GELENBEVÎ İSMAİL EFENDİ

İdeal din âlimi; dînî ilimleri çok iyi bilmekle birlikte kendi döneminin müsbet bilimlerinden de mümkün olduğu kadar haberdar olan ve bu ik i alandaki bilgileri arasında denge kurarak birbirlerinin sınırlarını aşmasma izin vermeyen âlimdir. İşte böyle örnek âlimlerden biri de, XII/XVIIi . asırda yaşamış olan Gelenbevî İsmail Efendi'dir. Gelenbevî, birçoğu medreselerde ders kitabı olarak kabul edilen, gramer, belagat, mantık, felsefe, münazara, kelâm, matematik, astronomi ve mîkât (namaz vakitlerini belirleme) ilimlerine dair yazdığı eserlerle, hem İslâm hem de Batı dünyasını kendisine hayran bırakmıştır. el-Kevserî bu makalesinde, kendi ilmî silsilesinde de yer alan Gelenbevfyi ve onun hocası Ayaklı Kütüphane lakaplı Müftîzâde Mehmed Emîn Efendi'yi, eserlerini bilen fakat hayatı hakkında yeterli malûmat a sahip olmayan Mısırlılara ve diğer İslâm dünyasına daha yakından tanıtıyor.