BAŞKA DİLDE YAŞAMAK: ARAP DİLİNDE YAŞAYAN TÜRKÇE KELİME VE YAPILAR

Tarihî ilmî ve edebî birlikteliğimizin bin yılı aşkın bir süredir devam ettiği Arap halkları ve Arapça, karşılıklı etkileşimler sonucu her iki millet Türkler ve Araplar arasında kültürel etkileşim kanalıyla kelime değişimlerine neden olmuş ve her iki dilde de karşılıklı alışveriş gerçekleşmiştir. Özellikle Osmanlı Türkçesinde gerek doğrudan alınarak gerekse Türkçeleştirilerek pek çok Arapça kelimenin günümüz Türkçesinde kullanımına devam edilmektedir. Arap dilinde de pek çok Türkçe kelime, deyim ve yapılar, geçmişte bölgede yoğun Türk varlığının sözlü ve Arapça yazan pek çok Türk âliminin yazılı aktarımlarıyla Arap kültüründe ve dilinde yerleşik hal almıştır. Arap dilinde gerek halk dili olarak adlandırdığımız Ammice, gerekse standart Arapça olarak adlandırdığımız Fusha ile yazılı edebî eserlerde pek çok Türkçe kelime ve yapı günümüzde de yaşamaya devam etmektedir. Bu makalede bu konuyla ilgili daha önce ele alınan çalışmaların ışığında yeni bir değerlendirme ile Arap dilinde yaşayan Türkçe ele alınmıştır.

___

  • Türkçe Sözlük (1998). (9. Baskı), C. I_II. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Türkçe Sözlük, (1998). Cilt: 1-2, Ankara: TDK, 9. Baskı.
  • WALTER, Henriette-Gerard, (1971). Dictionnaire Des Mots D’origine Etrangere, Paris: Larousse. www.almaany.com/ar/dict/ar-tr/ لزق / (erişim 09.05.2018)
  • YILDIZ, Musa (2002). Arap Edebiyatında İlk Modern Öykü; Muhammed Teymûr’un fî’l- Kitâr’ı”, Nüsha Şarkiyat Araştırmaları Dergisi S. 4, s. 43-55.
  • YILDIZ, Musa, (2006). “Türkçe İle Arapça Arasında Karşılıklı Etkileşim”, Nüsha Şarkiyat Araştırmaları Dergisi, Ankara: Yıl: VI, Sayı: 23, s. 7-37.