FELSEFÎ TEFSİR BAĞLAMINDAİBN SÎNÂ'NIN KUR'AN SURE VE AYETLERİNE YAKLAŞIMLARI**
İbn Sînâ (ö. 428/1037) İslam düşüncesinin altın çağlarının en öndegelen filozoflarından birisidir. Batıda el-Kanun fit-Tıb adlı eseri sebebiyle tabipler sultanı da olarak tanınmaktadır. Aynı zamanda o,bazı Müslüman âlimler tarafından birçok sure ve ayetlere dair yazdığıtefsirler sebebiyle müfessir olarak da kabul edilmektedir. Onun tefsiranlayışı felsefî sistemi ile bütünlük arz etmektedir. Onun bazı sure veayetlere dair yaptığı felsefî tefsir ve teviller, bazı müfessirler tarafındaneleştirilse de öne sürdüğü bazı görüş ve yorumları birçok müfessiri deetkilemiştir.
Ibn Sina s Approaches to the Qur anic Surahs and Verses in Connection with Philosophical Tafsir Methodology
Ibn Sina (980-1037) is oftenknownby his Latin name of Avicenna,isone of the foremost philosophers of the golden age of Islamic tradition.In the west he is also known as the Prince of Physicians for his famous medical text al-Qanun/Canon . He is also known as a Qur aniccommentator among some muslim scholars for his tafsere treatisesabout some Qur anic surahs and verses. His approaches and philosophical commentaries on Qur anic surahs and verses were criticized by
___
- Akdemir, Salih, İlmi Tefsir Hareketinin Değerlendirilmesi (Kuranın Anlaşılmasına Doğru içinde), Tuğra Neşriyat, İstanbul, t.y.
- Âsî, Hasan, et-Tefsîrul-Kurânî, el-Müessesetül-camiiyye, Beyrut 1983.
- Ateş, Ahmet, Batınîyye, İA, MEB Yayınları, İstanbul 1950.
- Ateş, Süleyman, İşarî Tefsir Okulu, AÜİFY, Ankara 1974.
- Behiy, Muhammed, İslam Düşüncesinin İlahi Yönü, Fecr Yay, Ankara 1992.
- Beydâvi, Kadı, Envârut-tenzîl, Darul-fikr, Beyrut 1996.
- Bilmen, Ömer Nasuhi, Büyük Tefsir Tarihi:Tabakatul-Müfessirin, Bilmen Yayınevi, İstanbul 1973.
- Bîrûnî, et-Tefhîm fî sınaâtit-tencîm, London, 1934; Tahran 1362.
- Bucaille, Maurice, Tevrat, İnciller ve Kuran, çev. M. Ali Sönmez, DİBY, Ankara 1991.
- Câbirî , Arap Aklının Oluşumu, s. 378.
- Câbirî, M. Abid, Nahnu vet-turâs, s. 147.
- Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Tarihi, DİBY, Ankara 1988.
- Cevherî, Tantavi, el-Cevahir fî Tefsiril-Kuran, Kahire 1350.
- Durusoy, Ali, İbn Sînâ, DİA, İstanbul 1997.
- Fazlur Rahman, İbn Sînâ, (İslam Düşüncesi Tarihi içinde), İnsan Yayınları, İstanbul 1990.
- Gazzâlî, el-Mustasfâ, Darul-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1993.
- Gazzâlî, Fedaihul-Batınîyye, Kahire 1964.
- Gazzâlî, Mizânul-amel, Mısır 1328.
- Hodgson, M.G.S, İslamın Serüveni, İz Yayıncılık, İstanbul 1993.
- Hulî, Emin, Kuran Tefsirinde Yeni Bir Metod, Kuran Kitaplığı, Ankara 1995.
- İbn Ebi Useybia, Uyûnul-enbâ, Beyruti t.y.
- İbn Kesîr, Tefsirul-Kuranil-azim, Daru Kahraman, İstanbul 1984.
- İbn Sînâ, Risale fi tefsiri ayetid-duhan, (et-Tefsirul-Kurânî içinde) s. 89.
- İbn Sînâ, Risâle fil-fil vel-infiâl, (Mecmû-u Resâil-i Şeyh er-Reîs), Haydarabad, Dekken 1354.
- İbn Sînâ, el-İşârât vet-tenbîhât, Darul-Maarif, Kahire t.y.
- İbn Sînâ, el-Şifâ, (İlâhiyât), thk. Mahmut Kasım, t.y.
- İbn Sînâ, er-Riaseletun-nevruziyye, Nevadirul-Mahtutat içinde, el-Mecmuatul- Hamise, thk. Abdusselam Harun, I. Baskı, Kahire 1954.
- İbn Sînâ, er-Risâletul-adhaviyye, Darul-fikril-arabi, Mısır 1954.
- İbn Sînâ, et Talikat ala havâşi kitâbun-nefs li Aristotalis: Aristo İndel Arab, thk: Abdurrahman Bedevi, Kahire 1973.
- İbn Sînâ, Hay b. Yakzan, çev. M. Şerefeddin Yaltkaya, Haz. N Ahmet Özalp, İstanbul 1996.
- İbn Sînâ, Mektubu Ebus-Said ileş-Şeyh ve cevabuhu, (Resâil-i İbn Sînâ içinde), II,38 (Ülken neşri);
- İbn Sînâ, Ölüm Korkusundan Kurtuluş Risalesi, Namaz Risalesi, çev. M.Hazmi Tura, Ankara 1959.
- İbn Sînâ, Risale fi ilmil-ahlak, (Mecmuatur-Resâil içinde) Mısır 1328;
- İbn Sinâ, Risâle fî isbâtin-nübüvvet, Darun-nahar, Beyrut 1986.
- İbn Sînâ, Risâle fil-fil vel-infiâl, (Mecmû-u Resâil-i Şeyh er-Reîs içinde), Haydarabad, Dekken 1354.
- İbn Sînâ, Uyûnul-hikme, Darul-Kalem, Beyrut 1980.
- İbn Teymiyye, Tefsir Üzerine, Pınar Yayınları, İstanbul.
- İlhan, Avni, Batınîlik, DİA, İstanbul 1997.
- İsfahânî, Ragıb, Mukaddimetu câmiut-tefâsîr, Daru Davet, Kuveyt 1984.
- Jansen, J.J.G, Kurana Yaklaşımlar, Fecr Yay. Ankara 1993.
- Kıran Zeynel - Kıran Ayşe, Dilbilime Giriş, Ankara 2001.
- Kırca, Celal, Kurana Yönelişler, Tuğra Neşriyat, İstanbul, t.y.
- Kırca, Kuran-ı Kerim ve Modern İlimler, Marifet Yayınları, İstanbul 1981.
- Kutluer, İlhan, Felsefe Tasavvuru, İz Yay, İstanbul 1996.
- Lory Pierre, Kâşânîye Göre Kuranın Tasavvufi Tefsiri, İnsan Yayınları, İstanbul 2001.
- Nasr, Seyyid Hüseyin The Quran and Hadith as Source and Inspiration of Islamic Philosophy, History of Islamic Philosophy içinde), Müessesetu Ferhengi Araye, Tahran, t.y.
- Nasr, Seyyid hüseyin, İslam Kozmoloji Öğretilerine Giriş, İnsan Yayınları, İstanbul 1985.
- Nasr, Seyyid Hüseyin, İslamda Bilim ve Medeniyet, İnsan Yayınları, İstanbul 1991.
- Nüveyhid, Adil, Mucemül-müfessirîn min sadril-islâm hattal-asril-hâdır, Beyrut 1983.
- Okumuş Mesut, Kuranın Felsefi Okunuşu: İbn Sînâ Örneği, Araştırma Yayınları, Ankara 2003.
- Ökiç, Tayyip Tefsir ve Hadis Usulünün Bazı Meseleleri, Nun Yay, İstanbul 1995.
- Rafiî, M. Sadık, İcazul-Kuran, Mısır 1384/1965.
- Razî, Mefâtihul-ğayb, Darul-fikr, Beyrut 1994.
- Russel, Bertrand, Din ile Bilim, Say Yayınları, İstanbul 1983.
- Suyûtî, el-İtkân, Daru İbn Kesir, Beyrut 1993.
- Şatıbî, el-Muvafakat, Darul-Marife, Beyrut 1994.
- Taberî, Câmiul-beyân, Darul-fikr, Beyrut, 1988.
- Tahir b. Aşur, Tefsirut-tahrir vet-tenvir, Darut-Tunusiyye, Tunus, t.y.
- Ulutürk, Veli, Kuranda Temsilî Anlatım, İnsan Yay, İstanbul 1995.
- Uzun, Mustafa, Ebced, DİA, İstanbul 1997.
- Yazır, Elmalılı M. Hamdi, Hak Dini Kuran Dili, Eser Neşriyat, İstanbul, t.y.
- Zehebî, M. Huseyin, et-Tefsir vel-müfessirûn, Mektebetu Vehbe, Kahire 1989.
- Zehebî, M. Hüseyin, et-Tefsir vel-müfessirûn, Mektebetu Vehbe, Kahire 1989.
- Zehebî, Siyeri alâmun-nübelâ, Müessesetür-Risale, Beyrut 1413.
- Zeki Necip Mahmud, el-Makûl vel-lâ makul, Daruş-şuruk, Kahire, 1993.
- Zerkeşî, Burhanuddin, el-Burhân, Darul-Fikr, Beyrut 1988.