Tarih-Mekan İlişkisi: Uhud Savaşı’nın Mekanı Üzerine Bazı Mülahazalar

Özet Medîne güney doğu ve batı istikametlerinde harre denilen kara taşlıklarla çevrili bir arazi üzerinde kurulmuşur. Şehirde, taşlık alanların dışında ise verimli hurma bahçeler, duvarlarla çevrili evler ve savunmaya yönelik utum denilen kaleler vardı. Özellikle bu taşlık alanlar hem Uhud Savaşı’nda hem de Hendek Savaşı’nda şehrin savunmasında etkili rol oynamıştır. Bundan dolayı Mekkeli Müşrikler Medîne’ye yönelik saldırılarında, bu taşlık alanlardan geçemeyeceğini bildiklerinden farklı bir cihetten, Uhud dağı istikametinden Medîne’ye gelmişlerdir. Buralardaki hurma bahçeleri ve duvarlarının da sayesinde şehre girilememiş, Hz. Peygamber ve ordusunun şehir dışına çıkması sonrasında Uhud Dağı önünde Ayneyn tepesi yanında bir meydan savaşı olmuştur. Tarafların savaş meydanında nerede bulundukları, stratejik bir önemi haiz bulunan Ayneyn tepesinin bu savaşın kaderini belirlemede ne gibi bir rolü bulunduğu hususları kanaatimizce büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada anılan hususlarla birlikte Medîne coğrafyası ve Uhud Savaşı ile ilgili olarak bazı tespitler ve mülahazalar üzerinde durulmuştur.