Ertan SÖNMEZ, Ali KARAKUŞ, Umut Yücel ÇAVUŞ, Cemil CİVELEK, Göktürk İPEK, Cem ZEREN

Bir üniversite hastanesi acil servisine başvuran zehirlenme olgularının değerlendirilmesi

Amaç: Bu çalışmada, Sivas ve çevre illerden acil servise zehirlenme nedeniyle başvuran hastaların demografik özelliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: Çalışmamıza Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalında dört yıl içerisinde zehirlenme nedeniyle tedavi edilen 567 hasta alındı. Hastalar zehirlenme sebeplerine göre intihar, kaza, maruz kalma şeklinde guruplara ayrıldı. Zehirlenmeler genel ve guruplara ayrılmış olarak yaş, cinsiyet, bilinç durumu, başvurdukları mevsim, zehirlenme şekli, prognozları, ne ile zehirlendikleri ve önceki kliniklerde yapılan müdahaleler açısından incelendiler. Mantar zehirlenmesi erken ve geç bulgu verenler olarak sınıflandırıldı. Bulgular: Hastaların 363ü (%64,10) intihar, 120si (%21,28) kaza, 83ü (%14,62) maruz kalmaydı. Yaş sınırları 15-81, yaş ortalaması 27,82±11,56 bulundu. Bütün zehirlenme vakaların 172si (%30,3) erkek ve yaş ortalamaları 29,97±5,122 iken 395i (%69,7) kadın ve yaş ortalamaları 26,89±2,072 olarak bulundu. Hastaların geldiklerinde bilinçleri; %88,2sinde açık, %7,6sinde konfüze, %4,1inde kapalıydı. Biri ise (%0,2) ölü idi. En fazla ilaç zehirlenmesi (%72,7) sonra mantar (%12,2) ve tarım ilaçları (%9) ile zehirlenmeler görüldü. Zehirlenmelerin tamamı içinde 2 hasta organofosfat, 3 hasta metanol, 3 hasta ilaç zehirlenmesi, bir hasta mantar ve bir hasta tüp gazı zehirlenmesiyle öldü. Zehirleyen maddeye göre dağılım incelendiğinde ise en fazla çoklu ilaç (%27) görüldü. Mantar zehirlenmelerinde sıklıkla semptomların erken (0-6 saat) başladığı tespit edilmiş iken (%88,5), geç (6-24 saat) semptom görülenler daha az olarak bulundu (% 11,5). En fazla zehirlenme kış (%30) mevsiminde görüldü. Önceki kliniklerde yapılan müdahaleler incelendiğinde ise, hiçbir müdahale yapılmayanlar (%52,4) en fazla görüldü. Sonuç: Ülkemizde zehirlenme ön tanısıyla sağlık kuruluşlarına başvuran hastalar hakkında önemli sayıda istatistiki veriler bulunmakla birlikte bizim çalışmamız Sivas yöresindeki zehirlenmeler konusunda değerli bilgiler vermektedir.

PDF

___

1. Dökmeci İ. Toksikoloji. Zehirlenmelerde tanı ve tedavi. 3. Baskı, Nobel, İstanbul, 2001;3-149.
2. Neal E, Benzer F, Benzer T. Prehospital and interhospital principles. Goldfrank’s Toxicologic Emergencies. (Ed. Goldfrank L.) 5th. ed. Appleton and Lange, USA 1995; 1335-9.
3. Allen MH, Serper MR, Elfenbein C. Psyhiatric Principles. Goldfrank’s Toxicologic Emergencies, (Eds Goldfrank L.) 5th. ed. Appleton and Lange, USA, 1995; 1353-61.
4. Afshari R, Majdzadeh R, Balali- Mood M. Pattern of acute poisonings in Mashhad, Iran 1993-2000. Clinic Toxicol 2004;42(7):965-75.
5. Mohanty MK, Kumar V, Bastia BK, Arun M. An anlaysis of poisoning deaths in Manipal, India. Vet Hum Toxicol 2004;46(4):208-9.
6. Koçak R. Tanrıverdi Z, Seyrek E, Alparslan N. Akut zehirlenmeler. Ç.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 1987; 12:(4): 381-7.
7. Hawton K, Fagg J. Trends in deliberate self poisoning and self injury in Oxford, 1976-1990. Br Med J 1992;304(6839):1409-11.
8. Schwarz UI,Ruder S, Krappweis J, Israel M, Kirch W. Epidemiology of attempted suicide using drugs. An ınquiry from the Dresden University Clinic. Dtsch Med Wochenschr 2004;129(31-32):1669-73.
9. Bille-Brahe U, Kerkhoff A, De Leo D, Schmidtke A, Crepet P. A repetition-prediction study of European parasuicide populations: a summary of the first report from part II of the WHO/EURO Multicentre Study on Parasuicide in cooperation with the EC concerted action on attempted suicide. Acta Psychiatr Scand 1997;95(2):81-6.
10. Voros V, Osvath P, Fekete S. Gender differences in suicidal behavior. Neuropsychopharmacol Hung 2004;6(2):65-71.
11. Retamal P, Humphreys D. Occurence of suicide and seasonal variation. Rey Saude Publica 1998; 32(5): 408-12.
12. Hakko H, Rasanen P, Tiihonen J. Seasonal variation in suicide occurence in Finland. Acta Psychiatr Scand 1998; 98(2): 92-7.
13. Kekec Z, Gunay N, Sozuer EM,Guven M, Sungur M. An analysis of 682 adult poisonings in Central Anatolia of Turkey. Vet Hum Toxicol 2004;46(6):335-6.
14. Akkose S, Bulut M, Armagan E, Cebicci H, Fedakar R. Acute poisoning in adults in the years 1996-2001 treated in the Uludag University Hospital, Marmara Region, Turkey. Clinic Toxicol (Phila) 2005;43(2):105-9.
15. Jacobsen D, Frederichsen PS, Knutsen KM, Sorum Y, Talseth T, Odegaard OR. A prospective study of 1212 cases of acute poisoning: general epidemiology. Hum Toxicol 1984;3(2):93-106.
16. Viertel A, Weidmann E, Brodt HR. Cases of acute poisoning admitted to a medical intensive care unit. Deutsch Med Wochenschr 2001 Oct 19; 126(42):1159-63.
17. Erichson TB. Diagnosis and managment of the patient with an unknown ingestion. ACEP Scientific Assembly, San Diego USA, 1998;October 12-17.