TÜRK YÜKSEKÖĞRETİMİNDE SOSYOLOJİ EĞİTİMİNİN SON DURUMUNA İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME

Bu makale Türkiye’deki üniversitelerde 2023 yılı itibariyle sosyoloji eğitiminin son durumuna ilişkin sayısal verilerden de istifade ederek bir çerçeve sunmayı amaçlamaktadır. Bir bilim dalı olarak sosyolojinin ve üniversitelerdeki sosyoloji bölümlerinin kurumsallaşma sürecinin de tarihsel bağlamda ortaya konulduğu çalışmada, ulaşılan tablonun, yükseköğretimde karşılaşılan sorunlarının sosyoloji özelinde anlaşılması adına bir referans olması umulmaktadır. Makalede Türkiye'deki sosyoloji eğitiminin lisans ve lisansüstü düzeydeki kurumsallaşma süreci ve son dönemdeki durumu Yükseköğretim Kurulu (YÖK) verilerinden hareketle değerlendirilmiştir. Sosyolojinin bir bilim olarak Türk toplumuna girişinden itibaren ülkedeki gelişimi, üniversitelerde açılan bölümlerle yükseköğretim düzeyinde sürdürülmüştür. Bu bağlamda makalede sosyoloji eğitiminin üniversitelerde nasıl şekillendiği ve bu sürecin Türkiye'deki sosyoloji alanının ilerlemesini nasıl etkilediği üzerine de odaklanılmıştır. Çalışma aynı zamanda elde edilen verilere dayanarak Türkiye'de sosyoloji eğitiminin planlaması sürecine de katkıda bulunmayı hedeflemektedir.

AN EVALUATION OF THE LATEST STATUS OF SOCIOLOGY EDUCATION IN TURKISH HIGHER EDUCATION

This article aims to provide a framework for the current state of sociology education in universities in Turkey as of 2023 by utilizing numerical data. It is hoped that the picture reached in the study, in which sociology as a discipline and the institutionalization process of sociology departments in universities are put forward in a historical context, will be a reference for understanding the problems encountered in higher education in terms of sociology. In the article, the institutionalization process of sociology education in Turkey at the undergraduate and graduate levels and its recent status are evaluated based on data from the Council of Higher Education (YÖK). Since the introduction of sociology as a science to Turkish society, its development in the country has continued at the higher education level with the departments opened in universities. In this context, the article also focuses on how sociology education is shaped in universities and how this process contributes to the development of the field of sociology in Turkey. The study also aims to contribute to the planning process of sociology education in Turkey based on the data obtained.

___

  • Adaş, E. B. (2019). Türkiye’de Sosyoloji Bölümleri Arasında İstihdam Örüntüleri: Sosyal Ağ Analizi Üzerinden Bir Değerlendirme. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 211-224.
  • Akpınar, B. ve Gezer, B. (2010). Öğrenen merkezli yeni eğitim yaklaşımlarının öğrenme-öğretme sürecine yansımaları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 1-12.
  • Alan, S. (2015). Türk Sosyoloji Tarihinde İstanbul Ekolü, Iv. Türkiye Lisansüstü Çalışmaları Kongresi - Bildiriler Kitabı I (Sosyoloji - Şehircilik Ve Mimari), H.D.veÜ.G.(Edt.), 175-190.
  • Alver, K. (2002). Türk Sosyolojisinde ‘Kırılma’ Ya Da Yeni Yönelim: 1940’lı Yıllar Örneği, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 184-194.
  • Bruce, S.& Yearley, S. (2006). Auguste Comte (1798-1857), The Sage Dictionary Of Sociology, Sage.
  • Bulut, Y. (2011). Türkiye’de Sosyoloji Eğitimi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Dergisi, 3(23), 1-18.
  • Coşkun, İ. (1991). Sosyoloji Bölümünün Tarihine Dair, 75. Yılında Türkiye’de Sosyoloji, İ.C. (Haz.), 13-23, Bağlam.
  • Çelebi, N. (2001), Sosyoloji ve Metodoloji Yazıları, Anı.
  • Çelebi, N. (2004). Sosyolojimizin Tarihini Yazarken, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(10), 71-79.
  • Dursun, C. (2019). Sosyolojinin Türkiye’de Şekillenişi: Kuruluş Yılları, Bilim Armonisi, 2(1), 19-24.
  • Erişçi, L. (1941). Türkiye'de Sosyolojinin Tarihçesi Ve Bibliyografyası, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 2 (1) , 159-169.
  • Fındıkoğlu, Z. F. (1958). Bizde Sosyoloji Ve Birkaç Meselemiz, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 2 (13-14) , 137-149.
  • Fındıkoğlu, Z. F. (1964). Ziya Gökalp Ve Sosyalizm, Sosyoloji Konferansları, (5) , 42-70.
  • Göney, S. (2006). Anılarla Ellili Yıllar ve Üniversite, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Dergisi, 3(12), 1-15.
  • Gülşen, H. (2019). Türk Edebiyatında Pozitivizm ve H. Taine Tesiri Üzerine Bir İnceleme, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35 (4),
  • Kaçmazoğlu, H.B. (1991). Türk Sosyolojisinin Bugünkü Durumu Üzerine, 75. Yılında Türkiye’de Sosyoloji, İ.C. (Haz.), 145-150, Bağlam.
  • Kaçmazoğlu, H.B. (2013). Türk Sosyoloji Tarihi I Ön Koşullar, Doğu.
  • Karaaslan Şanlı, H. (2011). Basında ve Mecliste 1948 Tasfiyesine İlişkin Tartışmaların Söylemi, Kültür ve İletişim, 14(1), 105-133.
  • Koçak, H. ve Yıldırım, İ. (2007). Lisansüstü Eğitim Yapan Öğrencilerin Amaç Ve Beklentileri (Afyon Kocatepe Üniversitesi Örneği), Tabula Rasa, 7(20), 109-126.
  • Maral, M. (2022). Yükseköğretimde Açıköğretim Sisteminin Kalitesine Yönelik İnceleme: Karma Yöntem Araştırması. International Journal of Management and Administration, 6(11), 1-22.
  • Meriç, Ü. (1997). Türkiye’de Kadın ve Sosyo-Ekonomik Analizi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Dergisi, 3(4), 1993-1995, 1-18.
  • Polat, S. ve Tastan, M. (2009). Yüksek Öğretim Öğrencilerinin Öğretim Elemanlarına Güven Düzeyi İle Akademik Başarıları Arasındaki İlişki. Education Sciences, 4(2), 558-574.
  • Orhonlu, C. (1973). Edebiyat Fakültesi’nin Kuruluşu ve Gelişmesi (1901-1933) Hakkında Bazı Düşünceler, Cumhuriyetin 50. Yılına Armağan, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi(Haz.), SS. 57-70.
  • Parin S. ve E. Y. Demirci, (2014). Türkiye’de Yükseköğretimde Sosyoloji Öğretimi: Bir Dönemselleştirme Denemesi (1914-2014), Sosyoloji Dergisi, 3(29), 365-382.
  • Sezer, B. (1989). Türk Sosyologları ve Eserleri I, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3 (1) , 1-96.
  • Sezer, B. (1991). Türk Sosyolojisinin Önündeki Sorunlar, 75. Yılında Türkiye’de Sosyoloji, İ.C. (Haz.), 7-12, Bağlam.
  • Şahin, M.C. (2017), Türk Sosyolojisinin Kısa Tarihi: Dönemler, Şahıslar ve Ana Yönelimler, İslâmî İlimler Dergisi, 12(1), 7-41.
  • Tuna, K. (2013). Yeniden Sosyoloji, İz.
  • Wernick, A. (2006). Auguste Comte (1798-1857), The Cambridge Dictionary Of Sociology, B.S.T. (Gen. Edt.), Cambridge University.
  • Yalvaç, M. (1985). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde Sosyoloji Eğitiminin Tarihçesi (1912-1982), Kubbealtı Akademi Mecmuası.
  • YÖK (2023). Yükseköğretim Bilgi Yönetimi Sistemi, https://istatistik.yok.gov.tr/.