Medya ve Şiddet: Mafya Dizileri Üzerine Karma Bir Araştırma

Öz Mafya dizileri, gerek içerdikleri aşırı şiddet görüntüleri, gerekse verdikleri açık ve örtülü mesajlarla yasa dışılığı ve sosyopatiyi özendirmekte, hatta meşrulaştırmaktadır. Bireylerin adalete karşı güven duyguları sarsılmaktadır. Mesajların tekrarlayan şekilde ve sürekli olarak kuvvetli biçimde verilmesi, gençlerin bu dizilerdeki karakterlere özenerek çevrelerine zarar verecek davranışlar geliştirmelerine neden olabilmektedir. Daha açık ifade edecek olursak; ergenler, mafya dizilerinden şiddeti öğrenmekte ve şiddete karşı duyarsızlaştırılmaktadırlar. Bu noktaları göz önünde bulunduran mevcut araştırmada, mafya dizilerinin toplumsal şiddet eğilimi üzerine etkileri incelenmiştir. Bu amaç çerçevesinde bazı bağımsız değişkenler açısından mafya dizilerinin toplum tarafından nasıl algılandığı irdelenmiştir.Araştırmada, katılımcıların mafya dizileri hakkındaki görüşlerini belirlemek amacıyla nicel ve nitel araştırma tekniklerinden faydalanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmında katılımcıların mafya dizileri hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi için Demografik Bilgiler Anketi ile Mafya Dizileri Tutum Ölçeğinden yararlanılmış; nitel kısmında ise katılımcıların konu hakkındaki düşüncelerini derinlemesine analiz edebilmek amacıyla olgubilim araştırma deseni kullanılmıştır. Buradaki amaç; araştırılan konuyu, ilgili bireylerin bakış açısından görebilmek ve bu bakış açılarını oluşturan sosyal yapıyı ve süreçleri ortaya koymaktır. Araştırmanın evrenini İstanbul ilinde görev yapmakta olan öğretmenler, avukatlar ve emniyet mensupları oluşturmaktadır. Bunlara ek olarak, yine aynı ilde öğrenim gören öğretmen adayları, hukukçu adayları ve lise öğrencileri örnekleme dahil edilmiştir.Araştırmada kullanılan Demografik Bilgiler Anketinden elde edilen sonuçlar, frekans ve yüzdelik tablolar halinde düzenlenerek yorumlanmıştır. Anketten yer alan bağımsız değişkenlere göre katılımcıların mafya dizileri hakkındaki tutum puanları arasındaki farklılık Bağımsız Grup t-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi ile karşılaştırılmıştır. Tek Yönlü Varyans Analizinde istatistiksel açıdan fark oluşması durumunda, farkın kaynağını belirlemek amacıyla tamamlayıcı hesaplardan Scheffe ve Dunnett C testlerinden yararlanılmıştır. Araştırma kapsamında kullanılan tüm istatistiksel işlemlerde anlamlılık düzeyi 0.05 olarak kabul edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Meya, Şiddet, Eğitim, Mafya Dizileri

PDF

___

Akgül, A. & Çevik, Ç. (2003). İstatistiksel analiz teknikleri. Anakara: Emek Ofset Baskı. Anderson, C.A., & Bushman, B.J. (2002). Media violence and societal violence. Science, 295, 2377–2378.
Anderson, C.A., Berkowitz, L.,Donnerstein, E., Huesmann, L.R., Johnson, J.D., Linz, D., Malamuth, N.M., & Wartella, E. (2003). The influence of media violence on youth. Psychological Science in the Public Interest, 4(3), 81- 121.
Aydın, O. & Aydın, G. (1993). Ekranda izlenen şiddet saldırgan davranışları arttırır mı? Psikiyatri, Psikoloji ve Psikofarmakoloji Dergisi, (3P), 1 (Ek 4), 43-51.
Ayrancı, Ü., Köşgeroğlu, N., & Günay, Y. (2004).Televizyonda çocukların en çok seyrettikleri saatlerde gösterilen filmlerdeki şiddet düzeyi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 5(3),133-140.
Baykul, Y. (2000) Eğitimde ve psikolojide ölçme: Klâsik test teorisi ve uygulaması. Ankara: ÖSYM Yayınları.
Black, D., & Newman, M. (1995). Television violence and children. British Medical Journal, 310. 273-274
Browne, K.D., & Hamilton-Giachritsis, C. (2005). The influence of violent media on children and adolescents: a public-health approach. The Lancet, 365, 702- 710.
Bushman, B.J., & Huesmann, L.R. (2001). Effects of televised violence on aggression.
Ed. Singer, D.G., Singer, J.L., Handbook of children and the media. Thousand Oaks, CA: Sage.
Büker, S. & Kıran, A. (1999). Televizyon reklamlarında kadına yönelik şiddet. İstanbul: Alan Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Özdiker, C. (2005). Televizyon yayınlarındaki mafya tiplemeleri ve dizilerin bireysel ve toplumsal etkileri, Karizma Dergisi, 21, 7-17.
Cantor, J. (2000). Media violence. Adolesc Health.275, 30-34.
Centerwall, B.S. (1992). Television and violence: the scale of the problem and where to go from here. Journal of the American Medical Association [JAMA], 267,
Chirstakis, DA., Zimmerman, F.J., Digiusepe, DL. ve McCarty, C.A.( 2004). Early television exposure and subsuquent attentional problems in children. Pediatrics, 113,708-713.
Cheng, T.L., Brenner, R.A., Wright, J.L., Sachs, H.C., Moyer, P., & Rao, M.R. (2004) Children’s violent television viewing: are parents monitoring? Pediatrics, 114 (1), 94-99.
Dağ, İ., Öktem, F., Yazıcı, K., Güvenç, G., Rezaki, M., Özer, Ö., Özer, Ö.A., Tunçel, M. (2006). Televizyon programlarındaki şiddet içeriğinin, müstehcenliğin ve mahremiyet ihlâllerinin izleyicilerin ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Raporu, Ankara.
Donnerstein, E., Slaby, R.G., & Eron, L.D. (1994). The mass media and youth aggression. In Reason to hope: A psychosocial perspective on violence and youth. Ed. Eron, L.D., Gentry, J., Schlegel, P. Washington, DC: American Psychological Association.
Dubow, E.F., & Miller, L.S. (1996). Television violence viewing and aggressive behavior. In Tuning in to young viewers: Social science perspectives on television. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Düzgün, M. (2004). Popüler kültür ve ürünlerin oluşumunda medyanın rolü. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 57(5).
Federman, J. (Ed) (1996-1998). National Television Violence Study: Executive Summary, The Center for Communication and Social Policy. I-III. Santa Barbara, CA: University of California Friedlander, B.Z. (1993). Community violence, children’s development, and mass media: in pursuit of new insights, new goals, and new strategies. Psychiatry, 56, 66-81.
Gentile, D.A., Walsh, D.A., Ellison, P.R., Fox, M. & Cameron, J. (2004). Media violence as a risk factor for children: A longitudinal study. Paper presented at the American Psychological Society 16th Annual Convention, Chicago, Illinois.
Gültekin, Z. (2006). Bir popüler kültür ürünü olarak mafya dizileri: Kurtlar Vadisi örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Hara, K. (1995). Quantiative and qualitative research approaches in education, Education, 115, 351-356.
Huesmann, L.R., Moise-Titus J., Podolski, C.L. & Eron, L.D. (2003). Longitudinal relations between children’s exposure to TV violence and their aggressive and violent behavior in young adulthood: 1977-1992. Developmental Psychology, 39 (2), 201-221.
Josephson, W.L. (1995). Television violence: A review of the effects on Children of different ages. Canadian Heritage.
Mutlu, E. (1997). Televizyon, çocuklar ve şiddet. İletişim Fakültesi Dergisi.41-75.
NTV (2004). Çocuğunuz TV’nin esiri olmasın. (Erişim Tarihi: 20.04.2007. URL: www.ntvmsnbc.com/news/302548) Özdamar, K. (1999). Paket programları ile istatistiksel veri analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Özdoğan, B.(1997). Çocuk ve oyun. Ankara: Arı Yayıncılık.
Özer, Ö. (2004). Yetiştirme kuramı: Televizyonun kültürel işlevlerinin incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Özer, Ö. (2005). Yetiştirme kuramının eleştirel bağlamda değerlendirilmesi: Televizyonun rezonans etkisine dair bir araştırma. Kültür ve İletişim, 8(1), 127- 161.
Rich, M., Woods, E.R., Goodman, E., Emans, S.J., & DuRant, R.H. (1998). Aggressors or victims: Gender and race in music video violence. Pediatrics,101, 669-674.
Sarı, M. (2007). Demokratik değerlerin kazanımı sürecinde örtük program: Düşük ve yüksek okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim okulunda nitel bir çalışma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Sege, R., & Dietz, W. (1995). Television viewing and violence in children: Pediatrician as agent for change. Journal of the Mississippi State Medical Association, 36, 318-327.
Singer, D.G., & Singer J.L. (1980). Television viewing and aggressive behavior in preschool children: A field study. Annals of the New York Academy of Sciences, 347.
Tanrıverdi, M. (2006). Yetişkinlerin televizyon programlarındaki şiddet öğesi içeren yayınların etkilerine ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Türk Eğitim-Sen (2006). Okullarda şiddet ve taciz. Türk Eğitim-Sen Raporu, Ankara.
Villani, S. (2001). Impact of media on children and adolescents: A 10-year review of the research. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 40(4), 392-401.
Yöükoğlu, A. (1998). Çocuk ruh sağlığı. Ankara: Özgür Yayınları.
Zuckerman, D.M. & Zuckerman, B.S. (1985). Television’s impact on children. Pediatrics, 75(2), 233-240.