19629

TÜRKİYE VE BRICS ÜLKELERİNDE ENERJİ TÜKETİMİNİN EKONOMİK REFAHA ETKİSİ

Türkiye ve BRICS ülkelerinde enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiler bu çalışmada inceleme konusu yapılmıştır. Çalışmada enerjinin ekonomik büyümeye olan etkisi incelenerek anılan ülkelerde enerji politikalarının gelişim seyri hakkında öngörüler elde edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla enerjinin üretim sürecindeki önemine değinilmiş, ilgili literatür taranmış ve kişi başına GSYH, kişi başına brüt sabit sermaye oluşumu (BSSO) ve kişi başına enerji tüketimi (kilogram petrol eşdeğeri) değişkenlerine ait 1990-2020 dönemine ait veriler üzerinde analizler yapılmıştır. Uygulanan yatay kesit bağımlılığı testi sonucunda paneller arasında yatay kesit olduğu ve homojenlik testi sonucunda heterojen özellik taşıdıkları saptandığından ikinci nesil birim kök testi gerçekleştirilmiştir. Serilerin %10 önem düzeyinde I(1) derecede bütünleşik olduğu bulunduğundan ikinci dereceden panel eşbütünleşme testi uygulanmıştır. Eşbütünleşme testi sonucuna göre %10 önem düzeyinde paneller arasında eş bütünleşme olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Ekonomik büyüme, BRICS-T, Enerji, Panel Eşbütünleşme Analiz

THE IMPACT OF ENERGY CONSUMPTION ON ECONOMIC WELFARE IN TURKEY AND BRICS COUNTRIES

The relationship between energy consumption and economic growth in Turkey and BRICS countries has been examined in this study. In the study, it is aimed to obtain predictions about the development of energy policies in the mentioned countries by examining the effect of energy on economic growth. For this purpose, the importance of energy in the production process was mentioned, the relevant literature was searched and analyzes were made on the data of the variables of GDP per capita, gross fixed capital formation per capita (BSSO) and energy consumption per capita (kilogram oil equivalent) for the period 1990-2020. As a result of the cross-section dependence test applied, it was determined that there was a horizontal cross-section between the panels and that they had heterogeneous characteristics as a result of the homogeneity test, so the second generation unit root test was performed. Since the series were found to be I(1) degree integrated at 10% significance level, the second-order panel cointegration test was applied. According to the results of the cointegration test, it was determined that there was cointegration between the panels at the 10% significance level.

Keywords:

BRICS-T, Energy, Economic Growth, Panel Cointegration Analysis,

PDF

___

Abas, N., Kalair, A., & Khan, N. (2015). Review of fossil fuels and future energy technologies. Futures, 69, 31-49.
ABD Enerji Kurumu. (2017). Energy Literacy. Washington, DC: U.S. Department of Energy. 12 05, 2021 tarihinde https://www.energy.gov/sites/prod/files/2017/07/f35/Energy_Literacy.pdf adresinden alındı
Abosedra, S., & Baghestani, H. (1989). New evidence on the causal relationship between United States energy consumption and gross national product. The Journal of Energy and Development , 14(2),, 285-292.
Ağır, H., & Kar, M. (2010). Türkiye'de elektrik tüketimi ve ekonomik gelişmişlik düzeyi ilişkisi: yatay kesit analizi. Sosyoekonomi, 6(12), 149-175.
Altiner, A. (2019). MINT Ülkelerinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Nedensellik Analizi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(2), 369-378.
Apergis , N., & Payne, J. (2010). Energy consumption and growth in South America: Evidence from a panel error correction model. Energy Economics, 32(6), 1421–1426.
Aydemir, A., Atılgan, D., & Türkmen, S. (2020). N11 Ülkelerinde Enerji Kullanımı ve Ekonomik Büyüme: Panel Nedensellik Analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(2), 1027-1035.
Aydın, M. (2018). Enerji Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Düşük ve Orta Gelirli Ülkeler Örneği. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36(1), 1-15.
Azam, M. (2019). Relationship between energy, investment, human capital, environment, and economic growth in four BRICS countries. Environmental Science and Pollution Research, 26(33), 34388–34400. doi:https://doi.org/10.1007/s11356-019-06533-9
Bayar, Y. (2014). Türkiye’de Birincil Enerji Kullanımı ve Ekonomik Büyüme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(2), 253-269.
Blok, K., & Nieuwlaar, E. (2016). Introduction to Energy Analysis (2 b.). Routledge.
Bozkurt, K., & Yanardağ, M. Ö. (2017). Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme: Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Bir Panel Eşbütünleşme Analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(1), 194-213. doi:http://dx.doi.org/10.11611/yead.306823
Cheng, B. (1997). Energy consumption and economic growth in Brazil, Mexico and Venezuela: a time series analysis. Applied Economics Letters, 4(11), 671-674. doi:https://doi.org/10.1080/758530646
Cowan, W. N., Chang, T., Inglesi-Lotz, R., & Gupta, R. (2014). The nexus of electricity consumption, economic growth and CO2 emissions in the BRICS countries. Energy Policy, 66, 359-368.
Çınar, S., & Yılmazer, M. (2015). Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belirleyicileri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Gelişmekte Olan Ülkeler Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1), 55-78.
Demir, Y., & Görür, Ç. (2020). OECD ülkelerine ait çeşitli enerji tüketimleri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin panel eşbütünleşme analizi ile incelenmesi. Journal of Econometrics and Statistics, 32, 15-33. doi:10.26650/ekoist.2020.32.0005
Erdogan, S., Gedikli, A., Yılmaz, A., Haider, A., & Zafar, M. (2019). Investigation of energy consumption–Economic growth nexus: A note on MENA sample. Energy Reports, 5, 1281-1292. doi:https://doi.org/10.1016/j.egyr.2019.08.034
Eyüboğlu, K., Akdağ, S., & Özçelik, M. (2021). Gelişmekte Olan Ülkelerde Enerji Verimliliği, Yenilenebilir Enerji ve Ekonomik Büyüme Etkileşiminin Test Edilmesi. Tarsus Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 29-36.
Herzer, D. (2016). Unions and income inequality: A Heterogeneous panel co‐integration and causality analysis. Labour, 30(3), 318-346.
Hondroyiannisa, G., Lolos, S., & Papapetrou, E. (2002). Energy consumption and economic growth: assessing the evidence from Greece. Energy Economics, 24(4), 319-336.
Hou, Q. (2009). The relationship between energy consumption growths and economic growth in China. International Journal of Economics and Finance, 1(2), 232-237.
Hubbert, M. (1956). Nuclear Energy and Fossil Fuel. Drilling and Production Practice. American Petroleum Institute.
Hwang, D. B., & Gum, B. (1991). The causal relationship between energy and GNP: the case of Taiwan. The Journal of Energy and Development, (16(2), 219-226.
IEA. (2021). The World Energy Outlook (WEO). Paris: International Energy Agency (IEA).
Kamaludin, M. (2013). Electricity consumption in developing countries. Asian Journal Of Social Sciences and Humanities, 2(2), 84-90.
Kernitskii, V., Kukartsev, V., Shalaeva, D., Semenova, E., Bashmur, K., & Apanasenko, S. (2020). Structure of electric power generation from different resources in Russia. Materials Science and Engineering 919 062041, 1-7.
Khobai , H., Abel , S., & Le Roux, P. (2017). A Review of the Nexus Between Energy consumption and Economic growth in the Brics countries. MPRA Paper No. 82462, 1-18.
Kılıç, E., Yavuz, E., Pazarcı, Ş., & Umut, A. (2021). Enerji Tüketiminin Cari Açık Üzerindeki Etkisinin Panel Veri Yöntemleri ile Analizi: Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü'ne Dair Kanıtlar. İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 8(2), 277-291.
Koç, E., & Kaya, K. (2015). Enerji Kaynakları–Yenilenebilir Enerji Durumu. Mühendis ve Makina, 56(668), 36-47.
Korkmaz, Ö., & Develi, A. (2012). Türkiye’de Birincil Enerji Kullanımı, Üretimi ve Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) Arasındaki İlişki. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(2), 1-25.
Kraft, J., & Kraft, A. (1978). On the Relationship Between Energy and GNP. The Journal of Energy and Development, 3(2), 401-403.
Küçükaksoy, İ., & Akalın, G. (2017). Fisher Hipotezi'nin Panel Veri Analizi İle Test Edilmesi: OECD Ülkeleri Uygulaması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35(1), 19-40.
Lee, C.-C. (2005). Energy consumption and GDP in developing countries: A cointegrated panel analysis. Energy Economics, 27, 415 – 427.
Lise, W., & Van Montfort, K. (2007). Energy consumption and GDP in Turkey: Is there a co‐integration relationship? Energy Economics, 29(6), 1166–1178.
Lu, W.-C. (2017). Renewable energy, carbon emissions, and economic growth in 24 Asian countries: evidence from panel cointegration analysis. Environmental Science and Polution Research, 24(33), 26006-26015. doi:DOI 10.1007/s11356-017-0259-9
Meher, S. (2021). Impact of economic growth and electricity consumption on CO2 emissions in BRICS countries: A panel data analysis. Working Paper No.81, 1-27. Nabakrushna Choudhury Centre for Development Studies, Bhubaneswar.
Mehrara, M. (2007). Energy consumption and economic growth: The case of oil exporting countries. Energy Policy 35(5), 2939–2945.
Narayan, S. (2016). Predictability within the energy consumption–economic growth nexus: Some evidence from income and regional groups. Economic Modelling, 54, 515–521.
Nazlioglu, S., Lebe, F., & Kayhan, S. (2011). Nuclear energy consumption and economic growth in OECD countries: Cross-sectionally dependent heterogeneous panel causality analysis. Energy Policy, 39, 6615–6621.
Nelson, S. (2021, 12 4). Energy Resources. Tulane University: https://www.tulane.edu/~sanelson/eens1110/energy.htm adresinden alındı
Örgün, B. O., & Pala, A. (2017). Enerji tüketimi, dışa açıklık ve ekonomik büyüme ilişkisi: 28 Avrupa Birliği Ülkesi için panel Granger nedensellik analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 54(623), 9-20.
Özkan, S., & Beyazlı, D. (2018). Bölgesel gelişmişlik düzeyinin belirlenmesine ilişkin veri seti sorunsalı: eleştiri ve öneriler. Planlama, 28(1), 22–39.
Pao, H.-T., & Tsai, C.-M. (2010). CO2 emissions, energy consumption and economic growth in BRIC countries. Energy Policy, 38(12), 7850-7860.
Paul, S., & Bhattacharya, R. (2004). Causality between energy consumption and economic growth in India: a note on conflicting results. Energy Economics, 26(6), 977-983. doi:https://doi.org/10.1016/j.eneco.2004.07.002
Persyn, D., & Westerlund, J. (2008). Error-correction–based cointegration tests for panel data. The Stata Journal, 8(2), 232-241.
Pesaran, M. (2006). Estimation and Inference in Large Heterogeneous Panels with a Multifactor Error Structure. Econometrica, 74(4), 967-1012.
Pesaran, M. (2007). A Simple Panel Unit Root Test in the Presence of Cross-Section Dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
Rahman, M. (2021). The dynamic nexus of energy consumption, international trade and economic growth in BRICS and ASEAN countries: A panel causality test. Energy, 229: 120679, 1-10.
Rajbhandari, A., & Zhang, F. (2018). Does energy efficiency promote economic growth? Evidence from a multicountry and multisectoral panel dataset. Energy Economics, 69, 128-139. doi:https://doi.org/10.1016/j.eneco.2017.11.007
Ritchie, H., & Roser, M. (2021, 12 04). Our World in Data. Energy Fossil Fuels: https://ourworldindata.org/fossil-fuels?country= adresinden alındı
Sarısoy, S., & Yıldız, F. (2013). Karbondioksit (CO2) Emisyonu ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Panel Veri Analizi. Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Metinleri, 2013(1), 1-19.
Shahbaz, M., Shahzad , S., Alam, S., & Apergis, N. (2018). Globalisation, economic growth and energy consumption in the BRICS region: The importance of asymmetries. The Journal of International Trade & Economic Development, 27(8), 985-1009.
Syzdykova, A. (2018). Orta Asya Ülkelerinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 87-99.
Şanlı, F., & Tuna, K. (2014). Türkiye'de petrol tüketimi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin analizi. Maliye Finans Yazıları, 102, 43-58.
Şengönül , A., & Koşaroğlu, Ş. (2018). ELEKTRİK TÜketimi ve Ekonomik Büyüme Arasindaki Ilişki: Brics Ülkeleri Için Bir Uygulama. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 431-447.
Şengönül, A., & Koşaroğlu, Ş. M. (2018). Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Brics Ülkeleri Için Bir Uygulama. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 431-447.
Torun , M., Yücesan, M., & Yağış, O. (2016). Ekonomik Büyüme ve Enerji Tüketiminin Co2 Emisyonu Üzerindeki Etkileri: Seçilmiş Mena Ülkeleri İçin Panel Veri Analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(4), 351-368.
Uğur, B. (2021). N11 Ülkelerinde Doğrudan Yabancı Yatırım Girişlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi. Uluslararası Ekonomi, Politika, Beşeri Bilimler ve Sosyal Bilimler Dergisi, 4(3), 140-152.
UN. (1982). Concepts and Methods in Energy Statistics, With Special Reference to Energy Accounts and Balances. Department of International Economic And Social Affairs - Statistical Office, New York. file:///C:/Users/bkts2/Documents/DOKTORA/D%C3%BCnya%20Ekonomisi/SeriesF_29E_UN.pdf adresinden alındı
Wrigley, E. (1992). Why poverty was inevitable in traditional societies. J. A. Hall, & I. Jarvie içinde, Transition to modernity: Essays on power, wealth and belief (s. 400\394). Cambridge University Press.
Yıldırım, D., Yıldırım, S., & Demirtaş, I. (2019). Investigating energy consumption and economic growth for BRICS-T countries. World Journal of Science Technology and Sustainable Development, 16(4), 184-195.
Yıldırım, M., & Örnek, İ. (2007). Enerjide Son Seçim: Nükleer Enerji. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 32-44. Zakari, A., Khan, I., Tan, D., Alvarado, R., & Dagar, V. (2022). Energy efficiency and sustainable development goals (SDGs). Energy, 239, 1-11. doi:https://doi.org/10.1016/j.energy.2021.122365