Bir üniversite hastanesinde yatan hastaların steroid kullanımına uyumunun değerlendirilmesi

Amaç: Steroidlerin yararlı olması için, hastaların bu ilaç tedavisini anlaması gerekmektedir. Bu tanımlayıcı çalışma hastaların steroid tedavisine uyumunu belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve yöntem: Araştırma bir üniversite hastanesinin dahiliye kliniklerinde yatan gönüllü toplam 118 hasta ile Nisan-Haziran 2005 tarihleri arasında yapılmıştır. Veriler anket formuyla toplanmış ve veri analizi yüzdelik ve ki-kare testi kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Çalışmadaki hastaların yaş ortalaması 48.9±14.7 yıl; ve hastaların %70.3’ü kadın, %44.9’u ilköğretim mezunudur. Hastaların %45.8’i steroid hakkında bir sağlık personelinden bilgi aldığını belirtmiştir. Çalışma grubunun %99.2-94.6’sı ilacın tedavi planını doğru yanıtlamasına rağmen, sadece %52.5’i steroid dozunu doğru hesaplamıştır. Ayrıca hastaların çoğu ilacın yan etkilerini (%83.1) ve bunlardan nasıl korunacağını bilememiştir. Sonuç: Çalışma sonuçlarına göre steroid kullanan hastaların ilaç uyumuna ilişkin yeterli bilgisi olmadığı ve bu hastaların çeşitli problemler yaşayabileceği söylenebilir. Bu sorunları gidermek için hastalar ilaç tedavisi konusunda sağlık profesyonelleri tarafından daha iyi eğitilmelidir.

Evaluation of compliance to steroid use in inpatients of a university hospital

Objectives: In order to maximize the benefits from steroids, patients should understand treatment with this drug. The aim of this study was to investigate inpatients’ compliance to steroid treatment. Materials and methods: This study was carried out from April to June 2005 on a total voluntary 118 inpatients in internal medicine clinics of a university hospital. The data were collected using by a questionnaire form and data analysis was performed using frequency tables and chi−square tests. Results: The mean age of the subjects was 48.94±14.72 years and 70.3% of them was female. With regard of educational status, 44.9% of patients were elementary school graduates. A total of 45.8% reported that they had received information about steroids from a health professional. Although 99.2% - 94.6% of subjects knew the correct drug scheduling, only 52.5% knew how to calculate steroid dose. Additionally majority of them (83.1%) did not know side effects of drug and prevention from their side effects. Conclusion: According to our results, patients using steroid did not have sufficient information for adherence to this drug therapy and the patients experienced various problems. In order to relieve these problems, the patients should be better trained about steroid therapy by health professionals.

PDF

___

1. Clegg DO, Reda DJ, Weisman MH, et al. Comprarison of sulfasalazine and placebo in the treatment of ankylosing spondylitis. Arthritis Rheum 1996;39:2004-12.
2. Özşeker F, Akkaya E, Dilek İ, Damadoğlu E. Tüberküloz hastalarının tedaviye uyumu (hasta kompliyansı). Solunum Hastalıkları 2004;15:109-15.
3. Erdenen F. Astımda hastanın tedaviye uyum eksikliğinin ilaç dışı nedenleri. Solunum 1998;107: 626-36.
4. Chaulk CP, Kazandijian VA. Directly observed therapy for treatment completion pulmonary tuberculosis. J Am Med Assoc 1998;279:943-8.
5. Liam CK, Lim KH, Wong CM, Tang BG. Attitudes and knowledge of newly diagnosed tuberculosis patients regarding the disease and factors affecting treatment compliance. Int J Tubercul Lung Dis 1999;3:300-9.
6. Morisky DE, Malotte CK, Choi P, Davidson P, Rigler S, Sugland B, Langer M. A patient education program to improve adherence rates with antituberculosis drug regimens. Health Edu Quart 1990; 17:253-67
7. Eren H, Altan Ç, Akagündüz U, Bayraktar Ş, Yılmaz ÖF. Glokomun medikal tedavisinde hasta uyumu. J Glaucoma-Cataract Oftalmoloji Derg 2008;3:158-64.
8. Eken A, Can SP, Soyuer Ü. Sistemik steroidler. Dermatolojide Klinik ve Laboratuar Takip Gerektiren Sistemik İlaçlar, Erciyes Üniversitesi Matbaası, 1993, Kayseri, s: 37-64.
9. Goldfien A. Adrenokortikoidler ve Adrenokortikal Antagonistler. Temel ve Klinik Farmakoloji (Çev. Ed., Özüner Z ,çev. Ed. Yard. Süzer Ö) Barış Kitabevi, 6. Baskı, 1995, s: 784-797.
10. Akansel N, Özdemir A, Çıtak Tunç G. Steroid ilaçların uygulamasında hemşirenin sorumlulukları. Hemşirelik Forumu 2003;6:12-5.
11. Fardet L, Flahault A, Kettaneh A, Tiev KP, Généreau T, Tolédano C, Lebbé§ C, Cabane. Corticosteroid-induced clinical adverse events: fruquency, risk factors and patient’s opinion. British J Dermatol 2007;157:142-148.
12. Gürçay E, Ekşioğlu E, Yüzer S, Bal A, Çakcı A. Ankilozon spondilitli hastalarda ilaç uyumunu ve uyumsuzluğunu etkileyen faktörler. Türk Fiz Tıp Rehab Derg 2006; 52: 163-7.
13. Baklacıoğlu B. Hemşirelerin steroid alan hastaların bakımına ilişkin bilgileri. Yayınlanmamış Yükseklisans tezi. Hacettepe Üniversitesi Ankara, 1995.
14. Faiman B, Bilotti E, Mangan PA, Rogers K. Steroid-associated side effects in patient with multiple myeloma: Concensus Statement of the IMF Nurse Leadership Board. Clin J Oncol Nurs 2008;12:53-63.
15. Cooper H, Booth K, Fear S, Gill G. Chronic disease patient education: lessons from meta analyses. Patient Education and Counselling 2001:44:107-117.
16. Fernsler J, Cannon C. The whys of patient education. Sem Oncol Nurs 1991;7:79-86.
17. Hoffmann T, Worrall L. Designing effective written health education materials: considerations for health professionals. Disabil Rehabil 2004;26:1166-73.
18. Coulter A, Entwistle V, Gilbert D. Sharing decisions with patients: is the information good enough? British Med J 1999;318:318-22.
19. Edwards A, Elwyn G, Mulley A. Explaining risks: Turning numerical data into meaningful pictures. British Med J 2002;324: 827-30.
20. Hill J. A practical guide to patient education and information giving. Baillieres Clin Rheumatol 1997; 11:109-27.
21. Theis SL, Johnson JH. Strategies for teaching patients: A meta-analysis. Clin Nurse Special 1995; 9:100-24.
22. Arthur V, Clifford C. Evaluation of information given to rheumatology patients using non-steroidal anti-inflammattory drugs. J Clin Nurs 1998;7:175-81.
23. Lee DYL , Armour C, Krass I. The development and evaluation of written medicines information for Type 2 diabetes. Health Education Res 2007;22:918-30.
24. Kara B, Uzun Ş, Yokuşoğlu M, Uzun M. Hipertansiyon hastalarında ilaç bilgisinin kan basıncını düşürmek için uygulanan yöntemlere etkisi. TAF Prev Med Bull 2009;8:231-38.
25. Schaafsma ES, Raynor TDK, de Jong-van den Berg LTW. Accessing medication information by ethnic minorities: barriers and possible solutions. Pharm World Sci 2003;25:185-90.
26. Richard CJ. Self-care management in adults undergoing hemodialysis. Nephrol Nurs J 2006; 33:387-94.
27. Hacıhasanoğlu R. Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler. TAF Prev Med Bull 2009; 8:167-72.
28. Kav S, Bostancı H. Role of nurse in patient education and follow-up people receiving oral chemotherapy treatment in Turkey. Support Care Cancer 2006; 14:1252-57.
29. Ak, D. Dahiliye ve yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin ilaç uygulamalarına yönelik durum analizi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 1995.
30. Özdemir L, Akdemir N. Nurses’ knowledge and practice involving patients’resuming sexual activity following myocardial infarction: implications for training. Austr J Adv Nurs 2008;26:42-52.