BİLİMSEL TEFSİR BAĞLAMINDA KUR’AN TEFSİRİNDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİMLER: KUR’AN YOLU VE TEFSİR-İ KEBÎR MUKAYESESİ

Kur’an, bir çağa değil bütün çağlara indirilmiş evrensel bir kitaptır. İnsanın anlam dünyası, çevresine ve zamanına göre şekil almaktadır Bu yüzden Kur’an’ın hitap ettiği insan O’nu sahip olduğu zihni çerçeveye göre anlamlandıracaktır. İnsan, bulunduğu zamanın ve bağlamın şartlarından etkilenmektedir ve insanların kavram dünyası da bu olanaklar doğrultusunda gelişmektedir. Dolayısıyla 10. yüzyılda yaşamış bir insan ile 21. yüzyılda yaşayan bir kişinin, anlam ve algı dünyalarında farklılıklar söz konusu olacaktır. Çünkü her insan yaşadığı dönemin şartları içerisinde düşünür. Bu durumda Farklı zamanlarda yaşayan insanların, Kur’an’ı anlama çabasının farklı sonuçlar doğurması da kaçınılmazdır. Kur’an’ın emel amacı hidayettir ve bu yüzden, üzerinde gözlem ve tefekkür edilmek üzere içerisinde evren, insan, diğer canlılar ve doğa olayları gibi pek çok konuya da yer verilmektedir. Bu bahisler ise Kur’an’ın anlaşılmasında dönemsel olarak farklı yorumlara yol açan konulardandır. Mesela, Kur’an’ın indiği dönemden bugüne kadar evrene ve içindekilere dair birçok araştırma yapılmış ve pek çok yeni bilgiler keşfedilmiştir. Bu yeni bilgiler ve insanlara sağladığı yeni ufuk, Kur’an’da bazı âyetlerin yeniden yorumlanmasına sebep olmuştur. Bu yorumlar, âyetlere kimi zaman yeni anlam kapıları açmış, kimi zaman ise dönemin insanına âyetlerin daha iyi anlaşılmasını sağlamıştır. Örneğin, “göğe çıkarken nefes darlığı yaşanılması” ile ilgili âyet geçmişte sadece mecazi olarak yorumlanırken bugün Kur’an’ın mucizeliğine delalet eden bir bilimsel keşif olarak açıklanmaktadır.

CHANGES IN QUR'ANIC TAFSIR IN THE CONTEXT OF SCIENTIFIC TAFSIR: COMPARISON OF “KUR’AN YOLU” AND TAFSIR-I KABIR

The meaning world of man takes shape according to his environment and time. Human is influenced by the opportunities of time and context, and his understanding develops according to these opportunities. Therefore, there will be differences in the world of meaning and perception of someone who lived in the 10th century and who lived in the 21st century. It is inevitable that the efforts of these two people to understand the Qur'an have different results. The Qur’an is a universal book that has been revealed to all ages, not an era only. The Qur'an has many subjects such as the universe, human, other living things and natural events. Because the Qur'an has been revealed for human, and in order to reach guidance people must introduce his/her Creator to people through their creations. A lot of research has been done about the universe and its contents and many new information have been discovered since the time of the Qur'an. This new information and the new horizon that it provided to people caused the re-interpretation of some verses in the Qur'an. These interpretations sometimes reveals new meaning to the verses and sometimes provided a better understanding of the verses. For example, while the verse about “experiencing shortness of breath while going up to the sky” was interpreted only figuratively in the past, it is explained by a scientific discovery that indicates one of the scientific sides of the miracles of the Qur'an, today. In the context of the “Kur’an Yolu (The Way of the Qur’an)” and Muqâtil bin Suleiman's interpretation, which are taken as reference in this study. Explanations that are used to see how the world of perception has changed in the interpretations of the Qur'an from the earliest times and how the horizon of meaning has expanded are included. With the expansion of human knowledge and horizon, the interpretation of the Qur’an has also changed, while this change in the world of meaning is compared between two commentaries from different periods, and information from other commentaries between these two commentaries is included. The conclusion from here is that the change in the level of knowledge, being a person of different ages, the knowledge, and experience gained in every period have also affected the interpretation of the Qur’an.

___

  • Ahmed Ömer Ebu Hacer. Tefsirü’l İlmi li’l Kur’ân fi’l Mizan. 1 Cilt. Daru’l Kutbe,1991.
  • Ateş, Abdurrahman. “Geçmişten Günümüze Bilimsel Tefsir Okulu”. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 4 (2012).
  • Alemdar, Yusuf. Kur’an- Astronomi İlişkisi. İstanbul: Rağbet Yayınları, 1. Basım, 2012.
  • Birışık, Abdülhamit. “Müfessir”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklope- disi. 31/498-500. Ankara: TDV Yayınları, 1989.
  • Dorman, Emre. Modern Bilim: “Tanrı Var”. İstanbul: İstanbul Yayınevi. 15. Basım, 2018.
  • Karaman, Hayreddin. Kur’an Yolu: Türkçe Meal ve Tefsir. 5 Cilt. Ankara: Diya- net İşleri Başkanlığı, 2. Basım, 2007.
  • Kocabaş, Şakir. Kur’an’da Yaratılış. İstanbul: Küre Yayınları, 2003.
  • Kurtubi, Ebû Abdillah Muhammed bin Ahmed b. Bekr. el-Câmi Li Ahkâmi’l- Kur’ân, 24 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r risâle, 2006.
  • Mevdûdî. Tefhimu’l Kur’an. çev. Yusuf Karaca, Ali Ünal, Nazife Şişman. 7 Cilt. İstanbul: İnsan Yayınları, 1986.
  • Mukâtil bîn Süleymân. Tefsir-i kebîr. çev. Beşir Eryarsoy. 4 Cilt. İstanbul: İşaret Yayınları, 1. Basım, 2017.
  • Mukâtil bin Süleymân, Tefsirû Mukâtil b. Süleymân. Kahire: el-Hey'etü'l-Mıs- riyyeti'l-Amme li'l-Kitab, 1979.
  • Polatoğlu, Özay. Kur’an ve Bilim Işığında İnsan Olurken. İstanbul: Çıra Yayın- ları, 1. Basım, 2019.
  • Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr. Câmi’ul- beyân An Te’vîli Âyi’l Kur’ân. 25 Cilt. Kahire: Dâru Hicr, 2001.
  • Taslaman, Caner. Kur’an Hiç Tükenmeyen Mucize. İstanbul: İstanbul Yayınevi, 7. Basım, 2004.
  • Taşkınçay, Pelin. Allah, Bilim ve Kur’an. Ankara: Krp Yayıncılık. 1. Basım, 2018. Yazır, Muhammed Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. 10 Cilt. İstanbul: Zehraveyn.
  • Yıldırım, Zeki. “Enbiya 30 Ekseninde Evrenin Oluşumu”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 39 (2013): 48-76.
  • Yüksel, Emrullah. “Evrenbilimine İlişkin Bazı Kur'an Öğretileri”. Journal of Istanbul University Faculty of Theology 2 (Nisan 2012): 7-13.
  • Zehebî, Muhammed Hüseyin, et-Tefsîr ve’l-müfessirûn, Mısır: 1976.