Yusuf el-Ka‘îd’in el-Harb fî Berri Mısr Adlı Romanının Teknik Tahlili

Yusuf el-Ka‘îd, 20. yüzyılın önemli Mısırlı yazarlarından birisidir. el-Ka‘îd’in en bilinen romanlarından olan el-Harb fî Berri Mısr adlı eserini, kendi ülkesi Mısır’da yayımlanmasına izin verilmediği için, 1978 yılında Beyrut’ta yayımlamıştır. el-Harb fî Berri Mısr, en iyi yüz Arap romanı listesinde dördüncü sırada bulunmaktadır. Eser aynı zamanda 1991 yılında el-Muvâtinu’l-Mısrî adıyla sinemaya uyarlanmıştır. Genel anlamda romanın ana teması, 1973 Arap-İsrail Savaşı yıllarında Mısır’da mevcut yolsuzluğu, sosyal ve siyasi alanlardaki suiistimali ve adaletsizliği anlatarak Mısır’ın farklı yüzlerini trajik şekilde ortaya koymaktır. Özellikle toplumsal alandaki yolsuzluk ve yozlaşmanın toplumsal çözülmeye sebebiyet verebileceği için, ne kadar tehlikeli bir durum olduğu üzerinde durmaktadır. el-Harb fî berri Mısr, “şımarık” oğlunun yerine bir başkasını askere göndermek için yasadışı yöntemler bulmaya çalışan siyasi otoriteye sahip zengin birisi olan ‘Umde (köy muhtarı) ve maddi imkânsızlıklarından dolayı ‘Umde’nin oğlu yerine askere gitmek zorunda kalan ve 1973 Arap-İsrail Savaşı’nda şehit olan köy bekçisinin oğlu Masrî’yi anlatmaktadır. Bu çalışmada, söz konusu romanın bilimsel şekilde tetkik edilmesi hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Arap Dili ve Edebiyatı, Modern Arap Edebiyatı, Modern Arap Romanı, el-Harb fî berri Mısr, Yusuf el-Ka‘îd

A Technical Analysis of Yūsuf al-Qaʿīd's al-Ḥarb fī Barr Miṣr

Yūsuf al-Qaʿīd is one of the most important Egyptian writers of the 20th century. One of his most famous novels, al-Ḥarb fī Barr Miṣr, was published in Beirut in 1978, as it was not allowed to be published in his home country, Egypt. al-Ḥarb fī Barr Miṣr ranks fourth in the list of the hundred best Arabic novels. The work was also adapted to the cinema under the name of al-Muwātin al-Miṣrī in 1991. In general, the main focus of the novel is to tragically reveal the different faces of Egypt by describing the corruption, abuse and injustice in the social and political fields in Egypt during the 1973 Arab-Israeli War. It focuses on how dangerous a situation it is, especially since corruption and degenerateness in social areas can cause social disintegration. al-Ḥarb fī Barr Miṣr is about ʿUmde (village headman), a rich man with political authority who tries to find illegal methods to send someone else to enlist instead of his 'spoiled' son, and Maṣrī (the son of the village guard) who had to go to the army instead of 'Umde's son due to financial impossibilities and martyred in the 1973 Arab-Israeli War. In this study, it is aimed to examine the novel scientifically.

Keywords:

Arabic Language and Literature, Modern Arabic Literature, Modern Arabic Novel, al-Ḥarb fī Barr Miṣr, Yūsuf al-Qaʿīd,

PDF

___

Ayyıldız, Esat. “Ahmet Şevki’nin Mısır İstiklalinin Müdafaası İçin Sömürge Yöneticisine Hitaben Nazmettiği Lâmiyye’sinin Tahlili”. Arap Edebiyatında Vatan ve Bağımsızlık Mücadelesi. ed. Ahmet Hamdi Can – İhsan Doğru. 1-26. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler, 2021.
Ayyıldız, Esat. “et-Tayyib Sâlih’in ‘Mevsimu’l-Hicre İle’ş-Şemâl’ Adlı Romanının Tahlili”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 58/1 (Haziran 2018), 662-689. https://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2018.58.1.31
Ayyıldız, Esat. “Necîb Mahfûz’un Hân el-Halîlî Adlı Romanındaki Psikanalitik Yaklaşımlar”. Filoloji Alanında Yeni Ufuklar. ed. Mehmet Cem Odacıoğlu. 77-99. Ankara: Gece Kitaplığı, 2019.
Er, Rahmi. Çağdaş Arap Edebiyatı Seçkisi. Ankara: Vadi Yayınları, 2012.
Harmancı, Hasan. “Abdurrahman Munîf’in el-Escâr ve İğtiyâlu Merzûk Adlı Romanının Teknik Yönden İncelenmesi”. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 30 (2013), 67-96.
Ka‘îd, Yusuf. el-Harb fî berr Mısr. Kahire: Mektebetu Medbûlî, 1411/1991.
Koç, Celal Turgut. Tayyib Sâlih ve Romancılığı. Konya: Palet Yayınları, 2018.
Kuzu, Burhan. “Hukuk Devleti ve Hukuk Zihniyeti”. Akademik Araştırmalar Dergisi 11 (2001), 1–25.
Sâlimî, Zehra – Saide, ‘İvâc. el-Eb‘âdu’s-siyâsiyye fî rivâyeti ‘el-Harb fî berri Mısr’. el-Mesîle: Câmi‘atu Muhammed Bûdiyâf, Kulliyetu’l-Âdâb ve’l-Luğât, Yüksek Lisans Tezi, 2020.
Şevâbke, Sümeyye Süleyman Ali. “el-Mîtâkis tecrîben rivâ’iyyen: Kirâ’etun fî a‘mâli’r-rivâ’î el-Misrî Yusuf el-Ka‘îd: ‘el-Harb fî berr Mısr’ ve ‘Yehdus fî Mısr el-ân’ ve Sülâsiyyetu ‘Şekâvâ’l-Mısrî el-Fasîh’”. Mecelletu Câmi‘ati’n-Necâh li’l-Ebhâs (el-‘Ulûmu’l-İnsâniyye) 3/27, 639-666.
Tekin, Mehmet. Roman Sanatı 1: Romanın Unsurları. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 11. Basım, 2012.
Tepebaşılı, Fatih. Roman İncelemesi. Konya: Çizgi Kitabevi, 2. Basım, 2019.
Turan, Mahmut – Dağ, Muhammed Hüseyin. “Mısır Tarihinde Enver Sedat Dönemi”. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 6/78 (Eylül 2018), 306-323.
Tür, Özlem. “Mısır’da Ekonomik Kalkınma Çabaları”. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 41 (Ekim 2009), 183-194.
Yıldız, Ahmet. “Abdulvehhâb ‘Îsâvî’nin ed-Dîvânu’l-Isbartî İsimli Romanının Teknik ve Tematik İncelemesi”. Akif 51/1 (ts.), 66-95. http://dx.doi.org/10.51121/akif.2021.16
Yıldız, Musa. Necîb Mahfûz’un Sembolik Romanları. İstanbul: Akdem Yayınları, 2020.