ÖĞRETMEN YETİŞTİREN BİR KURUM OLARAK İLAHİYAT EĞİTİMİNİN GENEL HEDEFLERİ ALTINDA DİN EĞİTİMİ VE DİN FELSEFESİ EĞİTİMİ İLİŞKİSİ (DİN EĞİTİMİ VE DİN FELSEFESİ İLİŞKİSİ ÖZEL AMAÇLARA NASIL YANSIMALI?)

Günümüzde vahyin, aklın ve bilimin ışığında İslam’ın dinamik yönünü öne çıkaracak yeniden yapılanma ihtiyacının olduğu inkâr edilemez bir gerçektir. Bunun gerçekleşmesi için çaba sarf etmesi beklenen dini bir kurum olarak görülen İlahiyat/İslami İlimler Fakülteleri’nin çağı okuyabilecek bir anlayış kazanmaya ve yeterliğe ihtiyaçları bulunmaktadır. Bireysel olarak insan, kendini tanımaya başlama­sından itibaren, temel varoluşsal sorularla karşı karşıya kalmaktadır. Bu konuda dinin cevapları ve yorumu farklı bir bakış açısı ile ve uygun bir biçimde evde aile, okulda ise öğret­men tarafından verilmek durumundadır. Bilindiği üzere öğrenci, İlahiyat/İslami İlimler Fakülteleri’nde bu konulardaki en temel tartışmalar ve cevaplar ile din felsefesi dersinde karşılaşmaktadır. Din felsefesi dersi, genel olarak öğrencilerin; eleştirel düşünebilen, bilgiyi üreten, hayatında işlevsel olarak kullanabilen, problem çözebilen, sorumluluklarının farkına varan, çevresiyle uyumlu kişiler olarak yetişmeleri için çaba göstermeyi amaçlamaktadır.Diğer taraftan Türkiye'deki yeni din eğitimi programları da bireyleri, taklit eden de­ğil sorgulayan, seçim yapabilen, yeni bilgilere açık, dini kaynaklarından araştıran ve bilimsel verilerle yorumlayan, inançlara saygılı ve kültürüne yabancılaşmayan bireyler olarak yetiştirmeyi hedeflemektedir. Din eğitimi, öğrencilere hayatı anlamlandırma konusunda yardımcı olmaya çalışırken, ayrıca onların kendi yaşantıları yoluyla Aşkın Varlık ile aralarında gerçekleştirdikleri iletişimin rasyonel ilkelere dayandırılması ve bu ilişkinin onların hayatına olumlu bir şekilde yansıması konusunda rehberlik etmektedir. Bu açıdan İlahiyat Fakülteleri’nde okutulan din felsefesi dersinin amaçları ile din eğitimi dersinin amaçlarının birbiriyle örtüştüğü söylenebilir. <!-- /* Font Definitions */ @font-face {font-family:"Cambria Math"; panose-1:2 4 5 3 5 4 6 3 2 4; mso-font-charset:0; mso-generic-font-family:roman; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:-536870145 1107305727 0 0 415 0;} @font-face {font-family:Calibri; panose-1:2 15 5 2 2 2 4 3 2 4; mso-font-charset:0; mso-generic-font-family:swiss; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:-1610611985 1073750139 0 0 159 0;} @font-face {font-family:"Century Schoolbook"; panose-1:2 4 6 4 5 5 5 2 3 4; mso-font-charset:0; mso-generic-font-family:roman; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:647 0 0 0 159 0;} /* Style Definitions */ p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal {mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; margin-top:0cm; margin-right:0cm; margin-bottom:8.0pt; margin-left:0cm; line-height:107%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri",sans-serif; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-fareast-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-fareast-language:EN-US;} span.Gvdemetni2 {mso-style-name:"Gövde metni \(2\)_"; mso-style-unhide:no; mso-style-locked:yes; mso-style-link:"Gövde metni \(2\)"; mso-ansi-font-size:10.0pt; mso-bidi-font-size:10.0pt; font-family:"Century Schoolbook",serif; mso-ascii-font-family:"Century Schoolbook"; mso-fareast-font-family:"Century Schoolbook"; mso-hansi-font-family:"Century Schoolbook"; mso-bidi-font-family:"Century Schoolbook"; background:white;} p.Gvdemetni20, li.Gvdemetni20, div.Gvdemetni20 {mso-style-name:"Gövde metni \(2\)"; mso-style-unhide:no; mso-style-link:"Gövde metni \(2\)_"; margin-top:114.0pt; margin-right:0cm; margin-bottom:13.0pt; margin-left:0cm; text-align:center; text-indent:-56.0pt; line-height:12.0pt; mso-line-height-rule:exactly; mso-pagination:none; background:white; font-size:10.0pt; font-family:"Century Schoolbook",serif; mso-fareast-font-family:"Century Schoolbook"; mso-bidi-font-family:"Century Schoolbook"; mso-fareast-language:EN-US;} .MsoChpDefault {mso-style-type:export-only; mso-default-props:yes; font-size:11.0pt; mso-ansi-font-size:11.0pt; mso-bidi-font-size:11.0pt; font-family:"Calibri",sans-serif; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-fareast-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-fareast-language:EN-US;} .MsoPapDefault {mso-style-type:export-only; margin-bottom:8.0pt; line-height:107%;} @page WordSection1 {size:612.0pt 792.0pt; margin:70.85pt 70.85pt 70.85pt 70.85pt; mso-header-margin:35.4pt; mso-footer-margin:35.4pt; mso-paper-source:0;} div.WordSection1 {page:WordSection1;} --> Bu çalışmada öncelikle İlahiyat Fakülteleri’nde din felsefesi dersinin gerekliliği ve işlevi, din eğitimi ile ilişkisi ele alınacak ve daha sonra din felsefesi öğretiminin üniversite düzeyinde din eğitimi veren kurumların programına bir katkısının olup olmadığı sorgulanacaktır. Yine din felsefesi eğitimi almanın, yüksek din eğitimi veren kuruluşların mezunlarının meslek hayatına ne gibi bir katkısı/katkılarının olduğu sorusunun cevabı aranacaktır.

The Relationship Between Religious Education and Philosophy of Religion Under The General Objectives of Education in Theology Faculties As The Institutions for Training Teachers

Today, in the light of revelation, reason and science, it is an undeniable fact that there is a need for restructuring to put forward the dynamic aspect of Islam. The Faculties of Divinity / Faculty of Islamic Sciences, which are considered as a religious institution that is expected to strive for this to happen, need an understanding and competence to read the age. Individually, human beings are confronted with fundamental existential questions since they begin to recognize themselves. The answers and interpretations of the religion in this regard must be given from a different perspective and appropriately in the family at home and in the school by the teacher. As it is known, the student is faced with the most basic debates and answers on those issues philosophy of religion courses. The course aims to make efforts to educate students who can think critically, produce knowledge, use them functionally in their life, solve problems, realize their responsibilities and be compatible with the environment. On the other hand the objectives of the new religious education program in Turkey  are educate students whose features are questioning, capable of choice, open to new information, researching the religious sources and review the scientific data, abiding faith. Religious education, while trying to help students to make sense of life, also guides them through rational principles of their communication with Ultimate Being. In this respect, it can be said that the aims of philosophy of religion course taught in the Faculties of Theology coincide with the aims of the religious education course. <!-- /* Font Definitions */ @font-face {font-family:"Cambria Math"; panose-1:2 4 5 3 5 4 6 3 2 4; mso-font-charset:0; mso-generic-font-family:roman; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:-536870145 1107305727 0 0 415 0;} @font-face {font-family:Calibri; panose-1:2 15 5 2 2 2 4 3 2 4; mso-font-charset:0; mso-generic-font-family:swiss; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:-1610611985 1073750139 0 0 159 0;} /* Style Definitions */ p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal {mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; margin-top:0cm; margin-right:0cm; margin-bottom:8.0pt; margin-left:0cm; line-height:107%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri",sans-serif; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-fareast-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-fareast-language:EN-US;} .MsoChpDefault {mso-style-type:export-only; mso-default-props:yes; font-size:11.0pt; mso-ansi-font-size:11.0pt; mso-bidi-font-size:11.0pt; font-family:"Calibri",sans-serif; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-fareast-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-fareast-language:EN-US;} .MsoPapDefault {mso-style-type:export-only; margin-bottom:8.0pt; line-height:107%;} @page WordSection1 {size:612.0pt 792.0pt; margin:70.85pt 70.85pt 70.85pt 70.85pt; mso-header-margin:35.4pt; mso-footer-margin:35.4pt; mso-paper-source:0;} div.WordSection1 {page:WordSection1;} --> In this study, firstly the function and necessity of the philosophy of religion courses , its relationship with religious education will be discussed, and then it will be questioned whether the teaching of philosophy of religion has a contribution to the program of the institutions providing religious education at the university level. Again, the answer to the question of what kind of contributions the graduates of higher religious education have to their professional life will be sought.    

___

  • Aydın, Mehmet S., Din Felsefesi, İstanbul: Selçuk Yayınları, 1992.
  • Aydın, Muhammet Şevki, Cumhuriyet Döneminde Din Eğitimi Öğretmeni Yetiştirme ve İstihdamı, İstanbul: DEM Yayınları, 2005.
  • Çakmak, Ahmet, Lise Öğrencilerinde DKAB Eğitimi ile Hayatı Anlamlandırma Arasında Dindarlık ve Sorumluluğun Aracılık Rolünün İncelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 2018.
  • Ev, Hacer Âşık, “DKAB Öğretmeninin Nitelik ve Mesleki Yeterlilikleri”, İlköğretim Online, Sayı: 10/2, 2011, ss. 523-538.
  • Evans, C. Stephen, R. Zachary Manis, Din Felsefesi: İman Üzerine Rasyonel Düşünme, çev. Ferhat Akdemir, Ankara: Elis Yayınları, 2010.
  • Kesgin, Safiye, “Din Eğitiminde Düşünme Becerilerini Geliştirmek Bağlamında Bir Kavram Değerlendirmesi: Taakkul”, Turkish Studies, Sayı: 13/2, 2018, ss. 517-541.
  • MEB., Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı (Ortaöğretim 9, 10, 11 ve 12. Sınıflar), Ankara, 2018.
  • MEB., Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, 2010.
  • MEB., Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri, Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü, 2006.
  • MEB., Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri, Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü, 2017.
  • MEB., Öğretmenlik Mesleği Özel Alan Yeterlikleri (Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi), Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü, 2008.
  • Pailin, David A., “Din Felsefesi Nedir?”, çev. Ferit Uslu, Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: IV/7-8, 2005, ss. 121-154.
  • Sönmez, Bülent, Peygamber ve Filozof, Ankara: Araştırma Yayınları, 2002.
  • Thompson, Mel, Kendi Kendinize Felsefe Öğrenin, çev. Meliha Tekin, İstanbul: Pegasus Yayınları, 2008.
  • Yaran, Cafer Sadık, Bilgelik Peşinde: Din Felsefesi Yazıları, Ankara: Araştırma Yayınları, 2002.
  • Yaran, Cafer Sadık, “Dini Epistemolojide Eleştirel Akılcılık ve Tahkiki İmancılık”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 9, 1997, ss. 217-238.
  • Yasa, Metin, Bütüncül ve Eleştirel Din Felsefesi Okumaları I: Tanrı ve Felsefe, Ankara: Elis Yayınları, 2015.
  • Yasa, Metin, Bütüncül ve Eleştirel Din Felsefesi, Ankara: Elis Yayınları, 2013.