Doğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgesinin Doğal Ortam Özelliklerinin Terör Faaliyetleri ve Sınır Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi

Anadolu’nun üç tarafı denizlerle çevrili olmasına rağmen hiçbir dönemde denizci milletlerin hakimiyetinde olmamıştır. Bilakis kara toplumlarının hakimiyetinde olmuştur. Bu özelliğinin ortaya çıkmasında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinin fiziki coğrafya özelliklerinin rolü büyüktür. Çünkü denizci milletler engebeli ve dağlık bölgeleri hiçbir zaman yurt edinmemişlerdir. Ayrıca engebeli ve dağlık alanların kıyı şeritlerini de yurt edinmekten kaçınmışlar ve güvenlik açısından hiçbir zaman kendilerine uygun görmemişlerdir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri yerşekilleri bakımından önemli farlılıklar gösterir. Doğu Anadolu bölgesi daha engebeli ve dağlık alanlara karşılık gelirken, Güneydoğu Anadolu bölgesi morfolojik açıdan daha sade bir görünüm arz eder. Türkiye’nin iç ve dış güvenliği açısından, bu özellikler dış mihraklarca ülkemizin aleyhine kullanılmış ve zaman zaman ülkenin güvenliğini tehdit eder duruma gelmiştir. Doğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgesinin dağlık ve engebeli olması, arazi yapısının gerek sığınma gerekse komşu ülkeler arasında sızmaların kolay olması nedeniyle tarihten günümüze her zaman problemli bir saha olarak karşımıza çıkmaktadır. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi litolojik yapısının mağara ve oyukların oluşmasına uygun olması , bitki örtüsünün meşe türleri açısından zengin olması, teröristlere saklanma ve barınma olanağı sağlayarak teröre elverişli bir imkan oluşturmaktadır. Ayrıca arazinin derin ve sarp vadilerle yarılmış olması ulaşım ve güvenliği engelleyici bir unsurdur. Doğu ve Güneydoğu Anadolu da iklim şartlarına ve yükseltiye bağlı olarak kış aylarında yağışın genellikle kar yağışı şeklinde olması sebebiyle güvenlik operasyonları da zorlaşmaktadır. Bu fiziki coğrafya özellikleri, ulaşım ve güvenlikte de tarih boyunca Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki bazı geçitlerin ve köprülerin önem kazanmasına neden olmuştur.

The Evaluation of the Physical Characteristics of the East and the Southern-East Anatolia Regions from the Point of Terror Activities and Border Security

Although the three sides of Anatolia are surrounded with the seas, the region has never been under the dominance of navigator societies. Contrarily, it has been under the dominance of territorial societies. The role of physical geographic characteristics of the East and the Southern-East Anatolia regions is significant in that point. Because the navigator nations have never settled on rough and mountainous regions. Further more, they have avoided from settling on the shores of the rough and mountainous regions and they have never accepted these places appropriate for their security.The East and the Southern East regions present important differences due to the ground forms. The East Anatolia region has more rough and mountainous areas while the Southern-East morphologically presents a more plain aspect. From the point of Turkey’s inner and outer security, these characteristics have been used against our country by external focuses and they have threatened the security of the country from time to time. As the East and the Southern East regions are rough and mountainous, and their ground structure is available for both the leaking out the border countries and taking refuge, they have been problematic regions from past until today. The East and the Southern East regions present a convenient structure for hiding and taking shelter of the terrorists, because of their litlogic structures’ being appropriate for the formation of caves and cavities, their plant cover richly consisting of oak species. Besides, as the area is divided with deep and precipitous valleys, the transportation and security aspects are limited.Since the precipitation in the East and the Southern East regions- related with climate conditions and height- is generally snow, the security operations also get hard.Those physical characteristics have made some passageways and bridges in the East and the Southern East regions more significant for transportation and security throughout the history.

___

  • ATALAY, İ., 1994, Türkiye Vejetasyon Coğrafyası, Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fak. İzmir.
  • ATALAY, İ., MORTAN, K., 2006, Türkiye Bölgesel Coğrafyası, İnkılap Kitabevi, İstanbul.
  • KILIÇ, O., 2002, “Osmanlı Döneminde Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun Güvenlik ve Huzurunu Tehdit Eden Unsurlar”, Türkiye’nin Güvenliği Sempozyumu, 17-19 Ekim 2001, Elazığ.
  • AKSIN, A., 1998, “Doğu Anadolu’nun Jeopolitik ve Jeostratejik Yapısı,” Cumhuriyetin 75. Yılında Doğu Anadolu Huzur ve Güvenlik Sempozyumu, 17-19 Aralık 1998, Sayfa:329-334. Elazığ.
  • KOCA,H.,2000, “GAP ve Güneydoğu Anadolu nun Güvenliğini Etkileyen Yapısal Sorunların Değerlendirilmesi” I. Milletlerarası Doğu ve Güneydoğu Anadolu Huzur ve Güvenlik Sempozyumu, 27-29 Mart 2000, Elazığ.
  • YÖK,Konferansları., 1985, Türkiye’de Anarşi ve Terörün Sebepleri ve Nedenleri (12 Nisan 1985) Ankara.