Konya Mevlâna Dergâhı Son Aşçıbaşısı Nizameddin Çelebi
Mevlevîlik tarikatında aşçıbaşılık, önemli bir makamdır. Büyük Mevlevîhanelerde şeyhten sonra ikinci, diğer Mevlevihanelerde şeyhten sonra birinci yetkili kişi, "ser-tabbâh" da denilen aşçıbaşıdır. Bu zatın görevi yemek pişirmek değil, dervişleri yetiştirmekti. Konya Mevlâna Dergâhı'nda bu önemli görevin son temsilcisi, Mevlâna soyundan gelen Mustafa Nizâmeddin Çelebi'dir. 1886 yılında Konya'da doğmuş ve dergâh terbiyesiyle yetişmiş olan Nizâmeddin Çelebi, babası Ser-tabbâh Salâhaddin Çelebi'nin 1909 yılında vefatı üzerine, genç yaşta bu göreve getirilmiş ve tarikatların kapatıldığı 1925 yılına kadar vazifesinde kalmıştır. Birinci Dünya Savaşı yıllarında oluşturulan Mevlevi Alayı'na katılarak 1915 senesinde Suriye-Filistin Cephesi'ne gitmiş ve 3,5 yıl kadar orada bulunmuş; 1957 yılında Adapazarı'nda vefat etmiştir. Makalemizde, hayatı hakkında fazla malûmat bulunmayan bu zat hakkında, çeşitli kaynaklardan derlenen bilgiler araştırmacıların ilgisine sunulmuştur
The Last Sergent of Mawl?n? Dervish Lodge in Konya Nizam al-din Chalabi
In the Mewlewi order, chef is an important authority. At the big Mewlewi places after the sheikh, the first authorized person is sergeant that also named "ser-tabbah". Mission of this person was not cooking; his mission was raising dervishes. At Mawlana dervish lodge (dergah) in Konya, the last representative of this important mission is Mustafa Nizam al-din Chalabi whose generation connected with Mawlana, was born in Konya in 1886 and trained with dervish rhetoric, brought this relative in his young age to his father Ser-tabbah Salah al-din Chalabi's death in 1909 and remained on this task until 1925 when sects were closed in. In the Mewlewi Regiment founded in the First World War he went to Syrian-Paletinian Front in 1915 and was there 3,5 years and died in Adapazarı in 1957. The information gathered from various sources about this person who does not have a lot of knowledge about his life is presented to the researchers in this article.
___
- Bakırcı, N. (2005). Mevlevî Mezar Taşları. İstanbul: Rumî Yayınları.
- Çelebi, A. H. (2006). Mevlâna ve Mevlevîlik. İstanbul: Hece Yayınları.
- Çelebi, V. (ty.). Silsile-nâme. Selçuk Üniversitesi Kütüphanesi, Uzluk Arşivi, Yazma No: 131.
- Duru, M. C. (2011). Aşka Allah'a ve Akla Tarihi Simalardan Mevlevî. İstanbul: Destek Yayınevi.
- Gölpınarlı, A. (1971). Konya Mevlâna Müzesi Yazmaları. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
- Gölpınarlı, A. (1983). Mevlâna'dan Sonra Mevlevîlik. İstanbul: İnkılap ve Aka Kitabevi.
- İzbudak, V. Ç. (2009). Tekke'den Meclis'e Sıra Dışı Bir Çelebi'nin Anıları. İstanbul: Timaş Yayınları.
- Kaya, B. A., ve Küçük, S. (2011). Defter-i Dervîşân. İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları.
- Koşay, H. Z. (1927). Mevlevîlikte Matbah Terbiyesi. Türk Yurdu, V(27), 280-286.
- Köstüklü, N. (2005). Vatan Savunmasında Mevlevîhaneler. Konya: Çizgi Kitabevi.
- Küçük, S. (2003). Mevlevîliğin Son Yüzyılı. İstanbul: Vefa Yayınları.
- Mazıoğlu, H. (1987). Ahmet Remzi Akyürek ve Şiirleri. Ankara: Sevinç Matbaası.
- Rıfat, M. (ty.) Mecma-ı uşşâk. Selçuk Üniversitesi Kütüphanesi., Uzluk Arşivi, Yazma No: 37.
- Şafak, Y. (2006). Mevlâna Dergâhı'nın Son Görevlileri. Yeni İpek Yolu, (226), 51-53.
- Şafak, Y. (2007). Veled Çelebi'nin Menâkıb'ına Göre 1912'de Faal Olan Mevlevihaneler ve Şeyhleri. Sanat Tarihi Araştırmaları - Prof. Dr. Haşim Karpuz Armağanı, 341-346.
- Şafak, Y. (2009). 150. Vuslat Yıldönümünde Mehmed Said Hemdem Çelebi. Yüzakı,(51), s.18-21.
- Uzluk, Ş. (1957). Mevlevilikte Resim Resimde Mevleviler. Ankara: İş Bankası Kültür Yayınları.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2015
- Yayıncı: Aizonia Publishing