OTORİTERİZM AÇISINDAN DEMOKRAT PARTİ

Bu araştırma Demokrat Parti (DP)’nin otoriterizm kavramı açısından incelenmesine dayanmaktadır. Kendi içinde homojen bir yapı arz etmeyen otoriterizm monarşiden tutun rekabetçi otoriter rejime kadar uzanan farklı uygulamaların konusu olmaktadır. DP iktidarı, muhalefeti manipüle ederek, basın üzerinde baskı uygulayarak, muhaliflere korku salarak ve yargının tarafsızlığı ilkesini ihlal ederek otoriterizme önemli ölçüde yaklaşmaktadır. Ancak otoriter rejimlerde seçimler yapılsa da muhalefetin iktidara gelmesine izin verilmez; yanı sıra uygulanan baskı sistematiktir. DP iktidarının seçimleri bu denli manipüle edebilecek güce sahip olmaması ve değişik kurumlar üzerindeki baskısının sistematik nitelik taşımaması DP iktidarını otoriter rejimin dışına çıkarmaktadır. Ancak bu durum DP’yi demokratik bir kimliğe de kavuşturmamaktadır. Ciddi bir otoriterleşme eğilimi içinde olan DP iktidarının demokrasi ile rekabetçi otoriter rejim arası bir yerde durduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Otoriterizm, Demokrat Parti, Rekabetçi Otoriter Rejim, Demokrasi

DEMOCRAT PARTY IN REGARD OF AUTHORITARIANISM

This investigation is based on the study of the Democrat Party (DP) as regards the concept of authoritarianism. Authoritarianism, which does not display a homogeneous structure in itself, is being the subject matter of diverse practices extending from monarchy to competitive authoritarian regime. The power of DP had come significantly closer to the authoritarianism by manipulating the opponents, applying pressure on the media, spreading fear on the opponents and breaching the principle of impartiality of justice. However, while elections are made in authoritarian regimes, the opponents are never allowed to come into power; also, the pressure applied is systematic. Lack of power sufficient to manipulate elections to this level of DP’s power and its pressure on different systems not being systematic takes the DP’s power outside the authoritarian regime. However, this does not make DP to have a democratic identity It can be said that the DP power, which has a tendency of becoming authoritarian, stands on a point between democracy and competitive authoritarian regimes.

Keywords:

Authoritarianism, Democrat Party, Competitive Authoritarian Regim, Democracy,

PDF

___

Ahmad, F. (1995). Modern türkiye’nin oluşumu. Sarmal Yayınevi.
Ahmad, F. (2015). Demokrasi sürecinde türkiye 1945-1980. Hil Yayın.
Akşin, S. (2012). Kısa Türkiye tarihi. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Aron, R. (1976). Demokrasi ve totalitarizm. Kültür Bakanlığı Kültür Eserleri.
Brancati, D. (2013). Democratic authoritarianism: origins and effects, www.annualreciews.org Çağla, C. (2015). Merak edenler için demokrasi. Bilgi Kültür Sanat Yayınları.
Çavdar, T. (2004). Türkiye’nin demokrasi tarihi. İmge Kitabevi.
Çavuşoğlu, H. (2009). Türk siyasal hayatında merkez sağ çizginin tarihi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (2), 265-278.
Demirel, T. (2016). Demokrat Parti iktidarı ve ordu. İçinde M. K. Kaynar (Haz.). Türkiye’nin 1950’li yılları, (ss. 267-284). İletişim Yayınları.
Demirel, T. (2021). Türkiye’nin uzun on yılı: demokrat parti iktidarı ve 27 mayıs darbesi. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Durgun, G. B. (2012). Otoriter ve Totaliter Rejimler. İçinde Ü. Özdağ (Ed.). 21. Yüzyılda prens, (ss. 179-208). Kripto Kitaplar.
Erdoğan, M. (2005). Liberalizm ve Türkiye’deki serüveni. İçinde T. Bora ve M. Gültekingil (Ed.). Modern Türkiye’de siyasi düşünce-liberalizm, (ss. 23-40). İletişim Yayınları.
Eroğul, C. (2019). Demokrat Parti tarihi ve ideoloji. Yordam Kitap.
Glasius, M. (2018). What authoritarianism ıs ... and ıs not: a practice perspective. International affairs, 94(3), 515-533; downloaded from https://academic.oup:com/ia/article/94/3/515/4992409 by Harran University user on 30 March 2021
Hadenius, A. ve Teorell, J. (2007). Pathway from authoritarianism. Journal of Democracy, 18 (1), 143-157. Heper, M. (2011). Türkiye’nin siyasal hayatı. DK Yayınları.
Heper, M. (2012). Türkiye’de devlet geleneği. Doğubatı.
Heywood, A. (2015). Siyasi ideolojiler. BB101 Yayınları.
İnan, S. (2002). Muhalefette Adnan Menderes 1945-1950. (Yayınlanmamış doktora tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
İnan, S. (2014). Demokrat Parti dönemi (1950-1960) siyasi kültür. Muhafazakar Düşünce, 11 (41- 42), 247-258.
Kaan, O. (2021a). İktidar ve mühalefet ilişkileri çerçevesinde Demokrat Parti’nin birinci kongresi. Akademik Hassasiyetler, 8 (15), 165-187.
Kaan, O. (2021b). Türkiye’nin demokrasi tarihinde 1946 yılı seçimleri. Tarihin Peşinde, Sayı: 25, 343-366.
Kaan, O. (2021c). Demokrat Parti’nin ikinci kongresinde kabul edilen ‘milli teminat andı’nın iktidar-muhalefet ilişkilerine etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 37, 507-539.
Kahraman, H. B. (2010). Türk siyasetinin yapısal analizi-II 1920-1960. Agora Kitaplığı.
Kanca, O. C. (2012). 1950-1960 arası Türkiye’de uygulanan sosyo-ekonomik politikalar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (19), 47-63.
Karpat, K. (2012). Türk siyasi tarihi. Timaş Yayınları.
Karpat, K. (2017). Türk demokrasi tarihi. Timaş Yayınları.
Kassem, M. (2004). Egyptian politics: the dinamics of authoritarian rule. Lynne Rienner Publishers.
Kaynar, M. K. (2016). Türkiye’nin ellili yılları üzerine bazı notlar. İçinde M. K. Kaynar (Haz.), Türkiye’nin 1950’li yılları, (ss. 15-38). İletişim Yayınları.
Kışlalı, A. T. (2003). Siyasal sistemler. İmge Kitabevi.
Koca, B. (2016). Ellili yıllarda merkez sağ: Demokrat Parti’nin özgürlük ile istismar arasındaki dini politikaları. İçinde M. K. Kaynar (Haz.), Türkiye’nin 1950’li yılları, (ss. 293-319). İletişim Yayınları.
Levitsky, S. ve Way, L. (2002). Elections Without Democracy: The Rise of Competitive Authoritarianism. Journal of Democracy, 13 (2), 51-65.
Levitsky, S. ve Way, L. (2010), Competitive authoritarianism: the origins and dynamics of hybrid regimes in the post-cold war era. homes.ieu.edu.tr/ibagdadi/INT435/Readings//General/Levitsky-Way Stanford%20-%20Competitive%20Authoritarianism.pdf
Lewis, B. (1996). Modern Türkiye’nin doğuşu. Türk Tarih Kurumu.
Linz, J. (1984). Totaliter ve toriter rejimler. “S” Yayınları.
Marquez, X. (2019). Demokrasi dışı siyaset otoriterlik, diktatörlük ve demokratikleşme. İletişim Yayınları.
Mete, O. (1947). Bütün tafsilat ve akisleriyle Demokrat Parti’nin 1’inci büyük kongresi 1 ocak 1947. Ticaret Dünyası Matbaası.
O’Donnell, G. (1990). Tensions in the bureaucratic authoritarian state and the question of democracy. İçinde D. Collier (Der.), The New authoritarianism in Latin America, (ss. 285-318). Princeton University Press.
Oğuz, M. C. (2019). Otoriter rejimlerde demokratik kurumların işlevi: siyasal partiler, parlamento ve seçimler. YDÜ Sosyal Bilimler Dergisi, XII (1), 66-85.
Okutan, Ç. (2012). Siyasal sistemler. İçinde H. Çetin (Ed.), Siyaset bilimi, (ss. 189-219). Orion.
Sarıçoban, G. (2005). Çok partili hayata geçişte iktidar muhalefet ilişkileri (1946-1950). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü.
Seyaz, A. (2018). Bir melez rejim örneği olarak rekabetçi otoriteryanizm. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (3), 190-204.
Şenol-Cantek, F. (2016). Elli yıllar Türkiye’sinde basın. İçinde M. K. Kaynar (Haz.), Türkiye’nin 1950’li yılları, (ss. 423-450). İletişim Yayınları.
Takım, A. (2012). Demokrat Parti döneminde uygulanan ekonomi politikaları ve sonuçları. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67 (2), 157-187.
Taylan, Ö. (2021). Demokrat Parti’nin siyasetin demokratikleşmesi ve otoriterleşmesine etkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Toker, M. (1991). Demokrasimizin İsmet Paşa’lı yılları 1944-1973. Bilgi Yayınevi.
Toker, M. (2020). Demokrasimizin İsmet Paşalı yılları 1944-1960. Bilgi Yayınevi.
Topçu, İ. ve Topçu, S. A. (2017). Adnan Menderes’in yargılanması ve idamı. Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 61, 59-80. Turan, Ş. (2019). Türk devrim tarihi. Bilgi Yayınevi.
Türköne, M. (2010). Siyasal sistemler. Siyaset. Opus Yayınları.
Uluç, V. (2020a). Türkiye’de çok partili sisteme geçiş: iç ve dış dinamiklerin analizi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (1), 465-486.
Uluç, V. (2020b). Türk Siyasal Hayatı’nda Demokrat Parti dönemi. İçinde H. S. Kıroğlu (Ed.), Sosyal, beşeri ve idari bilimler alanında akademik çalışmalar, (ss. 113-134). Gece Kitaplığı.
Yengil, O. (2016). Totalitarian and authoritarian regimes: a comparison of stalinism and putinism. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Zürcher, E. J. (2005). Modernleşen Ttürkiye’nin tarihi. İletişim Yayınları.