Sosyal Gelişmenin İki Dinamiği: Bilim Ve Ahlak
Gelişme, her insan ve toplumun arzu ettiği sosyal bir olgudur. İnsanlar sosyal hayatta hemen her konuda mevcut şartlardan daha iyi şartlara ulaşmayı hedeflemektedirler. Bu hedefe ulaşabilmek için de gelişmeye ve ilerlemeye çalışmaktadırlar. Sosyal gelişme ise, bir toplumun maddi ve manevi unsurlarında görülen yenilikler olarak anlaşılabilir. Bilim, önemli bir sosyal gelişme unsurudur. Bilim ve bu bağlamda bilgi güçtür ve insan ve toplumu ileriye götürmektedir. Bu ileriye gitme, hayatın daha güvenli, daha konforlu ve daha mutlu olması anlamında bir ilerlemedir. Bilim, objektif olarak düşünüldüğünde, nötr bir alandır. Ancak o kullananların niyetlerine göre bir toplumu ileriye de götürebilir, geriye de götürebilir. Ahlak da önemli ve anlamlı bir gelişme unsuru olarak değerlendirilebilir. Bu anlamda ahlak hayata yön ve şekil veren bir boyut taşımaktadır. Ahlak her şeyden önce insanca yaşamanın kurallarını vermektedir. Zaten hayatın gayesi de insanın anlamlı ve mutlu bir hayat yaşamasıdır. Bu açıdan ahlak önemli bir sosyal gelişme dinamiğidir. Bilim ile ahlak arasında çok yakın bir ilişkiden söz edilebilir. Eğer bilim, ahlaki değerlerden yoksun bir şekilde yoluna devam ederse, bilim insanlığı tehdit edici bir yola girebilir. Bilimin insanlığa hizmet edebilmesi için, her şeyden önce ahlaki değerlerle paralel bir çizgide ilerlemesi gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Gelişme, sosyal gelişme, dinamik, bilim ve ahlak.
Two Dynamic Of Social Improvement: Science and Ethics
about every matter, people aim to reach from the conditions at hand to the better conditions. For reaching to this goal, they try to improve and progress themselves. As for the social improvement, they can be understood as the innovations which is seemed the physical and spritual elements of the society. Science is an important element for the social development. the science and in this context knowledge are the powers and they carry human and society to the future. This carrying means “more security of life” and “more comfortable dimension” and happeness including process. When the science is thought objectively, it is a neutral field. But according to intentions of its users, it can carry the society too far or send back. Ethics can be evaluated as an important and meaningful element of the development. In this context, ethics has a dimension directing and forming the life. Above all, ethics gives the rule of humanely living style. As a matter of fact, the goal of life is meaningful life and happiness life for human beings. In this respect ethics is an important dynamic for social development. It can be said that there is a close relationship between the science and the ethics. If the science keeps on its way in a condition of being deprived of ethical values, it can enter into a way which has been threatening the humanity. İn order to servet o the humanity, the science has to improve itself with the paralel of the ethical values.
Keywords:
Improvement, social improvement, dynamic, science and ethic.,
___
- AÇIKGENÇ, Alparslan, İslam Medeniyetinde Bilgi ve Bilim, İSAM Yay., İstanbul 2006.
- AKARSU, Bedia, Mutluluk Ahlakı, İnkılâp Yay., İstanbul 1998.
- AKDOĞAN, Ali, Sosyal Değişme ve Din, Rağbet Yay., İstanbul 2004.
- AYDIN, M. S., Tanrı-Ahlak İlişkisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., Ankara 1991.
- BERTRAND, Alexis, Ahlak Felsefesi, çev., S. Zeki, sad., H. Altıntaş, Akçağ Yay., 2. Baskı, Ankara 2001.
- BİLGİSEVEN, A. Kurtkan, Genel Sosyoloji, Filiz Kitabevi, (Genişletilmiş 4. bas- kı), İstanbul 1986.
- CHALMERS, Alan, Bilim Dedikleri, çev.: H. Arslan, Vadi Yay., 3. Basım, Konya 1997.
- ÇAĞRICI, Mustafa, İslam Düşüncesinde Ahlak, MÜİFAV Yay., İstanbul 1989.
- Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu, Ed.: R. Kaymakcan ve diğerleri, Dem Yay., (26-28 Kasım) İstanbul 2007.
- DRAZ, M. Abdullah, Kur’an Ahlakı, çev.: E. Yüksel ve Ü. Günay, İz Yay., İstan- bul 2002.
- DURKHEIM, E., Ahlak Eğitimi, çev., Oğuz Adanır, Dokuz Eylül Yay., İzmir, 2004.
- ER, İzzet, Sosyal Gelişme ve İslam, Rağbet Yay., İstanbul 1999.
- ERDEM, Hüsameddin, Ahlak Felsefesi, Hü-Er Yay., Konya 2002.
- ERKAL, Mustafa E., Sosyoloji (Toplumbilimi), Der Yay., Genişletilmiş 7. Basım, İstanbul 1996.
- FİCHTER, Joseph, Sosyoloji Nedir, Çev., N. Çelebi, Attila Kitabevi, 2. baskı, An- kara 1994.
- GIDDENS, Anthony, Sosyoloji, Yayına haz.; H. Özel-C. Güzel, Ayraç yayınevi, Ankara 2000.
- GÖKBERK, Macit, Felsefe Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul 1990.
- GÜNDÜZ, Mustafa, Ahlak Sosyolojisi, Anı Yay., Ankara 2005.
- HAKLI, Şaban, “İslam Ahlak Teorileri”, Teorik ve Pratik Yönleriyle Ahlak, ed.: R. Kaymakcan, M. Uyanık, Dem Yay., İstanbul 2007.
- Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı Sempozyumu, Yayına Haz.: M. Söylemez, İslami İlimler Dergisi Yay., (20-22 Nisan 2007), Çorum 2007.
- KILIÇ, Recep, Ahlakın Dini Temeli, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., Ankara 2003.
- KÖYLÜ, Mustafa, Küresel Ahlak Eğitimi, Dem Yay., İstanbul 2006.
- KUHN, Thomas S., Bilimsel Devrimlerin Yapısı, çev.: Nilüfer Kuyaş, Kırmızı Yay., İstanbul 2005.
- KUYAŞ, Nilüfer, “Çevirmenin Sunuşu”, Thomas S. Kuhn, Bilimsel Devrimlerin Yapısı, Kırmızı Yay., İstanbul 2005.
- NAİM, Babanzâde Ahmed, İslam Ahlakının Esasları, sad.; R. Kılıç, TDV Yay An- kara 1995.
- ÖZLEM, Doğan, Etik – Ahlak Felsefesi-, İnkılâp Yay., İstanbul 2004.
- ÖZLEM, Doğan, “Değerler Sorununda Nesnelcilik/Mutlakçılık ve Öznelci- lik/Rölativizm Tartışması Üzerine, Bilgi ve Değer, Bilgi ve Değer Sempoz- yumu Bildirileri, Ed., Ş. Yalçın, Vadi Yay., Ankara 2002.
- RONAN, Colin A., Bilim Tarihi Dünya Kültürlerinde Bilimin Tarihi ve Gelişmesi, çev., E. İhsanoğlu, F. Günergun, Tübitak Akademik Dizi, 2. basım, Ankara
- WEBER, Alfred, Felsefe Tarihi, Çev.,H. V. Eralp, Beşinci Basım, Sosyal Yay., İstanbul 1993.
- TAYLAN, Necip, “Bilgi”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 6.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2000
- Yayıncı: Yavuz ÜNAL
Sayıdaki Diğer Makaleler
Hadislerde “Arazi Ve Mera Islahına” Yönelik Teşvikler
Toplumsallaşma Kavramı Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme
Sosyal Gelişmenin İki Dinamiği: Bilim Ve Ahlak
İslam Felsefesi ve Problemleri Üzerine Bir Değerlendirme
"Sünenü'l-Evzâî" Adlı Eser Bağlamında Evzâî'nin Rivayet Metodu Üzerine