Aile Yapı ve Atmosferinin Okul Şiddetine Etkisi

Okullarda meydana gelen şiddet olayları günümüzde endişe verici boyutlara ulaşmıştır. Okullarda yaşanan bu şiddet olayları, hem eğitim-öğretimi sekteye uğratmakta hem de öğrenciler için ciddi tehlikeler oluşturmaktadır. Çocukların sağlıklı gelişimi ve eğitim-öğretim faaliyetlerinin istenilen şekilde verimli olabilmesi için okullardaki şiddet olaylarıyla gerektiği şekilde mücadele edilmelidir. Okul şiddetinin en önemli sebeplerinden birisi de aile yapısının bozulması ve ailede yaşanan şiddet olaylarıdır. Çocuk ailede anne-babasını modellemekte ve yaşadıklarını okula taşımaktadır. Bu nedenle; gerek aile yapısının ve atmosferinin iyi tanınması gerekse çocuğun gelişimi için sağlıklı bir aile ortamının oluşturulması, okul şiddetinin önüne geçilmesinde çok önemlidir. Çocukları şiddetten korumak için, aileleri bilinçlendirme çalışmalarına ağırlık verilmesi, şiddeti önleme konusunda kritik bir rol oynayacaktır. Toplumsal yapının hemen her alanında görülen şiddetin önlenmesi, konunun temellerine inilerek elde edilecek bilimsel veriler ışığında yapılacak tespitlerle mümkün olabilecektir.Biz de bu çalışmamızda, okullarda meydana gelen şiddet olaylarında aile yapı ve atmosferinin etkisini ortaya koymaya çalıştık. Araştırmamızın evrenini; İstanbul ili, Küçükçekmece İlçesindeki Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı liselerde 2009-2010 öğretim yılında öğrenim görmekte olan öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise İstanbul ili Küçükçekmece ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı 24 resmi okulun lise 1., 2., 3., ve 4. sınıflarında öğrenim gören ve tesadüfi örneklem yoluyla seçilen 1410 öğrenciden meydana gelmektedir. Elde edilen veriler SPSS programıyla analiz edilerek, yorumlanmıştır. Verilerin analizinde ve hipotezlerin test edilmesinde frekans (f) ve yüzde (%), Varyans Analizi (ANOVA-F testi), t-testi, korelasyon, çoklu karşılaştırma testlerinde Ki-kare (Kay-Kare) kullanılmıştır.

The Influence of Family Configuration and Ambience to Violence in Schools

Violence in schools has disquietted highly nowadays.Violence events in schools are both hindering education processes and endangering students. There must be a big struggle with the violence events in schools for children’s healthy development and also for good and efficent education.One of the most important reasons of the violence in schools is deterioration in family configuration and violence in the family.Children follow their parents and in schools they do what they see in the family.Therefore,both knowing family configuration ambience well and forming a healthy family atmosphere for the chidren are very important to prevent the violence in schools.In order to protect children from the violence,making parents conscious of this problem will play a crucial role in preventing the violence.Preventing the violence which is experienced in every areas of the social structure will be provided only with the findings obtained in the light of scientific data. In this research,we examine the influence of family configuration and ambience to the violence in schools.The sampling of our research includes 1410 randomly selected students who continue their high school education in the academic year of 2009-2010 at public schools appertain to the Ministry of Education in Küçükçekmece district of İstanbul.The data obtained have been reviewed in the light of the analysis conducted through Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) program.In the analysis of the data and testing the hypothesis frequency(f) and percent(%),variance analysis (ANOVA –F test),t-test, correlation; and in the multiple comparison tests chi-square have been utilized. Acorrding to the findings of our research, the most important reason of violence in school is inadequate education in the family and witnessing violence in the family. The family is the base of society and it has a critical role in applying healthy education in school and preparing a peaceful atmosphere in the class as well. Because the child will bring what he has learned at home to the school. If the child has a caring, affectionate,gentle, merciful environment at home, he’ll reflect it to the school and class environment. However, quite the opposite can happen. The child will reflect all the negativity at home to the school and class environment. From this point of view, a healthy education atmosphere is only possible with a healthy family life. The children who are behaved harshly at home commit violence at school. The parents’ behaviour towards the child and their moral attitude affect the child deeply. The child’ aggression, moral attitude and manner is shaped by his family. The child’s aggression and moral attittude also determine his aggression in the schhool. The parents must be aware of this situation and behave acoording to these realities. The parents must be aware of the importance of a healthy family life for the child and the society and do their bests to create a healthy family life.

___

  • Ada, Ş. (2007). Suçlu çocukların Türkiye profili, A. Solak (Ed.), Okullarda şiddet ve çocuk suçluluğu içinde (ss. 297-319) Ankara: Hegem Yayınları.
  • Akkök, F. (2006). Ailelerin eğitim sürecine katılımı, Y. Kuzgun (Ed.), İlköğretimde rehberlik içinde (ss. 257-264) Ankara: Nobel Yayınları.
  • Aktaş, A.M. (2006). Aile içi şiddet. Ankara: Elma Yayınları.
  • Anderson, C.A., & Bushman, B.J. (2002). Human aggression. Annual Review of Psychology, 53, 27-51.
  • Andreou E., (1995). Bully/victim problems and their association with coping behaviour in conflictual peer interactions among school-age children. Educational Psychology. 21, 59.-67.
  • Arı, Ramazan.(2005). Gelişim ve Öğrenme. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Aslantürk, Z., & Amman, M.T.(2001). Sosyoloji. İstanbul: Çamlıca Yayınları.
  • Atkinson, R.L., Atkinson, R.C., & Hilgard, E.R. (2002). Psikolojiye giriş (2. Basım). (çev. Y. Alogan). Ankara: Arkadaş Yayınları.
  • Ayan, S. (2007). Aile içinde çocuğa yönelik şiddet (Sivas İlköğretim ikinci kademe öğrencileri üzerine bir inceleme). Yayımlanmamış doktora tezi, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Aydın, M.Z. (2005). Ailede çocuğun ahlak eğitimi. İstanbul: Dem Yayınları.
  • Bacanlı, H. (2001). Gelişim ve öğrenme (6. basım). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Baron, R.A, & Neuman, J.H. (1996). Workplace violence and workplace aggression: Evidence on their relative frequency and potential causes. Aggressive Behavior, 22(3), 161-173.
  • Barling, J., & Michelle, P. (1993). İnteractional, formal and distributive justice in the workplace: An exploratory study. The Journal of Psychology, 127(6), 649-656.
  • Benbenisthy, R., & Astor, R. A.. (2005). School violence in context: Culture, Neighbourhood, family, school and gender. New York: Oxford University Pres.
  • Bender W.N., & McLaughlin P.J. (1997). Weapons violence in school ; Stragies for teachers confronting violence and hostage situations. İntervention in School and Clinic. 32, 211-216.
  • Bilgin, A. (2008). Okullarda şiddeti önlemede bir yöntem çatışma çözme. Bursa: Ezgi Kitabevi.
  • Bilgin, B. (2000). İslam ve çocuk. Ankara: DİB Yayınları.
  • Binbaşıoğlu, C. (2000). Ailede ve okulda eğitim sorunları. İstanbul: M.E.B. Yayınları.
  • Broussard C.D., & Northup J. (1995). An approach to functional assesment and analysis of disruptive behaviour in general education classrooms, School Psychology Quarterly. 10, 151-164.
  • Budak, S. (2003). Psikoloji sözlüğü (2. basım). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Buğdaycı, G. (2008). Üniversite öğrencilerinin sigara alkol ve madde kullanımını etkileyen sosyal kültürel ve ekonomik süreçler. Yüksek lisans tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Buluç, B. (2006). Okullarda suç ve şiddet, Ş. Şule Erçetin (Ed.), Eğitim ve şiddet/ okullarda şiddet ve çocuk suçluluğu içinde (ss. 1-12). Ankara: Hegem Yayınları.
  • Cengiz, M. (2008). Çocukların aile içi şiddete uğramasına neden olan sosyoekonomik faktörler,.Yüksek lisans tezi, Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Cevher, D.M. (2007). Suça sürüklenen çocuklar, Adem Solak(Ed.), Okullarda şiddet ve çocuk suçluluğu, içinde (ss. 19-35.) Ankara: Hegem Yayınları.
  • Coid, J.; Yang, M., & Roberts, A. (2006) Violence and psychiatric morbidity in a national household population- A report from the biritish household survey. Am J Epidemiol, 164, 1199-1208.
  • Coid J. W. (2002). Personality disorders in prisoners and their motivation for dangerous and disruptive behaviour. Crim Behav Ment Health, 12, 209-226.
  • Colvin, G.; Kamenui, E. J., & Sugai, G.(1993). Reconceptualizing behaviour management and schoolwide discipline in general education. Education and Treatment of Children. 16, 361-381.
  • Costenbader, V. K., & Markson, S. (1994). School suspension: A survey of current policies and practices. NASSP Bulletin, 78, 103-107.
  • Çağdaş, A. (2006). Anne-baba-çocuk iletişimi. Konya: Eğitim Kitabevi Yayınları.
  • Çakmaklı, K. (1991). Aileler için sosyal hizmet. İstanbul: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları.
  • Çamdibi, H.M. (2003). Din eğitiminde insan ve hayat. İstanbul: Çamlıca Yayınları.
  • Çamdibi, H.M. (2000). Eğitim ve ilkeleri ve rehberlik. İstanbul: İleti Yayınları.
  • Çınar, İ. (2007). Okullarda şiddet: Dağın iki yamacını görebilmek, Adem Solak (Ed.), Okullarda şiddet ve çocuk suçluluğu içinde (ss. 1-18). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Dodge, K.A., & Coie, J.D. (1987). Social information-processing factors in reactive and proactive aggression in children’s peer groups. Journal of Personality and Social Psychology. 53(6), 1146-1158.
  • Dodurgalı, A. (2000). Eğitim sosyolojisi. İstanbul: İ.F.A.V. Yayınları.
  • Edmunds, G., & Kendrick D.C. (1980). The measurament of human aggression. New York: Ellis Horwood Limited.
  • Enron, L.D. (1982). Parent-children interaction, television violence and aggression of children. American Psychologist, 37, 197-211.
  • Ersanlı, E. (2007). Çocuğun davranışlarının biçimlenmesinde rol model davranışlarının etkisi, Adem Solak (Ed.), Okullarda şiddet ve çocuk suçluluğu içinde (ss. 321-327). Ankara: Hegem Yayınları.
  • Ersevim, İ. (1997). Freud ve psikanalizin temel ilkeleri. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
  • Erten, Y., & Ardalı, C. (1996). Saldırganlık, şiddet ve terörün psikososyal yapıları. Cogito (Şiddet Özel Sayısı), 6-7, 143-164.
  • Ertuğrul, H. (2005). Ailede ve okulda çocuk eğitimi. İstanbul: Nesil Yayınları. Fromm, E. (1993). İnsandaki yıkıcılığın kökenleri. (2. basım). İstanbul: Payel Yayınları.
  • Güney, S. (2008). Davranış bilimleri. (4. basım). Ankara: Nobel Yayınları. Haris, J. (1980). Violence and responsibilitiy. London: Routledge&Kegan Paul.
  • İbn Manzur, Ebu’l-Fadl Muhammed b. Mukrim el-Mısri. (1994). Lisanü’l-Arab. Beyrut 1414/1994, c. III.
  • İçli, T. (2007). Suçlu çocukların Türkiye profili, Adem Solak(Ed.), Okullarda şiddet ve çocuk suçluluğu içinde (ss. 329-351). Ankara: Hegem Yayınları.
  • İpek, C. (2007). Okullarda şiddet bağlamında ilköğretim programına konan medya okur-yazarlığı dersi, Adem Solak(Ed.), Okullarda şiddet ve çocuk suçluluğu, içinde, (ss. 235 – 262) Ankara: Hegem Yayınları.
  • Kılıçcı, Y. (2006). 6-15 yaş öğrencilerinin gelişimsel güçleri ve kişilik gelişimini kolaylaştırma, Yıldız Kuzgun (Ed.), İlköğretimde rehberlik, içinde (ss. 17- 50). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Koç, B. (2009). Okullarda şiddet (Lise öğrencilerinde şiddet saldırganlık ve dindarlık ilişkisi). Ankara: Araştırma Yayınları.
  • Koç, B. (2009). Benlik ve din. İstanbul: Dem Yayınları.
  • Koç, B. (2008). Çocuğun dini gelişiminde rol model olarak anne ve baba. Dini Araştırmalar, 11(31), 259-282.
  • Koç, B. (2008). Narsist kişilik özellikleri ve Kur’an’daki izdüşümleri. Tabula Rasa/ Felsefe Teoloji, 21-22, 97-120.
  • Koç, Bozkurt. (2007). Psiko-Sosyal Yönleriyle Ölümsüzlük Arzusu. EKEV Akademi Dergisi, 30, 51-64.
  • Köknel, Ö. (2002). Bireysel ve toplumsal şiddet (2. basım). İstanbul: Altın Kitaplar.
  • Krish, S.J. (2006). Children, adolescents and media violence: A crictical look at the resarch. London: Sage Publication,.
  • Kulaksızoğlu, A. (2005). Ergenlik psikolojisi (7. basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • MEB, Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2006). Eğitim ortamlarında şiddetin önlenmesi ve azaltılması strateji ve eylem planı (2006-2011+). Ankara.
  • McCann, J.T. (2001). Threats in schools: A practical guide for managinig violence. New York: The Haworth Press.
  • Mcguire, M. T., & Troisi, T. (1989). Comprehensive textbook of psychiatry. Baltimore. Nazlı, S. (2001). Aile danışmanlığı (2. basım). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Olwes D. (1979). Stability of aggressive reactionpatterns in males: A review. Psychological Bulletin, 86, 852-875.
  • Öğülmüş, S. (2006). Okulda şiddet üzerine. Gönüllü Eğitim/Eğitim Bilim ve Kültür Dergisi, 2, 5
  • Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan örgütsel adaletin bireylerarası saldırgan davranışlar üzerindeki etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21, 77-96.
  • Özer, M.A.(Komisyon Bşk.). (2008). Şiddeti önleme ve azaltma eylem planı. İstanbul: İstanbul Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlü Yayınları.
  • Özgüven, İ. E. (2001). Ailede iletişim ve yaşam. Ankara: PDREM Yayınları.
  • Özkan, Y. M. (2008). Aile içinde çocuğa yönelik şiddet: Muğla/Milas Uğurlu özbilim dershanesi oks öğrencileri örneği. Yüksek lisans tezi, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Özpolat, V., & Bayındır, N. (2007). Vaka sorgulama tekniği ile okulda fiziksel ceza ve çocuk saldırganlığı, Adem Solak (Ed.), Okullarda şiddet ve çocuk suçluluğu, içinde (ss. 37-54). Ankara: Hegem Yayınları.
  • Öztürk, M. (2007). Çocuk psikiyatrisi. İstanbul: Uçurtma Yayınları. Pehlivan, M. (2008). İstanbul ili Kadıköy İlçesi liselerindeki okul içi şiddet algısı ve şiddete karşı alınan önlemler ilişkisi. Yüksek lisans tezi, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,.
  • Pişkin, M. (2002). Okul zorbalığı tanımı türleri ilişkili olduğu faktörler ve alınabilecek önlemler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3(2), 531-562.
  • Polat, Oğuz. (2001). Çocuk ve şiddet. İstanbul: Der Yayınları.
  • Sabah Gazetesi, 17.04.2009.
  • Sağlam, Ö. (2009). Orta öğretim kurumlarında yaşanan şiddet olgusu; Ankara Sincan örneğinde öğrencilerin eğitim önceliklerinin şiddet eğilimleri üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış soktora Tezi, Ankara: Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Salk, L. (2002). Çocuğun duygusal sorunlar (çev. E. Onur). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Saygılı, S. (2006). Ruhen ve bedenen sağlıklı çocuk yetiştirmek. İstanbul: Hayat Yayınları.
  • Seyhan, K., & Bahar, İ. (2006). Çocuk suçluluğu, Ş. Şule Erçetin (Ed.), Okullarda şiddet ve çocuk suçluluğu: Çocuk ve suç, içinde (ss. 1-43). Ankara: Hegem Yayınları.
  • Skrapec, C.A. (2003). Aggression: Biological threories, Eric W. Hickey (Ed.), Encyclopedia of Murder&Violent Crime, içinde (ss. 1-30). California: Sage Publications, Inc.
  • Sprinthall R.C., & Sprinthall, N.A. (1977). Educational psychology. California: Addison-Wesley Publishing Company.
  • Şengün, M. (2008). Lise öğrencilerinin ahlaki olgunluk düzeylerinin bazı kişisel değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Türk Dil Kurumu. (2005). Tükçe sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
  • Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu. (2009). Okul ve okul çevresi güvenliği, İstanbul Kent Güvenliği Projesi 3. Çalıştay.
  • Uysal, A. (2003). Şiddet karşıtı programlı eğitimin öğrencilerin çatışma çözümleri, şiddet eğilimleri ve davranışlarına yansıması. Yayımlanmamış doktora tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü,.
  • Vatan Gazetesi, 30 Mart 2007.
  • Yavuzer, H. (2007). Bedensel, zihinsel ve sosyal gelişimiyle çocuğunuzun ilk altı yılı (22. basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yavuzer, H. (2001). Çocuk ve suç (10.basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yavuzer, H. (2006). Çocuk psikolojisi (29. basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yörükoğlu, A. (2006). Değişen toplumda aile ve çocuk. İstanbul: Özgür Yayınları.
  • Yörükoğlu, A. (2000). Gençlik çağı, ruh sağlığı ve sorunları (11. basım). İstanbul: Özgür Yayınları.