PALEOGRAFYADA RİK’A YAZILI METİNLERİN ÖĞRETİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

Rik’a yazılı metinler tarih ve edebiyat başta olmak üzere birçok bilim dalında araştırma yapanların karşısına çıkar. Devlet Arşivleri, Üniversite Kütüphaneleri, Milli Kütüphane, Belediye Kütüphaneleri, El Yazması Eser Kütüphaneleri, özel arşivler bu tür yazı ile yazılmış metinlerle doludur. Zamanın büyük matbaaları hurufat dizgide kullanılmak üzere nesih ve talik harflerin yanı sıra rik’a harfleri de döktürmüşlerdir. Matbu rik’a yazılar el yazılarına göre daha rahat okunur. Ancak el yazısında durum tamamen değişir. Herkesin yazı stili farklılık gösterir. Bazen yazılar okunmayacak hale gelir. Bu çalışmada rik’a yazı eğitimi ve öğrenimi sırasında hangi hususlara dikkat edilmesi gerektiği üzerinde durulacaktır. Rik’a harflerinin en kolay okunan yazı olan nesih yazısına nispetle ne gibi değişiklikler gösterdiği örnekler ve tablolarla açıklanacaktır. Verilen örnekler arşiv belgelerine dayanmaktadır.

PALEOGRAFYADA RİK’A YAZILI METİNLERİN ÖĞRETİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

Rik’a yazılı metinler tarih ve edebiyat başta olmak üzere birçok bilim dalında araştırma yapanların karşısına çıkar. Devlet Arşivleri, Üniversite Kütüphaneleri, Milli Kütüphane, Belediye Kütüphaneleri, El Yazması Eser Kütüphaneleri, özel arşivler bu tür yazı ile yazılmış metinlerle doludur. Zamanın büyük matbaaları hurufat dizgide kullanılmak üzere nesih ve talik harflerin yanı sıra rik’a harfleri de döktürmüşlerdir. Matbu rik’a yazılar el yazılarına göre daha rahat okunur. Ancak el yazısında durum tamamen değişir. Herkesin yazı stili farklılık gösterir. Bazen yazılar okunmayacak hale gelir. Bu çalışmada rik’a yazı eğitimi ve öğrenimi sırasında hangi hususlara dikkat edilmesi gerektiği üzerinde durulacaktır. Rik’a harflerinin en kolay okunan yazı olan nesih yazısına nispetle ne gibi değişiklikler gösterdiği örnekler ve tablolarla açıklanacaktır. Verilen örnekler arşiv belgelerine dayanmaktadır.

___

  • Başbakanlık Arşivi Belgeleri İBB Atatürk Kitaplığı’ndaki bazı eserler
  • Prof. Dr. Mehmet Kanar’ın neşredilmemiş Paleografya dersi notları
  • Arap Harfli Alfabetik Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Mehmet Kanar, Say Yayınları, İstanbul 2012.