İNSANIN İNSAN İÇİN KUTSALLIĞI SANATTA HÜMANİZM ETKİSİ VE FRIEDRICH SCHİLLER’İN SANAT ANLAYIŞI

Bu makalede insancıllığın hümanizmin genel olarak sanatta ve özelde de Alman şairi Frıedrich Schiller’de etkileri gösterilmeye ve tartışılmaya çalışılmıştır. İnsanın insan için kutsallığına dayanan hümanizm akımı, idealizm ile harmanlanmış Alman sanatında oyun temelli bir kuram geliştiren idealist düşünür ve şair F.Schiller için, etkileri eğitsel ve ahlaksal olan, insanın değerlerine katkı sağlayacak bir özgürlük formuna ulaşmış akıl temelli bir düzeni temel almıştır. Bu düzen insanın ve insanlığın evrensel değerlerine ışık tutan ve onu ruhsal olarak saflaştıran, saygın bir düşünsel ve sanatsal anlayışın da öncülüğünü üstlenmiştir. Hümanizm, insanı ve insanın temel değerlerini, insanla bütünleşen yaşamı ve doğayı ciddi bir inceleme alanı olarak ele almasından dolayı sanatta ve özelde de edebiyatta önemlidir. Çünkü unutulmamalıdır ki, insan sadece akıl değil bir duygu varlığıdır. İnsanı bütüncül bir bakış açısıyla kavramaya çalışan hümanizm akımı denilebilir ki bu bakış açısından uzaklaşmamış ve ilgisini insanın duyarlılık boyutunu ilgilendiren sanata yönlendirmiştir

THE HOLINESS OF HUMANS FOR HUMANS: THE HUMANITY EFFECT ON ART AND FRIEDRICH SCHILLER’S APPROACH OF ART

At this article, the effect of humanism in general, and specifically on the art of a German poet- Friedrich Schiller- is discussed. The Humanism approach which belongs to the idea of holiness of humans for humans, aims to reach a rational system contributing people’ values in an educational and ethical way according to F. Schiller who developed a game based theory at the German Art blended with idealism. This system leads an esteemed intellectual and artistic approach which enlights the universal values of humans and humanity and purification of these values. Humanism, as it has a wide research scope of humans, the main values of humanity, the life and the nature including people is important both for art in general, and specifically for literature. This is because one must never forget that humans are not just rational but also sensual creatures. The humanism approach which deals with people in a holistic view, doesn’t go far away from this point of view and directs its attention to art which concerns with the sensitiveness dimensions of humans

___

  • Aytaç,Gürsel (2008) Schiller,Doğu Batı Yayınları,Ankara
  • Baxley, Margaret Anne,( December 2010) “The Aesthetics of Morality: Schiller’s Critique of Kantian Rationalism” Philosophy Compass, Volume 5,Issue12, , Pages 1084-1095.
  • Eagleton, Terry (2010) Estetiğin İdeolojisi, çev. Hakkı Hünler, Doruk Yayınları, İstanbul
  • Jımenez, Marc (2008) Estetik Nedir?”, çev. Aytekin Karaçoban, Doruk Yayınları, İstanbul
  • Kula, Onur Bilge, (2012)Dil Felsefesi Edebiyat Kuramı II, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul
  • Said, Edward, (2005) Hümanizm ve Demokratik Eleştiri, çev. Osman Akınhay, Agora Kitaplığı, İstanbul
  • Schiller, Friedrich, (1999) Estetik Üzerine, çev. Melahat Özgü, Kaknüs Yayınları,İstanbul 1999.
  • Schiller,Friedrich (2001),Felsefe ve Şiir, çev.Burhanettin Batıman,Yaba Yayınları,İstanbul
  • Shiner,Larry (2004) Sanatın İcadı Bir Kültür Tarihi,çev.İsmail Türkmen, Ayrıntı Yayınları, İstanbul
  • Soykan, Ömer Naci (2006) Kuram Eylem Birliği Olarak Sanat Schelling Felsefesinde Bir Araştırma, MVT Yayıncılık, İstanbul
  • Tunalı, İsmail (2010) Estetik Beğeni Çağdaş Sanat Felsefesi Üstüne, Remzi Kitabevi, İstanbul
  • Turgut,İhsan (1991) Sanat Felsefesi, Bilgehan Matbaası, İzmir
  • Zekiyan, Boğos (2005)Hümanizm (İnsancılık)Düşünsel İçlem ve Tarihsel Kökenler”,İnkılap Yayınları,İstanbul