Mahmut ABUHANDAN, MUSTAFA ÇALIK, Yeşim OYMAK, Veysi ALMAZ, Cemil KAYA, Erdal EREN, Akın İŞCAN

Çocuklarda menenjit: 92 olgunun değerlendirilmesi

Amaç: Çalışmamızda menenjit olgularının epidemiyolo- jik, klinik, laboratuvar bulguları ve tedavi yanıtlarını değer- lendirilmesi amaçlandı. Gereç ve yöntem: 2010- 2011 tarihleri arasında menenjit tanısıyla izlediğimiz 92 olgunun yaş, cinsiyet, geliş yakın- maları, fizik muayene, laboratuvar bulguları ve uygulanan tedaviler açısından geriye dönük olarak değerlendirmeye alındı. Menenjit tanısı, hastaların beyin omurilik sıvılarının (BOS) mikroskobik ve biyokimyasal (glikoz, protein, klor) sonuçlarının değerlendirilmesi ve/veya kültürde etkenin üretilmesi ile konuldu.Bulgular: Olguların 50’si erkek 42’si kız olup, yaş orta- lamaları 4,2±4,1 yıl idi. Başvuru sırasındaki en sık yakın- malar ateş (%91,3), kusma (%87,0), baş ağrısı (%68,5) ve havale geçirme (%20,7), olarak tespit edildi. Fizik incelemede ense sertliği (%60,9), Brudzinski fenomeni (%50), Kernig belirtisi (%46,7), bilinç değişikliği (%16,3) ve döküntü (%2,2) mevcuttu. Klinik ve laboratuvar bulgu- ları açısından hastalar sınıflandırıldığında %54.3 bakte- riyel, %38.0 aseptik ve %7,6 tüberküloz menenjit olarak saptandı. Olguların 13’ünde BOS ve yedisinde kan kültü- ründe üreme oldu. En sık gözlenen komplikasyonlar kon- vülziyon, kraniyal sinir tutulumu, hidrosefali ve uygunsuz ADH sendromu idi. Mortalite oranı %2,2 olarak bulundu. Sonuç: Özellikle ateş, kusma, baş ağrısı ve konvülziyon yakınmaları olan hastalarda tanıda öncelikle menenjit dü- şünülmesi gereken bir hastalıktır.

Meningitis in children: Analysis of 92 cases

Objective: In this study, we aimed to evaluate cases of meningitis for epidemiologic, clinical, laboratory findings and the treatment response.Materials and methods: We evaluated ninety two pa- tients whose diagnosis were meningitis retrospectively between January 2010 and December 2011, for age, gen- der, presenting symptoms, physical examination, labora- tory findings and treatments. The patients who were hos- pitalized with central nervous system infection were diag- nosed as meningitis by examination of cerebrospinal fluid (CSF) under a microscope and evaluation of biochemical (glucose, protein, chloride) results and / or culture.Results: Fifty patients were male and 42 were female, mean age was 4.2 ± 4.1 years. The most common symp- toms were fever (91.3%), vomiting (87.0%), headache (68.5%), and convulsion (20.7%). On physical examina- tion in descending order neck stiffness (60.9%), Brudz- inski phenomenon (50%), Kernig sign (46.7%), altered consciousness (16.3%) and rash (2.2%) were detected. When patients were classified in terms of clinical and laboratory findings; bacterial meningitis was determined 53.4%, aseptic in 38% and tuberculous meningitis in 7,6%. CSF and blood culture were positive in 13 of and seven of the cases respectively. The most frequent com- plications were seizures, cranial nerve palsy, hydroceph- alus and the syndrome of inappropriate ADH. Mortality rate was determined as 2.2%. Conclusion: The patients especially with symptoms of fever, vomiting, headache and convulsions, meningitis should be considered primary disease.

PDF

___

1. Tunkel AR, Scheld WM. Acute meningitis. In: Mandell GL, Douglas RG, Bennett JE, eds. Mandell, Douglas and Bennett.s Principles and Practice of Infectious Diseases. Sixth ed. New York: Churchill Livingstone, 2005: 1083- 126.
2. Karakartal G, Altay G, Arısoy ES, Doğanay M Menenjitler. Topçu AW, Söyletir G, Doğanay M, editörler. İnfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi. İstanbul: Nobel Tıp Kita- bevi, 2002: 985-1018.
3. De Gans J, Van de Beek D. European Dexamethasone in Adulthood Bacterial Meningitis Study Investigators. Dexa- methasone in adults with bacterial meningitis. N Engl J Med 2002; 347: 1549-56.
4. Gray LD, Fedorko DP. Laboratory diagnosis of bacterial meningitis. Clin Microbiol Rev 1992;5:130-45.
5. Duke.T, Curtis N, Fuller DG. The management of bacterial meningitis in children. Expert Opin Pharmacother 2003; 4:1227-40.
6. Taşkesen M, Taş MA. Çocuklarda merkezi sinir sistemi en- feksiyonlari. Dicle Tıp Dergisi 2007; 34: 123-6.
7. Cerebrospinal Fluid Findings in Central Nervous System Disorders. In: Kliegman RM, Stanton BF, St. Geme JW 3rd, Schor NF, Behrman RE, editors. Nelson textbook of pediat- rics. 19th ed. Philadelphia: Elsevier Saunders, 2011, p.2088
8. Aygün AD, Şen Ç, Aydınoğlu AH ve ark. Elazığ’da bölgesel tıp merkezinde çocukluk çağı menenjitleri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2001; 44: 141-8.
9. Neumann HB, Wald ER. Bacterial meningitis in childhood at the children’s hospital of Pittsburgh: 19988-1998 Clin Pediatr (Phila) 2001;40:595-600.
10. Çiftdoğan DY, Vardar F, Bayran N, Yıldız B. Çocukluk çağı bakteriyel ve aseptik menenjit ayrıcı tanısında serum ve be- yin omurilik sıvısı C-reaktif protein düzeyinin önemi. Ege Pediatri Bülteni 2009;16:123-9.
11. Özkozacı T, Yücel O, Ülker E, et al. 1999-2001 yıllarında takip edilen menenjit olgularının değerlendirilmesi. Hay- darpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Der- gisi 2002;42:18-24.
12. Antoniuk SA, Zanon França M, Tannous Tahan T, et al. [Study of 312 children with meningitis treated at a Univer- sity Hospital in the South of Brazil]. Medicina (B Aires) 2009;69:127-32.
13. Ecevit Ç, Kocabaş Ö, Kavaklı T ve ark. Bir yıl boyunca iz- lediğimiz menejit olgularımızın değerlendirilmesi. 4. Ulu- sal Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Kongresi Özet Kitabı 11-13 Mayıs 2005 İstanbul: 227.
14. Sutinen J, Sombrero L, Paladin FJ, et al. Etiology of central nervous system infections in the Philippines and the role of serum C-reactive protein in excluding acute bacterial men- ingitis. Int J Infect Dis 1999;3:88-93.
15. Sünbül M, Esen Ş, Eroğlu C, Barut Ş, Pekbay A, Leblebici- oğlu H. Menenjitli 130 Olgunun Retrospektif Değerlendi- rilmesi. İnfeksiyon Dergisi 1999;3:303-8.
16. Çelik İ, Özden M, Kılıçoğlu A, Demirdağ K, Kılıç SS. Yüz- yirmibir Menenjit Olgusunun Retrospektif Olarak Değer- lendirilmesi. Klimik Dergisi 2003;16:11-4.
17. Valmari P, Peltola H, Ruuskanen O. C-reactive protein as predictor of sequelae of meningitis. Lancet 1984;1:741-2.
18. Marzouk O, Bestwick K, Thomson AP, Sills JA, Hart CA. Variation in serum C-reactive protein across the clini- cal spectrum of meningococcal disease. Acta Paediatr 1993;82:729-33.
19. Ibrahim KA, Abdel-Wahab AA, Ibrahim AS. Diagnostic value of serum procalcitonin levels in children with men- ingitis: a comparison with blood leukocyte count and C- reactive protein. J Pak Med Assoc 2011;61:346-51.
20. Yılmaz A, Türk Arıbaş E: menenjitlerin tanı ve izleminde serum C reaktif protein. Genel Tıp Derg 2001;11:99-103.
21. de Beer FC, Kirsten GF, Gie RP, Beyers N, Strachan AF. Value of C reactive protein measurement in tuberculous, bacterial, and viral meningitis. Arch Dis Child 1984; 59: 653-6.
22. Weisfelt M, De Gans J, Van der Poll T, Van de Beek D. Pneumococcal Meningitis in Adults: New Approaches to Management and Prevention. Lancet Neurol 2006;5:332- 42.
23. Van de Beek D, De Gans J, McIntyre P, Prasad K. Steroids in Adults With Acute Bacterial Meningitis: A Systematic Review. Lancet Infect Dis 2004;4:139-43.
24. Çelik İ, Özden M, Kılıçoğlu A, Demirdağ K, Kılıç SS. Yüz- yirmibir menenjit olgusunun retrospektif olarak değerlendi- rilmesi. Klimik Dergisi 2003;16:11-4.
25. Yamazhan T, Arda B, Taşbakan M, Gökeğin D, Ulusoy S, Serter D. Akut pürülan menenjitli 94 olgunun analizi. Kli- mik Dergisi 2004; 17:95-8.
26. Schuchat A, Robinson K, Wenger JD et al. Bacterial Meningitis in the United States in 1995. New Eng J Med 1997;337: 970-6.
27. Göktaş P, Ceran N, Coşkun D, Hitit G, Karagül E, Özyürek S. Otuz sekiz erişkin tüberkülöz menenjit olgusunun değer- lendi-rilmesi. Klimik Dergisi 1998;11:15-8.
28. Spanos A, Harrell Jr FE, Durack DT. Differential diagnosis of acute meningitis. An analysis of the predictive value of initial observations. JAMA 1989;262:2700-7.
29. Negrini B, Kelleher K, Wald E. Cerebrospinal fluid find- ings in aseptic versus bacterial meningitis. Paediatrics 2000;105:316-9.
30. Nigrovic LE, Kuppermann N, Macias CG, et al. Pediatric Emergency Medicine Collaborative Research Committee of the American Academy of Pediatrics. Clinical predic- tion rule for identifying children with cerebrospinal fluid pleocytosis at very low risk of bacterial meningitis. JAMA 2007;297:52-60.
31. De Cauwer HG, Eykens L, Hellinckx J, Mortelmans LJ. Differential diagnosis between viral and bacterial meningi- tis in children. Eur J Emerg Med 2007;14:343-7.
32. Gülez N, Gerçek PA, Günvar T ve ark. Akut bakteriyel me- nenjitde iki yıllık deneyimlerimiz. 39.Türk Pediatri Kong- resi 17- 22 Haziran 2003 Kapadokya özet kitabı: 484.
33. Özdemir H, Tapısız A, Çiftçi E, İnce E, Doğru Ü. Menenjit tanısı ile izlenen hastalarımızın Değerlendirilmesi. Çocuk Enf Derg 2009;3:137-40.