Yazarı Bilinmeyen Bir Kıyafetnâme Üzerine

İnsanların fizikî özelliklerinden yola çıkarak kişilikleri hakkında değerlendirmeler yapmak tarihin çok eski dönem-their physical characteristics has existed throughout the lerinden beri karşımıza çıkmaktadır. Doğu kültüründe history. Within this concept called kıyâfet and firâset in the kıyâfet veya firâset olarak adlandırılan bu ilimde, insanların eastern culture, achieving the knowledge about people's kaş, göz, saç, yanak, ayak vb. uzuvlarından yola çıkılarak personalities and principles by examining the parts of their kişilikleri ve ahlâkları hakkında bilgiye ulaşma temel ölçüt bodies ie. eyebrows, eyes, hair, cheek or feet has been taken olarak alınmıştır. Batı kültürü içerisinde de insanların fizikî as a basic criterion. Also in the western culture, there are özelliklerinden hareketle karakterlerine dair çıkarımların some samples in which inferences about personalities are yapıldığı çalışmalar mevcuttur. Kıyâfetnâme ve firâsetnâme geleneği konusunda Türk edebiyatında telif ve tercüme çok fazla çalışma yapılmıştır. translated, have been carried out on the tradition of Yapılan bu çalışmaların bazısı metin bazısı da metin-inceKıyâfetname and Firâsetname. Some of these studies are leme çalışmalarıdır. Çalışmamızda kıyâfetnâme geleneğiyle text and some are text-examination. In our study, after ilgili bilgiler verildikten sonra Manisa İl Halk Kütüphanesi giving some information about Kıyâfetname tradition, an Yazma Eserler Bölümü'ne kayıtlı yazarı bilinmeyen bir eser anonymous work registered to Manisa Provincial Public tanıtılacaktır. Müellifi bilinmeyen kıyâfetnâmedeki fizikî Library Manuscript Collections Department will be özelliklere yönelik değerlendirmelerin Hamdullah Ham-introduced. Whether the evaluations about the physical di'nin kıyâfetnâmesindeki değerlendirmelerle örtüşüp örtüşmediği değerlendirilecektir. characteristics in the anonymous Kıyâfetname overlaps

Evaluating people’s personalities by setting out from

Evaluating people’s personalities by setting out from their physical characteristics has existed throughout the history. Within this concept called kıyâfet and firâset in the eastern culture, achieving the knowledge about people’s personalities and principles by examining the parts of their bodies ie. eyebrows, eyes, hair, cheek or feet has been taken as a basic criterion. Also in the western culture, there are some samples in which inferences about personalities are made through people’s physical characteristics. In Turkish Literature many studies, copyrighted and translated, have been carried out on the tradition of Kıyâfetname and Firâsetname. Some of these studies are text and some are text-examination. In our study, after giving some information about Kıyâfetname tradition, an anonymous work registered to Manisa Provincial Public Library Manuscript Collections Department will be introduced. Whether the evaluations about the physical characteristics in the anonymous Kıyâfetname overlaps or not with the evaluations those of Hamdullah Hamdi’s kıyâfetname will be analyzed.

___

  • AKKUŞ, Metin(2006), " Kıyafetname", Klasik Türk Şiirlerinin Anlam Dünyası Edebi Türleri ve Tarzlar, Erzurum: Fenomen Yay.
  • CANIM, Rıdvan (2010), Divan Edebiyatında Türler, Ankara: Grafiker Yay.
  • ÇAVUŞOĞLU, Ali (2004), Kıyâfet-nameler, Ankara: Akçağ Yay.
  • ÇELEBİOĞLU, Âmil (1998), “Kıyâfet İlmi Akşemseddinzâde Hamdullah Hamdî ile İbrahim Hakkı’nın Kıyâfetnâmeleri” Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, s.225-262.
  • ERKAL, Abdülkadir (1999), ”Kıyâfetnâmeler Üzerine”, AÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Erzurum: Sayı 13, s. 217-225.
  • PALA, İskender (2002), Kıyafet Maddesi, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C:V, İstanbul: Dergâh Yay.
  • MENGİ, Mine (1977),“Kıyâfetnâmeler Üzerine” TDAY, Ankara: Belleten, s.299-309.
  • MENGİ, Mine, (2002), “Kıyâfetnâme” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C: XXV, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yay., s. 513-514.
  • SARIÇİÇEK, Ramazan (2014), Risâle-i Kıyâset-i Firâset /İlm-i Firâset, İstanbul: Büyüyen Ay Yay.
  • TÜRKDOĞAN, Melike Gökcan (2014), "İlm-i Kıyâfet ve Firâset Bağlamında Mustafa Bin Evrenos’un “Hâzâ Kitab-ı Firâsetnâme ve Kıyâfetnâ- me”si, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C: VII, Sayı 34, s.172-195.
  • YERDELEN, Cevat (1988), "Türk Edebiyatı’ndaki Kıyâfet-nameler ve Niğdeli Visali’nin Vesiletü’l-İrfan adlı Kıyâfet-namesi", Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Müellifi Yok, “Kıyâfetnâme”, İzmir Millî Kütüphanesi, 1373/1.
  • Müellifi Yok, “Kıyâfetnâme”, Manisa İl Halk Kütüphanesi, 1506.