İNOVASYON BARİYERLERİ: MERSİN İLİ İMALAT SANAYİ FİRMALARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yenilikler (inovasyon) bir bölge veya ülkedeki uzun dönem gelişmenin ana kaynağıdır. Bu çalışmanın amacı Mersin ilinde faaliyet gösteren imalat sanayi firmalarının yenilik yaratmalarının önündeki engellerin tespit edilmesi, bu engellerin (inovasyon bariyerlerinin) özellikleri ve doğasının ortaya konulması ile bu engellerin önem derecesinin belirlenmesidir. Bu amaçla Mersin ilinde faaliyet gösteren Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Sanayi Veri-tabanına kayıtlı, kapasite raporu doldurmuş, 20 ve daha fazla işçi çalıştıran firmalar arasından tesadüfi örnekleme yoluyla seçilen 76 imalat sanayi firmasına yüz yüze ve çevrimiçi anket uygulanmış ve bulgular değerlendirilmiştir. Yenilik bariyerleri önem derecesine göre, ekonomik riskler, finansmana erişim, vergi idaresi, ulusal ve yerel piyasalarda daralma, enerji maliyetleri, vergi oranları ve nitelikli olmayan işgücü olarak sıralanmıştır. Çapraz ilişkiler analiz edildiğinde firmaların yenilik yaratması ile çalıştığı sektör, yasal statü, üst düzey yöneticilerin eğitim ve deneyim düzeyi ile Ar-Ge biriminde çalışan personel sayısı arasında yakın bağlantı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, pazar için yeni ürün sayılmasa dahi firmanın yarattığı yenilikler ile firmanın Ar-Ge harcamaları ve hibe kullanımı arasında yakın bir ilişki olduğuna dair bulgular elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

İnovasyon, İnovasyon Bariyerleri, İmalat Sanayi, Mersin/Türkiye, Üretkenlik

BARRIERS TO INNOVATION: A CASE STUDY ON MANUFACTURING FIRMS OF MERSİN PROVINCE

Innovations are the sole source of growth and development for a region or country in the long run. This study aims to analyze innovation barriers faced by manufacturing firms operating in the Province of Mersin. An innovation survey was conducted with 76 manufacturing firms in the Province of Mersin that employed 20 or more workers and filled the required capacity report. The sample of the firms is determined based on the “Industry Database” of the Union of Chambers and Commodity Exchanges of Turkey (TOBB). The results indicate that economic risks, access to finance, tax administration, contraction in national and local markets, excessive energy costs, tax rates, and lack of qualified personnel are the main innovation barriers ranked from the most to the least significant, respectively. In addition, cross relations revealed statistically significant relationships between innovation and firms’ legal status, industry, senior managers’ education, and experience levels, and the number of R&D personnel. Also, a significant relationship has been observed between a firm’s innovation activities and the use of grant support as well as R&D expenditure, even in the case where the innovation is new for the firm but not new for the main market.

Keywords:

Innovation, Innovation Barriers, Manufacturing Industry, Mersin/Türkiye, Productivity,

PDF

___

Ansal, H. (2004). Geçmiş ve Gelecekte Ekonomik Gelişmede Teknolojinin Rolü, TMMOB (derl) 50. Yıl Yayınları, 35-58.
Aydın, G. (2005). A. Smith ve J. A. Schumpeter'in Dinamik Rekabet Teorileri, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1), 1-15.
Begg, D., Fisher, S. & Dornbusch, R. (2010). İktisat (Çev. V. Serin), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
Brown, J.R., Martinsson, G. & Petersen, B.C., (2017). What promotes R&D? Comparative evidence from around the world. Research Policy 46, 447–462.
Çalıpınar, H. & Baç, U. (2007). Kobi'lerde İnovasyon Yapmayı Etkileyen Faktörler ve Bir Alan Araştırması, Ege Akademik Bakış Dergisi, 7 (2), 445-458.
Çetin, A. K. & Fikirli, Ö. (2017). İktisadi Doktrinde Schumpeteryan Yaratıcı Yıkımdan Yaratıcı Birikime. Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi, 6(1), 27-64.
Çetin, A. K., Dölarslan, E. Ş., Yakışık, H. & Ünlü, H. (2017). Sanayi ve Hizmet Sektörlerinde İnovasyon Bariyerleri, Journal of Socials and Humanities Sciences Research, 4, 940-955.
Demir, Ö. (1995). Joseph A. Schumpeter: Hayatı, Eserleri ve Katkıları, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 50(1), 155-172.
Demirbaş, D., Hussain, J. G. & Matlay, H. (2011). Owner-Managers’ Perceptions of Barriers To Innovation: Empirical Evidence from Turkish SMEs, Journal of Small Business and Enterprise Development, 18(4), 764-780.
D’Este, P., Iammarino, S., Savona, M., Von Tunzelmann, N. (2012). What hampers innovation? Revealed barriers versus deterring barriers. Research Policy, 41, 482–488.
Easterly, W. & Levine, R. (2001). It's Not Factor Accumulation: Stylized Facts and Growth Models, The World Bank Economic Review, 15(2), 177-219. https://www.jstor.org/stable/3990260
Er, B., Şahin, Y. E. & Mutlu, M. (2015). Girişimciler için Alternatif Finansman Kaynakları: Mevcut Durum ve Öneriler, Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 1(1), 31-54.
Genç, M. C.,& Atasoy, Y. (2010). Ar&Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 1-15.
Kuznets, S. (1973). Modern Economic Growth: Findings and Reflections, The American Economic Review, 63(3), 247-258. https://www.jstor.org/stable/1914358
Lindemanis, M., Loze, A., & Pajuste, A. (2022). The effect of domestic to foreign ownership change on firm performance in Europe. International Review of Financial Analysis, 8, 101341.
Napier, G., Serger, S. S. & Hansson, E. W. (2004). Strengthening Innovation and Technology Policies for SME Development In Turkey, Malmö: International Organisation for Knowledge Economy and Enterprise Development-IKED.
Nelson, R. & Winter, S. (1982). The Evolutionary Theory of Economic Change, England: Harvard University Press.
OECD/Eurostat (2018), Oslo Manual 2018: Guidelines for Collecting, Reporting and Using Data on Innovation, 4th Edition, The Measurement of Scientific, Technological and Innovation Activities, OECD Publishing, Paris/Eurostat, Luxembourg.
Pellegrino, G., Savona, M., (2017). No money, no honey? Financial versus knowledge and demand constraints on innovation. Research Policy, 46(2), 510–521.
Rantanen, H. (2001). Internal Obstacles Restraining Productivity Improvement in Small Finnish Industrial Enterprises, Int. J. Production Economics, 69(1), 85-91.
Rantanen, H., Rantala, T. & Pekkola, S. (2018). Evolution Of Obstacles Restraining Productivity Improvement, Int. J. Productivity and Quality Management, 25(1), 64-89.
Saatçioğlu, Ö. Y. & Özmen, Ö. N. (2010). Analyzing The Barriers Encountered in Innovation Process Through Interpretive Structural Modelling: Evidence from Turkey, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 207-225.
Sabuncu, B. (2014). KOBİ’lerde Yenilik ve Engellerinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma: Denizli Örneği, İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), 103-123. Schumpeter, J. A. (1943). Capitalism, Socialism and Democracy, USA: Taylor & Francis e-Library.
Solow, R. M. (1956). A Contribution to The Theory of Economic Growth, Quarterly Journal of Economics, 70 (1), 65-94.
Solow, R. M. (1957). Technical Change and The Aggragate Production Function, Review of Economics and Statistics, 39(3), 312-320.
Spencer, A. S. & Kirchhof, B. A. (2006). Schumpeter And New Technology Based Firms: Towards A Framework for How NTBFS Cause Creative Destruction, International Entrepreneurship and Management Journal, 2 (2), 145-156.
T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023), Ankara.
T.C. Kalkınma Bakanlığı (2016). Bölgesel Yatırım Ortamı Değerlendirme Raporu TR62 IBBS II Bölgesi Adana, Mersin. Ankara, Türkiye.
Taymaz, E. & Suiçmez, H. (2005). Türkiye'de Verimlilik, Büyüme ve Kriz, Milli Prodüktivite Merkezi, Ankara. https://www.inovasyon.org/images/makaleler/pdf/ET.Verimlilik.pdf
Talegeta, S. (2014). Innovation And Barriers to Innovation: Small And Medium Enterprises In Addis Ababa’’, Journal of Small Business and Entrepreneurship Development, 2 (1), 83-106.
TÜİK (2018). Kobi Bilgi Sitesi. http://www.kobi.org.tr/index.php/tanimi/stats Erişim tarihi 02.09.2019.
Ünlü, H. & Çetin, A. K. (2016). İnovasyon Faaliyetlerinde Finansal Bariyerler: Zorlayıcı ve Durdurucu Etkiler, Uluslararası Ekonomi Konferansı Bodrum: Türkiye Ekonomi Kurumu, 364-385.
Yen, T. T., Minh, L. B. & Huong, T. T. (2019). Analyzing The Barriers to Innovation Development In Emerging Economies: Vietnamese Small And Medium Enterprises (Smes) As An Empirical Case, Asian Economic and Financial Review, 9(1), 64-77.