İlgili-Seven Anne-Baba Tutumları İle Din Ve Dindarlık Arasındaki İlişki Üzerine

İnsanın metafizik alanla ilişkisini konu edinen din olgusu, tarih boyunca devamlı olarak varlığını sürdürmüş, bireylerin ve toplumların hayatında önemli bir yer tutmuştur. İnsanlık tarihi kadar eski ve köklü bir geçmişe sahip olan aile kurumu ile din arasındaki karşılıklı ilişkiye pek çok araştırmacı tarafından dikkat çekilmiştir. Bu bağlamda dinin yaşanma biçimi olan dindarlık hem inanılan dinin inanç ve ibadet yapısından hem de içinde yaşanılan toplumun sosyo - kültürel özelliklerinden etkilendiği gibi benzer şekilde ebeveynlerin çocuk yetiştirme tarzları ve çocuklarına karşı sergiledikleri tutumlar da hem toplumun sosyo - kültürel özelliklerinden hem de dinden ve dinsel yaşantı biçimlerinden etkilenmektedir. Bu makalede din ve dindarlıkla, ilgili ve seven anne - baba tutumları arasındaki ilişki din psikolojisi açısından teorik çerçevede ele alınmaya çalışılmıştır. Bu amaçla araştırmada öncelikle din, dindarlık, anne-baba tutumları, ilgili anne-baba tutumlarının önemi ve ilgili anne - baba tutumlarının din ve dindarlıkla ilişkisi teorik çerçevede ele alınarak bir takım değerlendirmelerde bulunulmuş ve akabinde sonuç ve öneriler kısmına yer verilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Din, dindarlık, ilgili ve seven anne - baba tutumları

A Review on the Relationship Between Religion, Religiosity and Concerned Parent Attitudes

The concept of religion dealing with the relationship of humans with the metaphysical field has existed throughout history and has taken a significant place in the lives of people. Many researchers have emphasized the relationship between the family establishment which dates back as far as humanity and religion. In this regard, just as religiosity which is comprised of the forms of living religion is affected from the belief and worshipping structure of the believed religion as well as the socio-cultural properties of the society we live in, the child rearing styles and the attitudes of families towards their children are affected from the socio-cultural properties of the society as well as from religion and religious ways of life. In this study, the relationship between religion and religiosity and the attitudes of concerned and loving parents have been theoretically examined. To this end, religion, religiosity, the significance of parent attitudes as well as the relationship between concerned parent attitudes and religion religiosity have been handled in a theoretical framework and the results have been put forth in the conclusion and suggestions section

Keywords:

Religion, religiosity, concerned and loving parent attitudes,

PDF

___

• Ahmed b. Hanbel, (241/855), (1982). el-Müsned, C. I-VI, Çağrı Yayınları, İstan- bul.
• Atkinson, Rita L. ve arkd. (1999). Psikolojiye Giriş, çev. Yavuz Alagon, 12.bsk., Arkadaş Yay., Ankara.
• Baumrind, D. (1966). “Effects of authoritative parental control on child behavi- or,” Child Development, 37(4), ss.887-907.
• Bilgin, Beyza (2000). İslam ve Çocuk, DİB Yay., 4. bsk., Ankara.
• Bilgin, Vecdi (2003). ‘ Popüler Kültür ve Din: Dindarlığın Değişen Yüzü’, Ulu- dağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12 (1), ss.193-214.
• Björkqvist, Kaj and Holm, Nils G. (1986). “Parental Influence On Religiosity”, Presented at the Annual Meeting of the Society Study On Religion in Washing- ton, DC, November 13-16, Revision For This Volume,1995, pp.79-88.
• Canan,İbrahim (2014). Hz. Peygamber’in Sünnetinde Terbiye, Işık Yay. 7.bsk., İstanbul.
• Coştu, Yakup (2009). Dine Normatif ve Popüler Yaklaşım ( Bir Dinî Yönelim Ölçeği Denemesi) Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8(15), ss.119- 139.
• Cüceloğlu, Doğan (1998). Yeniden İnsan İnsana, 19. bsk., Remzi Kitabevi, İstan- bul.
• C.K.V.S., Auron and Watkins, David (1997). “Coping with Stress in Hong Kong and University of Sydney”, Austraila, Vol.40, p.50.
• _____________ (2010). “Değişim Sürecinde Türk Aile Yapısı ve Din”, Karade- niz Sosyal Bilimler Dergisi, S.8, ss.26-35.
• Dinç, Ayşenur, “Ergenlerde Anne – Baba Tutumları ve Dini Yönelim” 82007). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstan- bul.
• El- Buharî, Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail, (256/870 (1979). el-Cami’us- Sahih, C.I-VIII, El- Mektebetül İslamiyye, İstanbul.
• Erdil, Kemalettin (1991). Aile Okulu, TDV Yay., Ankara.
• Erikson, E.H. (1984). İnsanın Sekiz Çağı, çev. Bedrihan T.Üstün, Vedat Şar, Sevinç Matbaası, Ankara.
• ___________ (1996). Sevme Sanatı, çev. Nermin Tunç, Kıbele Yayınevi, İstan- bul.
• Et-Tirmizi, Ebu İsa Muhammed b. İsa, (279/892), Sünen’üt-Tirmizi, C.I-V, Daru İhyai’t-Turasi’l Arabiyye, Beyrut, 1938(1357).
• Göcen, Gülüşan (2006). “Dinî İnanç ve İbadetin Kendini Gerçekleştirme İle İliş- kisi”, Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi (içinde), Der.Hayati Hökelekli, İlaveli 2.bsk., DEM Yay., İstanbul.
• Haktanır G., ve Artar M. (2001). Türkiye’de Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Araştır- malarına Toplu Bakış, Yayına Hazırlayan: Prof. Dr. Bekir Onur, A.Ü. Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yay., No:9, Ankara, ss:135-162.
• Hökelekli, Hayati (1985). ‘Dinî Kişiliğin Kuruluşunda İradenin Rolü’, Diyanet Dergisi, C. XXI, S..20, SS.16-29.
• _____________ (2009). Çocuk, Genç, Aile Psikolojisi ve Din, DEM Yay., İstan- bul.
• _____________ (2012). İslam Psikoloji Yazıları, DEM Yay., İstanbul.
• ______________ (2013). Psikoloji ve Din Eğitimi Yönüyle İnsanî Değerler, DEM Yay., İstanbul.
• İmam Nevevî, Riyâzü’s- Salihin (2010).(Tercüme ve Şerh: Yaşar Kandemir, İs- mail L. Çakan, Raşit Küçük), Cilt.1-8, Erkam Yay., Antalya.
• Julie J. Exline, Steffany J. Homolka, and Joshua B. Grubbs (2013). “Negative Views of Parents and Struggles with God: An Exploration of Two Mediators,” Journal of Psychology & Theology 41( 3),ss. 200-212.
• Kaya, Mevlüt (1997). “Ailede Anne-Baba Tutumlarının Çocuğun Kişilik ve Ben- lik Gelişimindeki Rolü”, OMÜİFD, S.9, Samsun, ss.197-198.
• Koenig, H.G., King, D.E., and Carson, V.B. (2012). “Handbook of Religion and Health”, Oxford University Press, Newyork, NY, USA, 2nd edition
• Köse, Ali (2000). “İman”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.22, Ankara.
• ________ (2012). Neden İslam’ı Seçiyorlar?, İz Yayıncılık, 3.bsk., İstanbul.
• ________ ve Ayten, Ali (2013). Din Psikolojsi , Timaş Yay., 3.bsk., İstanbul.
• Kulaksızoğlu, Adnan (2000). Ergenlik Psikolojisi, 3.bsk., Remzi Kitabevi, İstan- bul.
• Maslow, A.H. (1954). Motivation and Personality, Harper & Row Publishers, New York. McGin, L. K., Cukor, D., Sanderson, W. C. (2005). “The Relationship Between Parenting Style. Cognitive Style, and Anxiety and Depression: Does Increased Early Adversity Influence Symptom. Severity Through The Mediating Role of Cognitive Style?” Cognitive Therapy and Research, 29(2), ss. 219- 242.
• McDonald, Angie, et al. (2005). “Attachment to God and Parents: Testing the Correspondence vs. Compensation Hypotheses,” Journal of Psychology & Chris- tianity 24 ( 1), ss. 21-28.
• Müslim, Ebu’l Husayn Müslim b. El-Haccac el-Kuşeyrî, (261/875),Sahihi Müs- lim, C.I-V, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l Arabiyye, Beyrut, 1954 (1374).
• Najam, Najma and Batool, Sidra (2012). “Relationship between Perceived Paren- ting Style, Perceived. Parental Acceptance- Rejection (PAR) and Perception of God among Young Adults,” Journal of Behavioural Sciences 22 ( 1), pp. 83-99.
• Okumuş, Ejder (2000). Gösterişçi Dindarlık, Pınar Yay., İstanbul.
• Öz, Serpil Zeynep (2002). “Niçin ve Nasıl Din Değiştiriyorlar? Hıristiyan Türk- ler”, Özgür ve Bilge Dergisi, (1) 5, ss.23-28.
• Pazarlı, Osman (1972). Din Psikolojisi, 2.bsk., Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Sanford ve arkd. (1999). Kadınlar ve Benlik Saygısı, çev. Semra Kunt, HYB Ya- yıncılık, Ankara.
• Scherler, Hanna R. (1995). “Yaşam Evrimi ve Benlik Düzenleyici Nesneler: Ben- lik Düzenleyici Nesne Kavramına Eleştirel Bir Bakış”, Türk Psikoloji Dergisi, C.10, S.35, ss.25-26.
• Seçme Hadisler (1963). İkinci Kitap, Hadis No:95, DİB Yay., Ankara.
• Seçme Hadisler, (1966). 3 Kitap, Hadis No:45, DİB Yay., Ankara.
• Tarhan, Nevzat (2013). Kadın Psikolojisi, Nesil Yay., 73. bsk., İstanbul.
• Taş, Kemalettin (2006). “Dindarlığın Kriterleri Üzerine Tipolojik Bir Araştırma”, Dindarlığın Sosyo- Psikolojisi (içinde) ( Editörler: Ünver Günay-Celaleddin Çe- lik), Karahan Kitabevi, Adana.
• Tapaloğlu, Bekir ve Karaman, Hayrettin (1989). Yeni Kamus, Nesil Yay., İstan- bul.
• Uysal, Veysel (2003). Türkiye’de Dindarlık ve Kadın, Çamlıca Yay., İstanbul.
• ___________, (2015). “Gençlerde Empati Eğilimi, Anne – Baba Tutumları ve Dindarlık”, DEÜİFD’de yayınlanmak üzere olan bir çalışma.
• Vergote, Antoine (1978). “Çocukta Din”, Çev. Erdoğan Fırat, Ankara Üniversite- si İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.22: 315- 329.
• Vergote, Antoine, (1999). Din, İnanç ve İnançsızlık, çev. Veysel Uysal, MÜİFV Yay., İstanbul.
• Yapıcı, Şenay (2010). “Türk Toplumunda Aile ve Eğitim İlişkisi”, Turkish Studi- es International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 5/4 Fall, s.1565.
• Yavuzer, Haluk (2000). Okul Çağı Çocuğu, 4.bsk., Remzi Kitabevi, İstanbul.
• ____________ (2001). Çocuk ve Suç, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Yörükoğlu, Atalay (1992). Çocuk Ruh Sağlığı, Özgür Yayın Dağıtım, 17.bsk., İstanbul.
• ______________ (1998). Gençlik Çağı, 10.bsk, Özgür Yayınları, İstanbul.