Bir Okul Öncesi Öğretmeninin Eğitim-Öğretim Dönemi İçerisinde Uyguladığı Etkinlik Planlarında Fen-Bilim Eğitimine Yer Verme Durumunun İncelenmesi

Okul öncesi dönemde öğretmenlerin günlük uyguladığı etkinliklerde etkili bir şekilde fen-bilim eğitimine yer verme durumları çocukların bilimsel süreç becerileri, problem çözme becerileri, tutum ve motivasyonları gibi birçok alana olumlu destek olmaktadır. Bu araştırmada, bir okul öncesi öğretmeninin eğitim-öğretim dönemi içerisinde uyguladığı etkinlik planlarında fen-bilim eğitimine yer verme durumunu incelemek amaçlanmıştır. Araştırma betimsel araştırma modellerinden doküman analizi yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri bir okul öncesi öğretmeninin bir yıl boyunca uygulamış olduğu etkinlik planlarından “Fen Etkinliği Değerlendirme Listesi” aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; okul öncesi öğretmeninin eğitim-öğretim dönemi içerisinde uyguladığı etkinlik planlarında fen-bilim eğitimine yer verme durumunun çok düşük olduğu, kazanım ve göstergelere ve fen standart alanlarına dengeli bir şekilde yer vermediği, farklı yöntem ve teknikler kullanmış olsa da anlatım tekniğine çok fazla yer verdiği, çocuklara yeni bilimsel sözcük kazandırma konusuna çok az yer verildiği, uygulamalarda çoğunlukla bilimsel içeriğe dikkat etmiş olsa da bunun yeterli olmadığı, sınıf içi uygulamalara çok fazla ağırlık verdiği, genel olarak bilimsel süreç becerilerine yer vermiş olsa da bazı becerilerin eksik kaldığı, aile katılım oranının çok düşük olduğu ve etkinliklerde problem çözme becerilerine yer verme durumuna dikkat edilmediği görülmüştür. Araştırma sonuçları ışığında önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

okul öncesi eğitim, etkinlik planı, fen-bilim eğitimi

Investigation of Including Science Education in The Activity Plans Implemented by A Preschool Teacher in The Educational Period

In preschool period, teachers' effective inclusion of science education in their daily activities provides positive support to many areas such as children's scientific process skills, problem solving skills, attitudes and motivation. In this study, it was aimed to examine the status of a preschool teacher's inclusion of science education in the activity plans implemented during the academic year. The research was conducted using document analysis method, one of the descriptive research models. The research data were collected through the "Science Activity Evaluation List" from the activity plans implemented by a preschool teacher for one year. According to the results of the study; the preschool teacher's inclusion of science education in the activity plans she implemented during the academic year was very low, she did not include achievements and indicators and science standard areas in a balanced way, although she used different methods and techniques, she used the narrative technique too much, and the subject of providing children with new scientific vocabulary was given very little space, Although the teacher paid attention to the scientific content of the activities, it was observed that this was not sufficient, that she focused too much on in-class applications, that although she included science process skills in general, some skills were missing, that the rate of family participation was very low, and that she did not pay attention to the inclusion of problem solving skills in the activities. Suggestions are given in the light of the research results.

Keywords:

preschool education, activity plan, science education,

PDF

___

Akcanca, N., Aktemur Güler, S. ve Alkan, H. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimi uygulamalarına yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Caucasian Journal of Science, 4(1), 1-19.
Akkaya, S. (2006). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan fen ve doğa etkinliklerinin çocukların problem çözme becerilerine etkisi konusunda öğretmen görüşleri (Yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Alabay, E. (2007). Okul öncesi öğretmenlerin fen ve doğa eğitiminde kullandıkları öğretim metotları. UMES’07-Ulusal Teknik Eğitim, Mühendislik ve Eğitim Bilimleri Genç Araştırmacılar Sempozyumu, 20-22 Haziran, Kocaeli.
Alabay, E. ve Yağan Güder, S. (2015). Hazır planlarda yer alan fen etkinliklerinin okul öncesi eğitim programı temel özellikleri açısından incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 1-21.
Aslan, M., Soyalp, H., Karahan, O. ve Altuntaş, M. (2016). Okul öncesi eğitim programı değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 657-683.
Bingöl, D. ve Ünal, M. (2019). The investigation of one pre-school science activities according to the scientific processing skills. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 158-177. 10.17556/erziefd.458548
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (16. Basım). Pegem Akademi.
Can Yaşar, M. ve Mağden, D. (2000). Ankara il merkezindeki anasınıfı öğretmenlerinin yeni eğitim programı konusundaki bilgi düzeylerinin saptanması. Hacettepe Üniversitesi Ev Ekonomisi Yüksek Okulu Yayınları.
Çınar, S. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin fen ve doğa konularının öğretiminde kullandıkları etkinliklerin belirlenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 364-371.
Dağlı, H. ve Dağlıoğlu, H. E. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitiminin içeriği ve standartlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Toplu Araştırmaları Dergisi, 15(23), 1885-1919. https://doi.org/10.26466/opus.631378
Doğan, Y. ve Simsar, A. (2018). Preschool teachers’ views on science education, the methods they use, science activities, and the problems they face. International Journal of Progressive Education, 14(5), 57-79. 10.29329/ijpe.2018.157.6
Erden, E. (2010). Problems that preschool teachers face in the curriculum implementation (Yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Gezgin, D. ve Kılıç, D. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerinde tercih ettikleri kazanım ve yöntemlerin belirlenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 620-630. https://doi.org/10.17860/efd.46048
Gültekin Akduman, G. (2016). Okul öncesi eğitimin tanımı ve önemi. G. Uyanık Balat (Ed.), Okul öncesi eğitime giriş içinde (6. Basım ss.1-16), Nobel Yayıncılık.
Gündüz, A. ve Akduman, G. G. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerinde problem çözme becerisi kazandırmaya yönelik uygulamaları üzerine bir inceleme. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 102-114.
İnce, S. ve Akcanca, N. (2021). Okul öncesi eğitimde okul dışı öğrenme ortamlarına yönelik ebeveyn görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 58, 172-197.
Karaer, H. ve Kösterlioğlu, M. (2005). Amasya ve Sinop illerinde çalışan okul öncesi öğretmenlerin fen kavramlarının öğretilmesinde kullandıkları yöntemlerin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13,(2), 447-454.
Karamustafaoğlu, S. ve Kandaz, U. (2006). Okul öncesi eğitimde fen etkinliklerinde kullanılan öğretim yöntemleri ve karşılaşılan güçlükler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 65-81.
Kefi, S., Çeliköz, N. ve Erişen, Y. (2013). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin temel bilimsel süreç becerilerini kullanım düzeyleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 300-319.
Keleş, U. P. ve Halmatov, M. (2010). Okul öncesi öğretmenlerinin bazı fen kavramları hakkındaki düşüncelerinin belirlenmesi (Ağrı ili örneği). IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 23-25 Eylül 2010, İzmir.
Kıldan, O. ve Pektaş, M. (2009). Erken çocukluk döneminde fen ve doğa ile ilgili konuların öğretilmesinde okul öncesi öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 113-127.
Kılıç, R. ve Ünal, M. (2020). Ebeveynlerin fen ve okul öncesi dönem fen etkinlikleri hakkındaki görüşlerinin incelenmesi (Elâzığ ili örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(10), 1-20.
Koray, Ö., Bahadır, H. ve Geçkin, F. (2006). Bilimsel süreç becerilerinin 9. sınıf kimya ders kitabı ve kimya müfredatında temsil edilme durumları. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 147–156.
Köksal, O., Balaban Dağal, A. ve Duman, A. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programı hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 46(4), 379-394. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS3395
Kurtulmuş, Z. (2016). Okul öncesi eğitimde uygulanan etkinlik planlarında aile katılımı boyutunun incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 5(1), 71-84.
MEB. (2013). Okul öncesi eğitim programı. Ankara.
MEB (2016). Çocuk gelişimi ve eğitimi fen ve matematik etkinlikleri. Ankara.
Önal, T. K. ve Sarıbaş, D. (2019). Okul öncesi dönemde fen eğitimi ve önemi. Uluslararası Kahramanoğlu Mehmetbey Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 109-118.
Özbek, S. (2009). Okul öncesi öğretmenlerin fen eğitimine ilişkin görüşleri ve uygulamalarının incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Özbey, S. (2006). Okul öncesi eğitimi bilim dalı okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin fen etkinliklerine ilişkin yeterliliklerinin belirlenmesi (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Saçkes, M., Trundle, K. C. ve Krissek, L. (2011). The impact of a summer institute on in service early childhood teachers’ knowledge of earth and space science concepts. The Science Educator, 20(1), 23-33.
Saçkes, M., Trundle, K. C., Bell, R. L. ve O'Connell, A. A. (2011). The influence of early science experience in kindergarten on children's immediate and later science achievement: Evidence from the early childhood longitudinal study. Journal of Research in Science Teaching, 48(2), 217-235. https://doi.org/10.1002/tea.20395
Sansar, S. B. (2010). Okul öncesi öğretmenlerin fen eğitimine yönelik tutumları ile fen etkinliklerinde kullandıkları yöntemler arasındaki ilişkinin incelenmesi (Kütahya ili örneği) (Yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Senemoğlu, N. (1994). Okul öncesi eğitim programı hangi yeterlikleri kazandırmalıdır. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 21-30.
Sığırtmaç, A. ve Özbek, S. (2011). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine ilişkin görüşleri ve uygulamalarının incelenmesi. e-Journal of New World Sciences Akademy, 6(1), 1039-1056.
Simsar, A. ve Doğan, Y. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimi süreçleri üzerine görüşlerinin incelenmesi. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 19-32. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.590361
Simsar, A., Doğan, Y. ve Yalçın, V. (2017). Okul öncesi sınıflarındaki fen merkezleri ve kullanım durumlarının incelenmesi-Kilis örneği. Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 147-164. https://doi.org/10.31834/kilissbd.354745
Şahin, F. (1996) Okul öncesi öğretmenlerinin kullandıkları metotların tespiti. II. Ulusal Eğitim Sempozyumu Bildirileri. (18-20 Eylül), Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Trundle, K. C. ve Saçkes, M. (2010). Look! It is going to rain: Using books and observations to promote young children’ understanding of clouds. Science and Children, 47(8), 29-31
Uysal D. (2007). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan fen ve doğa etkinliklerinin işlevselliğine ilişkin öğretmen görüşleri (Yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir
Wach, E. ve Ward, R. (2013). Learning about qualitative document analysis. IDS Practice Paper in Brief, 13. https://opendocs.ids.ac.uk/opendocs/bitstream/handle/20.500.12413/2989/PP InBrief 1 3 QDA FINAL2.pdf?sequence=4
Yıldız Feyzioğlu, E. ve Tatar, N. (2012). Fen ve teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(164), 109- 125.
Yıldız, S. ve Tükel, A. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine yer verme durumlarının değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 4(1), 49-59.