"ŞER'U MEN KABLENA" PRENSİBİ BAĞLAMINDA SERAHSİ'NİN İSLAM ÖNCESİ DİNLERİN HÜKÜM VE UYGULAMALARINA BAKIŞI

Fıkıh usülü literatüründe incelenip "hakkında nas bulunmayanşer"î deliller" kısmına dahil edilen "şer"u men kablenâ" prensibi,geçmiş ünımet ve milletlere ait hükümleri ifade etmek için kullanı--lan bir kavramdır. Fıkıh mezheplerine mensup âlimler tarafındandeğişik açılardan gündeme getirilmekle birlikte, temel olarak "şer"umen kablenâ"yı onlar, üzerine hüküm bina edilecek şer"î bir delil olupolmadığı yönüne ağırlık vererek, bu hususta ihtilâf etmişlerdir. "Şer'umen kablenâ"yı ele alırken ilgili görüşleri dile getiren Hanefî fakîh veusulcüsü Serahsî (ö. 490/ 1096), Muhammed Hamîdullah'ın (ö. 2002)da belirttiği gibi, "şer"u men kablenâ"yı yorumlamada nispeten farklıbir bakış açısıyla dikkat çeker. Serahsî'nin söz konusu görüşünü ve bubağlamda İslam öncesi din ve kültürlere ait bilgi ve hükümlere bakışınıaçıklığa kavuşturmak, bu makalenin öncelikli konusunu teşkil etmek--tedir. Bu meyanda Hanefî usülü içindeki ilgili diğer âlimlerin görüş-lerine de başvurulmuş ve Serahsî'nin görüşünün gerçekte farklılıkarzedip etmediği veya ediyorsa nasıl bir sonuç ürettiği, "recm cezası"ve bu ceza ile alakalı bazı rivayetler bağlamında ortaya konmaya çalı--şılmıştır. Bu yapılırken de ilgili güncel tartışmalara işaret edilmiş veayrıca rivayetleri değerlendirmede kronoloji ilminin önemine de vurguyapılmıştır.

The View of al-Sarakhsî to the Rules and Practices of PreIslamic Religions, Ummahs and Nations in the Context of Principle of "Sjar'u man Qablana"

Fıkıh usülü literatüründe incelenip "hakkında nas bulunmayanşer"î deliller" kısmına dahil edilen "şer"u men kablenâ" prensibi,geçmiş ünımet ve milletlere ait hükümleri ifade etmek için kullanı--lan bir kavramdır. Fıkıh mezheplerine mensup âlimler tarafındandeğişik açılardan gündeme getirilmekle birlikte, temel olarak "şer"umen kablenâ"yı onlar, üzerine hüküm bina edilecek şer"î bir delil olupolmadığı yönüne ağırlık vererek, bu hususta ihtilâf etmişlerdir. "Şer'umen kablenâ"yı ele alırken ilgili görüşleri dile getiren Hanefî fakîh veusulcüsü Serahsî (ö. 490/ 1096), Muhammed Hamîdullah'ın (ö. 2002)da belirttiği gibi, "şer"u men kablenâ"yı yorumlamada nispeten farklıbir bakış açısıyla dikkat çeker. Serahsî'nin söz konusu görüşünü ve bubağlamda İslam öncesi din ve kültürlere ait bilgi ve hükümlere bakışınıaçıklığa kavuşturmak, bu makalenin öncelikli konusunu teşkil etmek--tedir. Bu meyanda Hanefî usülü içindeki ilgili diğer âlimlerin görüş-lerine de başvurulmuş ve Serahsî'nin görüşünün gerçekte farklılıkarzedip etmediği veya ediyorsa nasıl bir sonuç ürettiği, "recm cezası"ve bu ceza ile alakalı bazı rivayetler bağlamında ortaya konmaya çalı--şılmıştır. Bu yapılırken de ilgili güncel tartışmalara işaret edilmiş veayrıca rivayetleri değerlendirmede kronoloji ilminin önemine de vurguyapılmıştır.

___