Drama, Azınlıklar ve Osmanlı İmparatorluğu
Genel kanının aksine Türk tiyatrosunun doğuşu o yoğun milliyetçi methiyelerin arasında on dokuzuncu yüzyıl sonu yirminci yüzyıl başında temelde Batılı olmayan Osmanlı İmparatorluğu içindeki etnik ve dini azınlıkların tiyatral etkinliklerine dayanır. Bu çalışma, Osmanlı İmparatorluğu’nun son üç aşaması olan Tanzimat, İstibdat ve Meşrutiyet dönemleri boyunca neredeyse tamamıyla Osmanlı azınlıklarının (özellikle de Hıristiyan ve Yahudi Rumların ve Ermenilerin) faaliyetleri üzerine inşa edilmiş bir milli Türk tiyatrosunun yaratılmasının kökenindeki krize odaklanmaktadır. Osmanlı sosyo-kültürel hayatında etnisite ve dinin oynadığı rol üzerinde yoğunlaşan bu çalışma, Osmanlı etnik ve dini azınlıklarının bir Osmanlı-İslam ideolojisi olan millet sistemiyle bölünmesine rağmen Türk Tiyatrosu’nun temelini atacak ciddiyette kültürel ve edebi ürünler ortaya koyduğunu savunmaktadır.
Anahtar Kelimeler:
Osmanlı azınlıkları, Türk tiyatrosu, etnisite, din
Drama, Minorities and The Ottoman Empire
The birth of ‘Turkic Drama’ within the dramatic rise of nationalist eulogy is, as opposed to popular belief, principally grounded on the theatric activities of ethnic and religious minorities in a non-Western society, the late nineteenth-and early twentieth century Ottoman Empire. The origin of the crisis in terms of the making of national Turkish drama, which has been based almost entirely on the practices of Ottoman minority groups (specifically those of Greeks, Armenians who were under Christian and Judaic beliefs) during three differing phases of late Ottoman period, Tanzimat, Istibdat and Meşrutiyet Eras, is the focus of this paper. Centering on the role played by ethnicity and religion in the Ottoman socio-cultural life, this paper argues that Ottoman ethnic and religious minorities, though divided by Ottoman Islamic ideology of millet system, produced a highly cultural and literary upshot: the groundwork for ‘Turkish drama’.
Keywords:
Ottoman minorities, Turkic drama, ethnicity, religion,
___
- Abazov, R. (2009). Culture and customs of Turkey. Westport: Greenwood Press.
- Alexander, Y. et al. (Ed). (2008). Turkey: Terrorism, civil rights and European Union. New York: Routledge.
- And, M. (1972). Tanzimat ve istibdat döneminde Türk tiyatrosu 1839-1908. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- And, M. (1983). Türk tiyatrosunun evreleri (The Stages of the Turkish Theatre). Ankara: Turhan Kitabevi.
- And, M. (1984). Turkish drama. In S. Hochman (Ed.) McGraw-Hill encyclopedia of world drama (pp. 47-65). Mc-Graw Hill, Inc.
- Ardiç, N. (2012). Islam and the politics of secularism. New York and London: Routledge.
- Berkes, N.(1998). The Development of secularism in Turkey. New York: Routledge.
- Çiçek, N. (2010). The young Ottomans. London: I. B. Tauris.
- De Bruijn, P. (1993). Turkish theatre: Autonomous entity to multicultural compound. In C. C. Barfoot & C. Bordewijk (Eds.). Theatre Intercontinental: Forms, Functions, Correspondences. (pp. 175-192). Amsterdam: Editions Rodopi, B.V.
- Dayanç, M. (n.d). Bir yenileşme dönemi aydını olarak Ahmet Mithat Efendi. [Ahmet Mithat Efendi as an intellectual of an innovation period]. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, XLVII, p. 82.
- Deringil, S. (2004). Redefining identities in the late Ottoman Empire: Politics of conversion and apostasy. In A. Miller et al. (Eds.). Imperial rule. (pp. 107-130), Budapest/New York: Central European University Press.
- Doumanis, N. (2013). Before the nation: Muslim-Christian coexistence and its destruction in late-Ottoman Anatolia. Oxford: Oxford University Press.
- Faroqhi, S. (2007). Subjects of the sultan: Culture and daily life in the Ottoman Empire. London: I. B. Tauris.
- Hanioğlu, Ş. (2008). A brief history of the late Ottoman Empire. London: I. B. Tauris.
- Hanioğlu, Ş. (2012). Modern Ottoman period. In M. Heper et al. (Eds.), The Routledge Handbook of Modern Turkey. (pp. 15-25). New York: Routledge.
- Kapucu, N. & Palabıyık, H. (2008). Turkish public administration: From tradition to the modern age. Ankara: USAK Publications.
- Karpat, K. H. (2001). The politicization of Islam: Reconstructing identity, state, faith and community in the late Ottoman state. Oxford: Oxford University Press.
- Menemencioğlu, N. (1983). The Ottoman theatre 1839-1923. Bulletin, 10 (1), 48.
- Shaw, S. J. & Kural Shaw, E. (1977). History of the Ottoman empire and modern Turkey Vol. II. Cambridge: Cambridge University Press.
- Taglia, S. (2015). Intellectuals and reform in the Ottoman Empire: The young Turks on the challenges of modernity. New York: Routledge.
- ISSN: 1304-6594
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2004
- Yayıncı: Mersin Üniversitesi