DİLBİLİM AÇISINDAN MEALLERE ELEŞTİREL BİR YAKLAŞIM

Bütün bir insanlığa doğru yolu bulmaları için gönderilen en son ilahi kelam olan Kur'an, ayetlerinin tefekkür edilmesini, anlaşılmasını ve sunduğu ilkelere göre ahlaklı toplumların oluşturulmasını muhataplarından isteyen bir kitaptır. Kur'an'ın temel hedefi insanoğluna bu dünyada Allah'ın hoşnut olacağı bir hayat yaşatmak, ahirette de korkunç azaba mahkûm olmamasını sağlamaktır. İnsanın en temel görevi kendisine sayısız nimetler bahşeden Allah'a şükrederek kulluğunu her daim göstermesidir. Kur'an'ın en temel evrensel mesajı budurKur'an'ın dili olan Arapçayı bilmeyenler için ayetlerin ne demek istediğini anlamanınen başta gelen yolu, Kur'an meallerine başvurmaktır. Ülkemizde Kur'anmealleri hiç hız kaybetmeden yazılmaya devam etmektedir. Ancak, yapılan meallerinekseriyetinin, özellikle hedef dil Türkçe açısından yeterli düzeyde olmadığıda bir gerçektir. Bu durum evrensel mesajları adeta gölgelemektedir.Bu makalede, meallerin evrensel mesajları yansıtamama sorunu olarak harfî çeviriyapılması, Türkçenin ve Arapçanın yeterince kullanılamaması, mana tespitlerindeçok önemli işleve sahip olan zamirlerin merciinin iyi tespit edilememesi vebağlamın nazar-ı itibara alınmaması gibi hususlar örneklerle izaha çalışılmıştır.

The Translations Of Qur'an And The Reflection Problem Of Universal Message Of Qur'an

Qur'an, the last divine revelation sent to whole community to allow them find the right way, is a book requesting from its followers to reflect, understand its verses and to form rightly communities according to its revelad principles. The main aim of the Qu'ran is both to offer a life that would be liked by Allah in this world and not to allow to be faced by severe punishment hereafter. The most fundamental task of the human being is to show his/her slavery to his/her Creator by thanking infinite blessings given by Allah. The most universal message of the Qur'an is this fact. The foremost way of understanding what the verses say by people who don't know the Qur'anic language Arabic is to apply to translations. In our country translation writing process is continuing incessantly. But, it is also a fact that most of the translations are not at the desired level particularly in terms of target language, Turkish. This condition in fact shades the universal messages. In this article, some problems preventing the reflection of universal messages of the Qur'an such as translation letter by letter, insufficient usage of both Turkish and Arabic, inaccurate determination of the pronouns which have fundamental importance in the determination of the meanings and inconsideration of the conjunction are explained by examples.

___

  • Aktaş, Tahsin, "Çeviride Yapısal Eşdeğerlik Sorunu", EKEV Akademi Dergisi, (Mayıs 2000), Cilt: 2, Sayı: 3.
  • Âlûsî, Şihâbüddîn, Rûhu'l-Meânî, Beyrut 1994.
  • Beyzâvî, Abdullh b. Ömer, Envâru't-Tenzîl ve Esrâru't-Te'vîl, Beyrut 1988.
  • Cary, Edmond, Çeviri Nasıl Yapılmalı?, (çev: Mete Çamdereli), İstanbul 1996.
  • Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Usûlü, Ankara 1989.
  • , Tefsir Tarihi, Ankara 1988.
  • Cevherî, İsmail b. Hammâd, es-Sıhâh, Kahire 1982.
  • Duman, M. Zeki, Beyânu'l-Hak, Ankara 2006.
  • Durmuş, Zülfikar, Kur'an'ın Türkçe Tercümeleri, İstanbul 2007.
  • Elmalılı, Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, İstanbul 1982.
  • Eroğlu, Ali, Tarihte Tefsir Hareketi ve Tefsir Anlayışları, Erzurum 2002.
  • Esed, Muhammed, Kur'an Mesajı: Meal-Tefsir, (çev: Cahit, Koytak-Ahmet Ertürk), İstanbul 1996.
  • Göktürk, Akşit, Çeviri: Dillerin Dili, İstanbul 2000.
  • , "Yazınsal Çeviride Metin-Ötesi Anlam İlişkileri", Türk Dili (Çeviri Sorunları Özel Sayısı), Temmuz 1978, Sayı: 322.
  • Gül, Ali Rıza, "Kıyamet Sûresinin 16-19'uncu Ayetlerine Yüklenen Geleneksel Yorumların Tahlili", Ankara ÜİF Dergisi, C. 44, S. 2, Yıl 2003, s 69-108.
  • İbn Âşûr, Muhammed Tâhir, et-Tahrîr ve't-Tenvîr, Tunus 1984.
  • İbn Atiyye, Abdülhak b. Gâlib, el-Muharrerü'l-Vecîz, Beyrut 2001.
  • İbn Kesîr, Ebu'l-Fidâ İsmail b. Ömer, Tefsîru'l-Kur'ani'l-Azîm, İstanbul 1984.
  • İbn Kuteybe, Ebû Muhammed Abdullah b. Müslim, Te'vîlü Müşkili'l-Kur'an, Beyrut, ts.
  • , Tefsîru Garîbi'l-Kur'an, Beyrut 1978.
  • İbnü'l-Cevzî, Abdurrahman b. Ali b. Muhammed, Zâdü'l-Mesîr fî İlmi't-Tefsîr, Beyrut 1984.
  • İsfahânî, Râgıb, el-Müfredât fî Garîbi'l-Kur'an, İstanbul 1986.
  • Karaman vd., Kur'an Yolu Türkçe Meâl ve Tefsir, Ankara 2006-2008.
  • Kâsımî, Cemâleddîn, Mehâsinü't-Te'vîl, yy., 1957.
  • Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed, el-Câmi' li Ahkâmi'l-Kur'an, Beyrut 1996.
  • Mahallî-Suyûtî, Tefsîru'l-Celâleyn, İstanbul, ts.
  • Mahlûf, Haseneyn Muhammed, Kelimâtü'l-Kur'an, İstanbul 1981.
  • Mennâ'u'l-Kettân, Mebâhis fî Ulûmi'l-Kur'an, Beyrut 1987.
  • Meriç, Cemil, Bu Ülke, İstanbul 1999.
  • Mevdûdî, Ebu'l-A'lâ, Tefhîmu'l-Kur'an, (çev. Komisyon), İstanbul 1991.
  • Nesefî, Abdullah b. Ahmed b. Mahmûd, Medâriku't-Tenzîl ve Hakâiku't-Te'vîl, İstanbul 1984.
  • Râzî, Fahreddîn, et-Tefsîru'l-Kebîr, Beyrut 1997.
  • Rickman, H. P., Anlama ve İnsan Bilimleri, (çev. Mehmet Dağ), Ankara 1992.
  • Rifat, Mehmet, Gösterge Eleştirisi, İstanbul 1999.
  • , Homo Semioticus, İstanbul 1993.
  • Sâbûnî, Muhammed Ali, Safvetü't-Tefâsîr, İstanbul, ts.
  • Seâlebî, Muhammed b. Mahlûf el-Cevâhiru'l-Hisân, Beyrut 1997.
  • Taberî, Muhammed b. Cerîr, Câmiu'l-Beyân fî Te'vîli'l-Kur'an, Beyrut 1992.
  • Yıldırım, Suat, Peygamberimizin Kur'ân'ı Tefsiri, İstanbul 1983.
  • Zehebî, Hüseyin, et-Tefsîr ve'l-Müfessirûn, yy., 1976.
  • Zemahşerî, Cârullah Mahmûd b. Ömer, el-Keşşâf, yy., ts.
  • Zerkânî, Muhammed Abdülazîm, Menâhilü'l-İrfân fî Ulûmi'l-Kur'an, Beyrut 1986