where the research was to be conducted, and the ethics committee of the university approved the study. Results: While the implementation of all of the standards had an average of 2.07 (0.49), the main standard of “Effective Management and Leadership” had the lowest average at 1.76 (0.60) and “Team Collaboration, Communication, Appreciation and Recognition” had an average of 2.27 (0.63). “Nurse Workload” was considered to be the most important Standard by 80.3% of the nurses and most prioritized by 70.3%. It was staed that the main standard of “Suitable Physical Conditions and Adequate Tools-Equipment” was implemented at a lower level in intensive care units. Conclusion: The results of this study showed that the clinical nurses considered that all the standards of healthy working environment were implemented at a low to moderate level in their institutions.

Keywords:

nurses, healthy working environment, standards,

PDF

___

1. Aslan M, Gökdemir S. Hastanede çalışan hemşirelerin çalışma ortamı algısı: Trakya örneği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi 2019;9(3):614-621.
2. Kaddourah B, Abu-Shaheen A K, Al-Tannir M. Quality of nursing work life and turnover intention among nurses of tertiary care hospitals in Riyadh: a cross-sectional survey. BMC Nursing 2018;17(43).
3. Topçu İ, Türkmen E, Badır A, Göktepe N, Miral M, Albayrak S ve ark. Relationship between nurses' practice environments and nursing outcomes in Turkey. Int Nurs Rev 2016;63(2):242-249.
4. Lee Y W, Dai Y T, Park C G, Mccreary L L. Predicting quality of work life on nurses’ intention to leave. J Nurs Scholarsh 2013;45(2):160-168.
5. Nursing Solutions (NS). 2020 NSI National health care retention & RN staffing report, 2020, URL: https://www.nsinursingsolutions.com/Documents/Library/NSI_National_Health_Care_Retention_Report.pdf. 12 Kasım 2020
6. Koçaşlı S, Aktaş D, Avcı K. Bir eğitim araştırma hastanesinde hemşirelerin kurumdan ayrılmayı isteme nedenlerinin incelenmesi. HEAD 2017;14(2):127-130.
7. Nelson-Brantley H V, Park S H, Bergquist-Beringer S. Characteristics of the nursing practice environment associated with lower unit-level RN turnover. J Nurs Adm 2018;48(1):31-37.
8. Laschinger H K S, Fida R. Linking nurses’ perceptions of patient care quality to job satisfaction: the role of authentic leadership and empowering professional practice environments. J Nurs Adm 2015;45(5):276-83.
9. Wang Y, Zhang L, Tian S, Wu J, Lu J, Wang F ve ark. The relationship between work environment and career success among nurses with a master's or doctoral degree: a national cross‐sectional study. Int J Nurs Pract 2019;25(4):e12743.
10. Kol E, İlaslan E, Turkay M. The effectiveness of strategies similar to the magnet model to create positive work environments on nurse satisfaction. Int J Nurs Pract 2017;23:e12557.
11. Numminen O, Ruoppa E, Leino-Kilpi H, Isoaho H, Hupli M, Meretoja R. Practice environment and its association with professional competence and work‐related factors: perception of newly graduated nurses. J Nurs Manag 2016;24(1):E1-E11.
12. Bai J. Does job satisfaction mediate the relationship between healthy work environment and care quality?. Nurs Crit Care 2016;21(1):18-27.
13. Stalpers D, De Brouwer B J, Kaljouw M J, Schuurmans M J. Associations between characteristics of the nurse work environment and five nurse-sensitive patient outcomes in hospitals: a systematic review of literature. Int J Nurs Stud 2015;52(4):817-835.
14. Aiken L H, Sloane D M, Bruyneel L, Van Den Heede K, Griffiths P, Busse R ve ark. Nurse staffing and education and hospital mortality in nine European countries: a retrospective observation study. Lancet 2014;383(9931):1824-1830.
15. Tei‐Tominaga M, Sato F. Effect of nurses' work environment on patient satisfaction: a cross‐sectional study of four hospitals in Japan. Jpn J Nurs Sci 2016;13(1):105-113.
16. International Council of Nurses (ICN). Positive practice environments: quality work places = quality patient care ınformation and action tool kit, Geneva, 2007, URL: https://www.caccn.ca/files/ind_kit_final2007.pdf. 12 Kasım 2020
17. Registered Nurses’ Association of Ontario (RNAO). Workplace health, safety and well-being of the nurse. Toronto, Canada, 2008, URL: http://www.mtpinnacle.com/pdfs/RNAO_BPG_Health_Safety.pdf. 12 Kasım 2020
18. American Association of Critical-Care Nurses (AACN). AACN standards for establishing and sustaining healthy work environments: a journey to excellence. Am J Crit Care 2005;14(3):187-197.
19. Ulrich B T, Lavandero R, Hart K A, Woods D, Leggett J, Taylor D. Critical care nurses’ work environments: a baseline status report. Crit Care Nurse 2006;26(5):46-57.
20. Ulrich B T, Lavandero R, Hart K A, Woods D, Leggett J, Friedman D ve ark. Critical care nurses’ work environments 2008: a follow-up report. Crit Care Nurse 2009;29(2):93-102.
21. Ulrich B T, Lavandero R, Woods D, Early S. Critical care nurse work environments 2013: a status report. Crit Care Nurse 2014;34(4):64-79.
22. Ulrich B, Barden C, Cassidy L, Varn-Davis N. Critical care nurse work environments 2018: findings and implications. Crit Care Nurse 2019;39(2):67-84.
23. Erdağı S, Özer N. Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarının, hasta güvenliği kültürü algılarının ve tükenmişlik durumlarının incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;18(2):94-106.
24. Arslan Yürümezoğlu H, Kocaman G. Predictors of nurses’ intentions to leave the organisation and the profession in Turkey. J Nurs Manag 2016;24(2):235-243.
25. Samur M, Seren Intepeler S. Nurses' view of their work environment, health and safety: a qualitative study. J Nurs Manag 2019;27(7):1400-1408.
26. Kocaman G, Arslan Yürümezoğlu H, Uncu S, Türkmen E, Göktepe N, Seren İntepeler S. Türkiye’de hemşireler için sağlıklı çalışma ortamı standartlarının geliştirmesi. HEAD 2018;15(1):30-38.
27. Bayat B. Uygulamalı sosyal bilim araştırmalarında ölçme, ölçekler ve “likert” ölçek kurma tekniği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2015;16(3):1-24.
28. Şeker Ş E, Eşmekaya E. Eksik verilerin tamamlanması (Imputation). YBS Ansiklopedi 2017;4(3):10-17.
29. World Health Organization (WHO). State of the world's nursing 2020: investing in education, jobs and leadership, Geneva, 2020 URL: https://www.who.int/publications/i/item/9789240003279. 12 Ekim 2020
30. Seren İntepeler Ş, Barış V K. Dönüşümcü ve etkileşimci lider-izleyen ilişkilerinin hemşirelik ve sağlık hizmetlerine etkisi. ACU Sağlık Bil Derg 2018;9(2):97-104.
31. Alan H, Baykal U. Yönetici hemşirelerin kişilik özellikleri ve etkileyen kişisel ve mesleki özellikler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2018;9(2):119-128.
32. Karadaş A, Duran S, Doğu Ö. Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri. Mersin Univ Saglık Bilim Derg 2017;10(1):54-64.
33. Ünaldı Baydın N, Topçu İ, Tiryaki Şen H, Ateş N, Erdem B, Yıldırım A. Kamu hastanelerinde çalışan yönetici hemşirelerin liderlik davranışları üzerine bir araştırma. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2017;4(3):89-97.
34. Ahlstedt C, Lindvall C E, Holmström I K, Athlin Å M. What makes registered nurses remain in work? An ethnographic study. Int J Nurs Stud 2019;89:32-38.
35. Göktepe N, Yalçın B, Türkmen E, Dirican Ü, Aydın M. The relationship between nurses' work‐related variables, colleague solidarity and job motivation. J Nurs Manag 2020;28(3):514-521.
36. Uslusoy Çetinkaya E, Gürdoğan Paslı E, Kurt D. Hemşirelerde mesleki benlik saygısı ve meslektaş dayanışması. SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi 2016;7(1):29-35.
37. Uslusoy Çetinkaya E, Gürdoğan Paslı E. Hemşirelerde empatik eğilim meslektaş dayanışmasını etkiliyor mu?. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2019;3(1):19-29.
38. Kılıç E, Altuntaş S. The effect of collegial solidarity among nurses on the organizational climate. Int Nurs Rev 2019;66:356-365.
39. Dan X, Xu S, Liu J, Hou R, Liu Y, Ma H. Innovative behaviour and career success: Mediating roles of self-efficacy and colleague solidarity of nurses. Int J Nurs Sci 2018; 5(3):275-280.
40. Terzi B, Polat Ş. Hemşirelerin algıladıkları destek düzeyleri ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2020;6(1):59-67.
41. Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Sağlıkta Kalite Standartları, Hastane (Sürüm 6). 1. Baskı. Ankara: Tam Pozitif Matbaa; 2020.
42. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). Sağlık İstatistikleri, 2018 URL: http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1095. 12 Ekim 2020
43. Organisation for Economic Co-operationand Development (OECD). Health at a glance 2019: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris, 2019. URL: https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/4dd50c09-en.pdf?expires=1595267652&id=id&accname=guest&checksum=7B645C0D69B1E1487CC943895E78CF85. 12 Ekim 2020
44. Sevinç E, Sabuncu N. Kariyer planlama ve geliştirme uygulamalarına ilişkin bir özel hastanede çalışan hemşirelerin görüşleri. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2018;(6):585-606.
45. Bektemür G, Demiray S, Özdemir Ürkmez D. Hemşirelerin kariyer planlaması: bir eğitim ve araştırma hastanesi örneği. Okmeydanı Tıp Dergisi 2016;32(1):7-13.
46. Sağlık Bakanlığı. Sağlık bakanlığı ile bağlı kuruluşlarının döner sermaye işletmeleri hakkında yönetmelik. Resmi Gazete, 15 Mayıs 2017, Sayı: 30067. URL: https://khgmbutcemuhasebedb.saglik.gov.tr/Eklenti/23461/0/saglik-bakanligi-ile-bagli-kuruluslarinin-doner-sermaye-isletmeleri-hakkinda-yonetmelik-15052017-tarihli-ve-30067-sayili-rgpdf.pdf
47. Altınöz Ü, Demir S. Yoğun bakımda çalışan hemşirelerde çalışma ortamı algısı, psikolojik distres ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2017;8(2):95-101.
48. Bitek D E, Akyol A D. Yoğun bakım hemşirelerinin çalışma ortamına ilişkin algıları ile iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2017;21(1):1-6.
49. Azevedo Filho F M, Rodrigues M C S, Cimiotti J P. Nursing practice environment in intensive care units. Acta Paul Enferm 2018;31(2):217-23.
50. Oliveira EM, Barbosa RL, Andolhe R, Eiras FRC, Padilha KG. Nursing practice environment and work satisfaction in critical units. Rev Bras Enferm 2017;70(1):73-80.
51. Sağlık Bakanlığı. Yataklı sağlık tesislerinde yoğun bakım hizmetlerinin uygulama usul ve esasları hakkında tebliğde değişiklik yapılmasına dair tebliğ. Resmi Gazete, 22 Mart 2017, Sayı: 30015. URL: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/03/20170322-31.htm. 12 Ekim 2020