“Program Geliştirme” Kavramına İlişkin Metaforlarla Yeni İlköğretim Programlarına Farklı Bir Bakış

Bu araştırmanın amacı, “Program geliştirme kavramına ilişkin metaforlarla yeni ilköğretim programlarına farklı bir bakış” şeklindedir. Araştırmada, tarama ve nitel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, Şubat 2007’de Elazığ Aziz Gül İlköğretim Okulu’nda yeni ilköğretim programlarıyla ilgili verilen seminere devam eden 4.-8. Sınıflarda görev yapan 141 branş öğretmenidir. Örneklem ise, bu öğretmenler içinden seçilen 106 öğretmendir. Araştırma evreninin örnekleme oranı %75.18’dir. Krejcie and Morgan (1970, 608)’a göre, bu oranın araştırma için yeterli olduğu düşünülmüştür. Araştırma anketinde gerekçesiyle birlikte 41 metafor ve iki açık uçlu soru bulunmaktadır. Anketin kapsam geçerlilik oranı 0.80 bulunmuştur. Araştırma bulguları şu şekildedir. Program geliştirme kavramına ilişkin birinci öncelikli 10 metafor ile genel öncelikli 10 metafor arasındaki ağaç, milli takım, internet, rüya, kişiliği oluşmamış çocuk ve pusula metaforları olmak üzere altı(6) metafor ortak görünmektedir. Her iki öncelikte de, ağaç metaforunun birinci sırada yer alması ilgi çekici bir noktadır. Öğretmenlerin yeni ilköğretim programlarının geliştirilmesine ilişkin olarak endişelerinin bulunduğu görülmektedir. Bu durum, programların öğretmenlere yeterince anlatılamadığı düşüncesini çağrıştırmaktadır. Bu nedenle, yeni ilköğretim programları aşama aşama öğretmenlere anlatılmalı ve benimsetilmelidir.

___

  • AKDENİZ, A.R., N. Alev, ve N. Yiğit. (2004), Eğitim değişim ve öğretmen nitelikleri, Orta Öğretimde Yeniden Yapılanma Sempozyumu (20-22 Aralık 2004) Bildiriler Kitabı, MEB-TTKB, Ankara.
  • ALTUN, M. (2003), Edebi sanatlar: Klasik edebiyat bilgisi (belagat) bağlamında anlam. http://mdilci.sitemynet.com/edebisanatlardoc.htm, web sitesinden 04/04/2007’de indirildi.
  • ARSLAN, M.M. ve M. Bayrakçı. (2006), Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi, Milli Eğitim, 171, 100-107.
  • BALCI, A. (1999), Okulla ilgili mecazlar: Seçilmiş dört okulda öğrencilerin, öğretmenlerin ve velilerin okul algıları (Ankara), Yayınlanmamış Doktora Tezi, ODTÜ, Ankara.
  • BOOSTROM, R. (1998), Safe Spaces: Reflections on an Educational Metaphor, Journal of Curriculum Studies, 30, 397-408.
  • BROWN, D.L. (1996), Kids, computers and constructivism. Journal of Instructional Psychology, 23(3), 189-196.
  • CALDERHEAD, J. and M. Robson. (1991), Images of Teaching: Student Teacher Early Conceptions of Classroom Practice, Teaching and Teacher Education, 7, 1-8.
  • CAMERON, K.S. and D.A. Whetten. (1983), Models of the organizational life cycle: Applications to higher education. Review of Higher Education, 6(4), 269-299.
  • COLLİNS, A.B. (2005), İlköğretim Türkçe programları pilot uygulama değerlendirmesi, Eğitimde Yansımalar VIII (14-16 Kasım 2005), Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
  • ÇELİKTEN, M. (2005), Eğitim sisteminde kullanılan kültür ve öğretmen metaforları, XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, (28-30 Eylül). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
  • DEMİREL, Ö. (2002), Kuramdan uygulamaya program geliştirme, 4. Baskı, Ankara: Pegem A. Yayıncılık.
  • ERCAN, F. ve S.A. Altun. (2005), İlköğretim fen ve teknoloji dersi 4. ve 5. Sınıflar Öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri, Eğitimde Yansımalar VIII (14-16 Kasım 2005), Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
  • ERDOĞAN, M. (2005), Yeni geliştirilen beşinci sınıf fen ve teknoloji dersi müfredatı: Pilot uygulama yansımaları, Eğitimde Yansımalar VIII (14- 16 Kasım 2005), Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
  • FRASER, D.C. (2000), Sin, Hope and Optimism in Childrens Methaphors, AARE Conference, Dec. 4-7, Sydney, Australia.
  • FRETZİN, L. (2001), Metaphors in Teaching, http://ırs.ed.vive.edu/students/ fretzin/EPL1195mtaphors.htm adresinden 18.06.2007’de indirildi.
  • GÖMLEKSİZ, M., Ş. Yaşar, M. Sağlam, A. Hakan, E. Sözer, D. Gözütok, N. Saylan, N. Battal, G. Yıldıran, Z. Kaya, A. Ulusoy, A. Aksu, ve A. Yıldırım. (2005), Eğitim programları ve öğretim alanı profesörler kurulu, İlköğretim1-5. Sınıflar Öğretim Programlarını Değerlendirme Toplantısı (Eskişehir) Sonuç Bildirgesi (02/12/2005), Eskişehir.
  • GÖZÜTOK, F.D., Ö.E. Akgün, ve Ö.C. Karacaoğlu. (2005), İlköğretim programlarının öğretmen yeterlikleri açısından değerlendirilmesi, Eğitimde Yansımalar VIII (14-16 Kasım 2005), Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
  • GRANT, J.S. and L.L. Davis. (1997), Selection and use of content experts for instrument development, Research in Nursing and Health, 20, 269-274.
  • HANSON, L. (1993), Affective Response to Learning Via Visual Metaphor, ACIVLA, October 13-17, New-York.
  • HASENFELD, Y. and H. Schmid. (1989), The life cycle of human service organizations: An administrative perspective. Administration in Social Work, 13(3/4), 243-269.
  • JAMES, P. (2002), Fostering metaphoric thinking, Journal of Developmental Education, 25(3), 26-33.
  • KAPTAN, F. (2005), Fen ve teknoloji dersi öğretim programlarıyla ilgili değerlendirme, Eğitimde Yansımalar VIII (14-16 Kasım 2005), Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
  • KARASAR, N. (1995), Bilimsel araştırma yöntemi, 7. Basım, Ankara: Alkım Kitapevi.
  • KREJCİE, R.V. and D.W. Morgan. (1970), Determining sample size for research activities, Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.
  • LAKOFF, G. and M. Johnson. (2003), Metaphors we live by (Çev. G.Y. Demir). İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
  • LEVİNE, P.M. (2005), Metaphors and images of classrooms, Kapa Delta Pi Record, Summer, 172-175.
  • MCKENZİE, J.F., M.L. Wood, J.E. Kotecki, J.K. Clark, and R.A. Brey. (1999), Establishing content validity: Using Qualitative and Quantitative Steps, American Journal of Health Behavior, 23(4), 311-318.
  • OĞUZKAN, A.F.(1993), Eğitim terimleri sözlüğü, Üçüncü baskı, Ankara: Emel Matbaacılık.
  • ÖZPOLAT, A.R., F. Sezer, İ.Y. İşgör, ve M. Sezer. (2007), Sınıf öğretmenlerinin yeni ilköğretim programına ilişkin görüşlerinin incelenmesi, Milli Eğitim, 36(174), 206-211.
  • OSBORN, M. (1997), ThePlay of Metaphors, Education, Fall, 118(1), 1-4.
  • PALMGUİST, R.A. (2001), Cognitive Style and Users Metaphors for the Web: An Explaratory Study, Journal of Academic Librarionship, 27(1): 24- 32.
  • PATTON, M.Q. (2002), Teaching and training with metaphors, American Journal of Evaluation, 23(1), 93-98.
  • PERRY, C. and M. Cooper. (2001), Metaphors Are Good Mirrors: Reflecting on Change for Teacher Educatiors, Reflective ve Practice, 2(1), 45.
  • SABAN, A. (2004), Giriş Düzeyindeki Sınıf Öğretmeni Adaylarının “Öğretmen” Kavramına İlişkin İleri Sürdükleri Metaforlar, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 135-155.
  • SABAN, A., B.N. Koçbeker, ve A. Saban, (2006), Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 461-522.
  • SANCHEZ, A., M.B. Jose, M. Victor. (2000), Desing of Virtual Reality Systems for Education: A Cognitive Approach, Educational Information Technologies, 5(4), 358.
  • SÖNMEZ, V. (2001), Program geliştirmede öğretmen el kitabı, Geliştirilmiş 9. Baskı, Ankara: Anı Yayıncılık.
  • TAGGART, G. L. and A. P. Wilson. (2005), Promoting Reflective Thinking in Teachers 50 Action Strategies. Thousand oaks, California: Corwin Press.
  • TYSON, P.A. (1995), The Metaphor of Students as Mathematicians: Issue and Implications Unpulished Doctorial Thesis, Stanford University.
  • UNRUH, G.G. ve A. Unruh. (1984), Curriculum Development, Problems, Process and Progress, California: McCutchan Publishing Carparation.
  • VARIŞ, F. (1996), Eğitimde program geliştirme “Teori ve teknikler”, 6. Baskı, Ankara: Alkım Yayıncılık.
  • VENEZİANO, L. and J. Hooper. (1997), A method for quantifying content validity of health-related questionnaires. American Journal of Health Behavior, 21(1), 67-70.
  • WULF, A. and P. Dudis. (2005), Body partitioning in ASL metaphorical blends, Sign Language Studies, 5(3), 317-332.
  • YAŞAR, Ş., M. Gülteki, B. Türkan, N. Yıldız, ve P. Girmen. (2005), Yeni ilköğretim programlarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin hazır bulunuşluluk düzeylerinin ve eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi (Eskişehir ili örneği), Eğitimde Yansımalar VIII (14-16 Kasım 2005), Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
  • YILDIRIM, A. ve H. Şimşek. (2005), Sosyal bilimlerede nitel araştırma yöntemleri, Genişletilmiş 5. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • YOB, I.M. (2003), Thinking constructively with metaphors, Studies in Philosophy and Education, (22), 127-138.